Интернет-тәуелділіктің студент психологиясына әсері

235
№ 4(141)/2022
ВЕСТНИК Евразийского национального университета имени Л.Н. Гумилева. 
Серия Педагогика. Психология. Социология
BULLETIN of L.N. Gumilyov Eurasian National University. 
P
edagogy. 
P
sychology. 
S
ociology 
S
eries
бар; 65 ұпайдан жоғары – интернетке тәуел-
ділік қалыптасқан [Сурет -2]. Өлшемдердің 
жиынтығы жеке және жалпы шкалалар 
арқылы нәтижелерді көрсетеді. Жеке шкала-
лар бойынша компульсивті, болдырмау, то-
леранттылық, тұлға ішілік проблемалар мен 
денсаулыққа байланысты мәселелер, уақытты 
басқаруды анықтайтын шкалалар бар.
Осы сауалнамаға 103 зерттелушінің 82 
студенті 47%-ы интернет-тәуелділігіне бай-
ланысты проблемалар бар, 5%-ы интернетке 
тәуелділігі қалыптасқаны анықталды. Жеке 
шкалалар бойынша интернетке тәуелділік-
тен айырылуға компульсивті мінез-құлқы 
жоғары, интернет желісінде отырмаудың 
салдарынан туындаған жағымсыз эмоция-
ның күшеюі - болдырмау белгілері, интернет 
желісінде ұзақ отырып ләззат алатын - толе-
ранттылық белгісі, айналасындағы адамдар-
мен араласудан бас тартатын - тұлға ішілік 
проблемалар мен денсаулыққа байланысты 
мәселелер, уақытты дұрыс пайдаланбайтын 
белгілері басым болды.
Зерттеу барысынында жүргізілген екі сау-
алнама нәтижесінің қорытындысы бойынша 
интернетті пайдалануда интернет-тәуелділі-
гіне бейімделу қауіпі бар, орташа көрсеткіш 
40% -дан 60% аралықты қамтыды. Интернетке 
тәуелділігі қалыптасқан 61% -дан 100% ара-
лықты көрсетті. 82 студенттің орташа нәтиже 
көрсеткен 42 зерттелуші бақылау тобына, ал 40 
зерттелуші эмпирикалық зерттеуге алынды. 
Осыған байланысты интернетті пайдалануда 
бірқатар мәселелер бар және интернетке тәу-
елді студенттердің интернетке тәуелділіктен 
арылтуға бағытталған әдістемелік бағдарлама
жасалды. Бағдарлама С.Н. Ченнің «Интерне-
тке тәуелділік шкаласы» әдістемесі бойынша 
қаралатын бес шкала белгілері ескерілді. 
Л.Н. Юрьева және Т.Ю. Больбот әдісі бой-
ынша компьютерлік (интернет) тәуелділіктің 
скринингтік диагностикасын арнайы бағдар-
лама тренинг-сабақтардан кейін зерттелу 
тобында жүргізілген сауалнама нәтижесі эм-
пирикалық зерттеуден өтті. Зерттеу бір-бірі-
не тәуелді n=40 таңдаулардың қасиеттерін 
салыстыру мәселесі қарастырылды. Алынған 
нәтижелердің негізінде студенттердің интер-
нетке тәуелділігін арылтуды және алдын-алу-
ды анықтауға мүмкіндік аламыз және бағдар-
ламалық жұмыстың тиімділігін анықтаймыз.
Жүргізілген бағдарламаның тиімділік нәти-

жүктеу/скачать 0,7 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: