Динамика регистрации бруцеллеза в

186 
 
   АХМЕТ ЯСАУИ УНИВЕРСИТЕТІНІҢ ХАБАРШЫСЫ, №1, 2013 
 
заболеваемости  бруцеллезом  наблюдается  в  Сайрамском,  Сары-Агашском  и 
Тюлькубаском  районах.  В  Сайрамском  районе  2007  г.  интенсивный  показатель 
заболеваемости  был  34,06  на  100  тыс.населения,  2010  г.  –  26,94,  за    2011  г.  – 
17,51 на 100 тыс.населения. В Сары-Агашском районе в 2007 г. – 20,94; 2010 г. – 
9,06 и за 2011 г. – 5,18 на 100 тыс.населения. 
В городах ЮКО интенсивный показатель заболеваемости заметно снижается 
как в городе Шымкенте (2007 г. – 39,31; 2010 – 27,03 на 100 тыс.населения), так и 
в городе Кентау (2007г. – 45,0; 2010 г. – 11,68 на 100 тыс.населения). Отмечается 
нестабильное  состояние  заболеваемости  бруцеллезом  в  г.Туркестане  (2007  г.  – 
21,37; 2008 г. – 23,87 на 100 тыс.населения, резкий спад в 2009 г. – 13,41 и снова 
резкий подъем в 2010 г. – 25, 63 на 100тыс.населения). В сравнении за  2011 год 
г.  Туркестан  имеет  самый  высокий  показатель  заболеваемости  среди  городов 
ЮКО  -  21,50  на  100  тыс.населения,  когда  таковой  в  г.Шымкенте  -  19,42;  в  г. 
Кентау – 15,20 на 100 тыс.населения (Рисунок 2).  
 
 
Рисунок 2. Сравнительный  анализ заболеваемости бруцеллезом по городам в ЮКО 
за 2007-2011 гг. 
 
Города  Кентау,  Туркестан  и  прилегающие  Созакский,  Яныкурганский 
районы  относятся  к  антропогенно-геохимическим  регионам,  основными 
загрязнителями 
окружающей 
среды 
тяжелыми 
металлами 
являются   
многочисленные  производственные  отходы  цветной  металлургии  накопленные 
многие  годы  в  бассейне  бывшего  Ачисайского  полиметаллического  комбината. 
Особую  опасность  для  окружающей  среды  представляют  распределенные  в 
пространстве        источники  тяжелых  металлов,  так  как  именно  они  загрязняют 
сравнительно большие территории.
 
В  рамках  нашего  исследования  были  собраны  данные  по  заболеваемости 
бруцеллезом  в  антропогенно-геохимическим  регионе,  в  которые  входет  города 
Кентау,  Туркестан  и  прилегающие  Созакский,  Яныкурганский  районы. 
Сравнительный анализ заболеваемости бруцеллезом данного региона приведена 
на таблице 1.   
 
 
 
 
0
10
20
30
40
50
60
2007
2008
2009
2010
2011
Шымкент
Кентау
Туркестан
Ри
су
но
к 
5 
- 
С
равн
ит
ел
ьн
ый 
 ан
ал
из 
за
бо
левае
м
ост
и 
бр
уц
ел
лез
а 
по
 р
ай
он
ам
  з 
пер
ио
д  
2007
-2
01
11
 гг.
 

187 
 
                               АХМЕТ ЯСАУИ УНИВЕРСИТЕТІНІҢ ХАБАРШЫСЫ, №1, 2013 
 
Таблица 1. Сравнительная динамика заболеваемости бруцеллезом   в обследованных регионах 
за период 2007-2011 гг.  (на 100 тыс. населения). 
 
 
Кентау 
Туркестан 
Созакский 
Яныкурганский 
2007 
45.0 
21.37 
98.46 
62.42 
2008 
28.40 
23.87 
148.65 
58.30 
2009 
27.50 
13.41 
86.40 
74.00 
2010 
11.68 
25.63 
75.23 
60.34 
2011 
15.20 
21.50 
47.14 
49.25 
Приведенный  анализ  подтверждает,  что  в  целом  в  регионе  сложилась 
тенденция  к  снижению  уровня  заболеваемости  бруцеллезом.  Сузакский  и 
Яныкурганский районы являются регионом с самой высокой заболеваемостью в 
течении  5  лет,  что  возможно  связано  с  преимущественно  животноводческой 
ориентацией  хозяйства  этого  региона.  Это  связано  с  результатами 
последовательной работы по борьбе с бруцеллезом: своевременное обследование 
животных  в  очагах  инфекции,  при  положительном  результате  ликвидация 
больного  скота,  дезинфекционные  мероприятия  -  сбор  патологических 
материалов  и  других  проб  для  выявления возбудителя  -  плановые медицинские 
обследования  работников  животноводства  -  контроль  качества  мясомолочной 
промышленности.  
Заключение: 
1.Высокая заболеваемость бруцеллезом по ЮКО наблюдалось в 2007-2008 года. 
2.В  регионе  сложилась  тенденция  к  снижению  уровня  заболеваемости 
бруцеллезом. 
3.Сузакский  и  Яныкурганский  районы  являются  регионом  с  самой  высокой 
заболеваемостью в течении 5 лет.  
ЛИТЕРАТУРА 
1.
 
 Амиреев  С.А.  Эпидемиология.  Частная  эпидемиология.  –  II  том.  –Алматы, 
2002. – С. 464. 
2.
 
 Дуйсенова А.К. Зоонозные инфекции: вчера, сегодня, завтра:   Специальный 
выпуск журнала Вестник КазНМУ им С.Д.Асфендиярова, 2011. - С. 108. 
 
РЕЗЮМЕ 
Қазақстан Республикасында эпизооттық жағдайдың нашарлауына байланысты бруцеллез 
инфекциясының  кездесуі  жиілеп,  елімізде  қолайсыз  жағдай  қалыптасты.  Бүгінгі  күнге  дейін 
бруцеллез  халыққа  әлеуметтік-экономикалық  зиян  келтіретін  инфекциялық  аурулардың 
санына кіреді. (Молдалиев И.С., Мамутова А.Е., Тургынбаева У.А.
 Оңтүстік Қазақстан 
және  Қызылорда  облыстарының  антропогенді  геохимиялық  аймақтарындағы 
бруцеллезбен аурушаңдықтың салыстырмалы көрсеткіштері).
 
  
SUMMARY 
In the Republic of Kazakhstan there is remarked increase of brucellosis disease of decadence of 
epizootic situation.  Up to date brucellosis stays among infections bringing social economical damage 
for  people. 
(Moldaliyev  I.S.,  Mamutovа  А.E.,  Turgunbayeva  U.A.
  Brucellpsis  disease 
comparative  dynamics  of  anthropogenic  geochemical  districts  of  south  kazakhstan 
region and kyzylorda region). 

188 
 
  АХМЕТ ЯСАУИ УНИВЕРСИТЕТІНІҢ ХАБАРШЫСЫ, №1, 2013 
 
ОӘЖ 616. 005 4 
 
М.Д.ДАУЛЕТОВА 
медицина ғылымдарының кандидаты, 
Қ.А.Ясауи атындағы ХҚТУ-нің доцент м.а. 
 
Б.А.ТӨЛЕПБЕРГЕНОВА 
Қ.А.Ясауи атындағы ХҚТУ-нің оқытушысы 
 
Б.Б.АНАРБАЕВ 
Түркістан қалалық орталық ауруханасының 
дәрігер-кардиологы  
 
НИТРАТТАРДЫҢ ЖҮРЕКТІҢ ИШЕМИЯЛЫҚ АУРУЫНА 
ТИІМДІЛІГІ  
 
Органикалық  нитраттар  жүректің  ишемиялық  ауруының  емінде  негізгі 
дәрілік  препараттары  болып  қалуда.  Олардың  негізгі  әсері  жүрекке  венозды 
қанның  қайта  келуін  азайту,  сол  қарынша  қабырғасына  толу  және  күш  түсу 
қысымын  төмендету  және  миокардтың  оттегіге  және  энергияға  сұранысын 
төмендету болып табылады. Моносанды қабылдаған науқастарда стенокардия 
ұстамаларының  санының  азаюы  анықталған.  Сонымен  стенокардияны 
емдеудегі  моносанның  жоғары  дәрежедегі  эффективтілігі  жүректің 
ишемиялық ауруы кезінде оны кең көлемде қолдануына мүмкіндік береді. 
 
 
Кілт сөздері: органикалық нитраттар, жүректің ишемиялық ауруы, моносан, 
стенокардия, миокард ишемиясы, эффективтілік. 
 
Органикалық  нитраттар  жүректің  ишемиялық  ауруының  емінде  негізгі 
дәрілік  препараттары  болып  қалуда.  Бізге  белгілідей  органикалық  нитраттар 
тамырлардың тегіс салалы клеткаларына тікелей босаңсытушы әсер көрсетеді, ол 
бұл клеткалардың алмасуына қатыса отырып, азот тотығының түзілуіне әкеледі, 
бұл  өнім  өз  кезегінде  клеткаішілік  цГМФ-тің  түзілуін  стимуляциялайды;  ол 
тамырлардың  кеңуін  қамтамасыз  ететін  тамырлық  эндотелийден  бөлінетін 
релаксациялаушы  фактордың  бөлінуін  күшейтеді  (Кушаковский  М.С.,  1997). 
Формасына  және  қолданылу  тәсіліне  тәуелсіз  барлық  органикалық  нитраттар 
күшті  тамыр  тарылтушы  әсер  көрсете  отырып,  айқын  жалпылама 
гемодинамикалық  эффектке  ие,  нәтижесінде  перифериялық  қанайналымға  әсер 
етеді [1].  
Олардың  негізгі  әсері  жүрекке  венозды  қанның  қайта  келуін  азайту,  сол 
қарынша  қабырғасына  толу  және  күш  түсу  қысымын  төмендету  және 
миокардтың  оттегіге  және  энергияға  сұранысын  төмендету  болып  табылады. 
Толу  қысымының  және  қабырғасына  күш  түсуінің  азаюы  капилярлы 
қанайналымның  күшеюіне,  кеңістігінің  ашылуына  сонымен  қатар  ишемияға 
ұшыраған  субэндокардиальды  аймақтың  оттегімен  қамтамасыз  етілуінің 
жақсаруына  әсерін  тигізеді.  Нитраттарды  қолданғанда  ортада  систолалық 
қысымның төмендеуі және перифериялық тамырлық қарсы тұруы байқалады.  

189 
 
                               АХМЕТ ЯСАУИ УНИВЕРСИТЕТІНІҢ ХАБАРШЫСЫ, №1, 2013 
 
Осының  нәтижесінде  сол  қарыншаның  жүректік  лақтырысы  және  миокардтың 
оттегіге сұранысы азаяды [2]. 
Батыс  Еуропа  және  АҚШ  елдерінде,  ал  соңғы  жылдары  біздің  елде  де  кең 
түрде  мононитраттар  –  органикалық  нитраттардың  жаңа  ұрпағы  қолданылуда. 
Динитраттармен  салыстырғанда  (негізгі  өкілі  –  изосорбид  динитрат, 
нитросорбид) мононитраттар бірнеше ерекше қасиеттерге ие. 
Біріншіден,  изосорбид  динитрат  ішке  қабылдағанда  бауыр  арқылы  бірінші 
рет  өткенде  тез  және  интенсивті  метаболизмге  ұшырайды  және  оның  аздаған 
бөлігі  ғана  жүйелік  циркуляцияға  түседі  (изосорбит  динитраттың  биотиімділігі  
орташа 43% құрайды). Изосорбит-5-мононитратты қабылдағанда (мононитраттар 
ұрпағының өкілі), изосорбид динитраттың фармокологиялық активті метаболиті 
болып табылады, бауыр арқылы бірінші рет өткенде эффекті жоқ (биотиімділігі 
100%) [3]. 
Изосорбид-5-мононитрат  бауырда  емес  бүйректе  метаболизацияланады. 
Гепатоцеллюлярлы  шамасыздығы  бар  науқастарда  изосорбид  динитраттың 
қарапайым дозасын қабылдағанда қанда жоғары концентрациясы байқалады. 
Изосорбид-5-мононитраттың  фармакокинетикасын  гепатоцеллюлярлы  және 
бүйректік  шамасыздық  айтарлықтай  өзгертпейді,  бұл  оны  бауыр  және  бүйрек 
аурулары  бар  науқастарда  қолдануға  мүмкіндік  береді.  Изосорбид-5-
мононитраттың  плазмадағы  концентрациясы  минимальды  дәрежеде  болады, 
биологиялық  жартылай  уақыты  изосорбид  динитратқа  қарағанда  ұзақтау.  Бұл 
дәріні  аз  дозаларда  қолдануға  мүмкіндік  береді,  болуы  мүмкін  жағымсыз 
әсерлердің қаупін төмендетеді [4]. 
Біз  жүректің  ишемиялық  ауруы  бар  науқастарды  емдеуде  моносан 
препаратын қолдандық.  
 
Диаграмма  1.  Жүректің  ишемиялық  ауруымен  бақылауда  болған  науқастардың  жастары 
бойынша салыстырмалы көрсеткіштері.  
 
 
Біздің бақылауымызда болды: 50 мен 59 жас аралығындағы 24 науқас, 60 
пен 69 жас арлығындағы – 18 науқас, 70-79 жас аралығындағы – 9 науқас (1-
диаграмма), оның  32 - ер азамат, 19 - әйел. 
 
 
 
2 4
18
9
0
5
1 0
1 5
2 0
2 5
50-59 жас
60-69 жас
70-79 жас

190 
 
  АХМЕТ ЯСАУИ УНИВЕРСИТЕТІНІҢ ХАБАРШЫСЫ, №1, 2013 
 
Диаграмма 2. Жүректің ишемиялық ауруымен бақылауда болған науқастардың нозологиялық 
көрсеткіштері. 
 
 
Олардың ішіндегі 19 адам амбулаторлы, 32-сі – стационарда бақыланды. 12 
науқаста  инфарктан  кейінгі  кардиосклероз  болған.  ІІ  функциональды  кластағы 
күштемелі  стенокардия  –  19  науқаста,    ФК  ІІІ  класс  -  11  науқаста  анықталған. 
Үдемелі  стенокардия  –  6  науқаста,  ерте  постринфарктты  стенокардия  –  3 
науқаста  болған.  2  науқас  зерттеуден  1,5  жыл  алдын  аортакоронарлы  шунттау 
операциясын  өткерген  (2-диаграмма).  АГ    14  науқаста  байқалған.  І  дәрежедегі 
қанайналым шамасыздығы – 9 науқаста, ІІ дәрежесі – 6 науқаста анықталған. 
Моносанды  2  апта  бойы  20-40  мг  тәулігіне  2  реттен  қабылдауға 
тағайындалды.  Моносанның  әсер  етуінің  оң  мәнділігі  стенокардия  ұстамалары 
санының  динамикасы  бойынша  және  аптасына  қабылдаған  нитроглицерин 
таблеткасының  санына  қарай,  ЭКГ  мәліметтері,  АҚ  деңгейін  өлшеу, 
эхокардиография 
әдісі 
арқылы 
жүргізілген 
орталық 
гемодинамика 
көрсеткіштеріне  қарап  қойылды.  9  науқаста  4  апталық  терапия  курсына  дейінгі 
және кейінгі уақыт аралығында физикалық күштемеге төзімділік велоэргометрия 
әдісімен зерттелді. 
Моносанмен  жүргізілген  2  апталық  терапия  курсы  кезінде  күштемелі 
стенокардиясы  бар  30  науқаста  өткен  кезеңмен  салыстырғанда  стенокардия 
ұстамаларының  саны  аптасына  12,1±2,5-тен  4,6±1,8-е  дейін  төмендеген. 
Нитроглицеринді  қосымша  қабылдау  10  науқаста  ғана  анықталған.  ЭКГ 
мәліметтері  бойынша  күштемелі  стенокардиясы  бар  9  науқаста  динамикада 
моносанмен  жүргізілген  терапия  курсынан  соң  тәулігіне  байқалатын  миокард 
ишемиясының  көріністерінің  саны  7,2±1,6-дан  4,2±1,3-ке  дейін  азайған.  Емнен 
соң  миокард  ишемиясының  ұзақтығы  және  ST  сегментінің  максимальді 
депрессиясы  қысқарған.  Велоэргометриялық  сынама  жүргізілген  күштемелі 
стенокардия  ІІ  функционалды  класы  бар  12  науқаста  стенокардия  пайда  болу 
уақытының  8,1±0,51  минуттан  11,1±0,72  минутқа  дейін  ұзаруы,  ST  сегменті 
депрессиясының 8,7±0,40 минуттан 11,2±0,6 минутқа дейін, сонымен қатар 2 есе 
өндірілуінің  көбеюі  анықталған.  Осы  барлық  мәліметтер  моносанның  айқын 
антиангинальдық әсерінің бар екеніне дәлел бола алады. 
Моносанды қабылдау кезінде жүректің жиырылу жиілігін есептей отырып  
1 7 , 6 0 %
3 7 , 2 0 %
2 3 , 5 0 %
5 , 9 0 %
3 , 9 0 %
1 1 , 9 0 %
ПИКС
Стенокардия Ф К ІІ
Стенокардия Ф К ІІІ
Үдемелі стенокардия
Инфаркт миокардынан кейін дамыған стенокардия
АКШ операциясын өткерген

191 
 
                               АХМЕТ ЯСАУИ УНИВЕРСИТЕТІНІҢ ХАБАРШЫСЫ, №1, 2013 
 
артериялық қысымды өлшеу кезінде аздаған гипотензивті әсері, сондай-ақ ЖСС  
жоғарылату:  систолалық  қысым  128,4±2,3-тен  112,1±2,7    мм.с.б.дейін 
төмендегендігі,  ЖСС-72,2±3,2-ден  46,4±4,1  (20  мг  моносан  қабылдаған  соң  1 
сағаттан кейін) жоғарылағаны анықталған. 
Моносанмен  жүргізілген  4  апталық  терапия  бұл  реакциялардың 
айқындылығына әсерін тигізбеген. 
Эхокардиографиялық  зерттеулер  нәтижелері  14  науқаста  препарат  оң 
динамикалық  әсер  тигізгендігін  көрсеткен.  Моносан  терапиясының  ықпалымен 
науқастарда  ақырғы  диастолалық  (144,2  см³-тан  136,1  және  соңғы  систолалық 
(54,3см³-тан  44,1  см³  дейін)  және  лақтырылыс  көлемінің  (42,4%-дан  56,1%-ға) 
көбейгені белгілі болған. 
Бас  ауру  түріндегі  жанама  әсерлері  динитраттармен  жүргізілген  терапияға 
қарағанда сирек байқалған. Тек 3 науқас ғана препаратты алғаш рет қабылдаған 
соң интенсивті түрдегі бас ауруы пайда болғандықтан тоқтатуға мәжбүр болған. 
Сонымен  қатар  6  науқас  моносан  қабылдаған  бірінші  аптасында  жеңіл  түрдегі 
бас  ауруын  байқаған.  Бұл  науқастардың  барлығында  нитраттарды  қабылдау 
кезінде  бас  ауруларының  пайда  болуына  анамнездік  нұсқаулары  болған. 
Интенсивті  түрдегі  бас  ауруы  байқалған  6  науқаста  нитросорбид  тоқтатылған, 
моносанды жақсы көтерген. 
Біз  жинаған  мәліметтер  жүректің  ишемиялық  ауруына  моносанды  қолдану 
жоғары  тиімділік  алып  келеді деп  тұжырымдауға  мүмкіндік  береді.  Моносанды 
қабылдаған  науқастарда  стенокардия  ұстамаларының  саны,  нитроглицерин 
таблеткаларын  қабылдау,  тәулігіне  пайда  болатын  миокард  ишемиясының 
көріністерінің  азаюы  анықталған.  Сонымен  қатар  айқын  гиподинамикалық 
жылжулар, 
физикалық 
күштемеге 
төзімділік 
жоғарылаған. 
Сонымен 
стенокардияны  емдеудегі  моносанның  жоғары  дәрежедегі  эффективтілігі 
жүректің  ишемиялық  ауруы  кезінде  оны  кең  көлемде  қолдануына  мүмкіндік 
береді.
   
ӘДЕБИЕТТЕР 
1.
 
Лупанов  В.П.  Снижение  риска  осложнений  и  улучшение  прогноза  жизни  у 
больных хронической ишемической болезнью сердца //Болезни сердца и сосудов. – 2009. 
- №1. – С.48. 
2.
 
Диагностика  и  лечение  стабильной  стенокардии.  Российские  рекомендации 
(второй пересмотр) //Кардиоваскулярная терапия и профилактика. –Прил. 4. – 2008; 26. 
3.
 
Моисеев  В.С.  Место  мононитратов  в  терапии  ишемической  болезни  сердца  // 
Кардиология. –2000. –№7. –С. 85-96. 
4.
 
Кириченко А.А. Стенокардия и острый коронарный синдром. – Москва, 2002. –С. 
10-15; Кардиология VIDAL 2007. Описание лекарственных препаратов. –С. 342-344. 
 
РЕЗЮМЕ 
В данной статье изложена высокая эффективность моносана при лечении стенокардии. 
(Даулетова  М.Д.,  Төлепбергенова  Б.А.  Анарбаев  Б.Б.  Эффективность  нитратов  при 
ишемической болезни сердца) 
SUMMARY 
This paper presents a high efficiency Monosani angina.  
(Dauletova  M.  D.,  Tolepbergenova  B.A.,  Anarbayev  B.B.  Efficiency  Nitrates  in  Coronary  Artery 
Disease) 

192 
 
  
АХМЕТ ЯСАУИ УНИВЕРСИТЕТІНІҢ ХАБАРШЫСЫ, №1, 2013 
 
УДК: 617.0084 
 
Ш.М.СЕЙДИНОВ 
доктор медицинских наук,  
профессор МКТУ им. Х.А.Ясави 
 
Ж.Р.СЕРГАЗИН 
кандидат медицинских наук,  
врач-хирург ЮКО клинической больницы 
 
Н.К.ТОЛЕЖАНОВ 
кандидат медицинских наук  
МКТУ им. Х.А.Ясави 
 
ОБОСНОВАНИЕ  ВЫБОРА ХИРУРГИЧЕСКОЙ ТАКТИКИ  ПРИ 
СОЧЕТАННОЙ ПАТОЛОГИИ У ЛИЦ  
ПОЖИЛОГО И СТАРЧЕСКОГО ВОЗРАСТА 
 
В  специализированных  хирургических  отделениях  до  10%  пациентов 
нуждаются  в  выполнении  плановых  симультанных  операций,  из  них  84% 
составляют  операции  легкой  и  средней  степени  тяжести.  Внедрение  в 
практику  малоинвазивных  технологий  и  дифференцированный  подход  к 
методам  обезболивания  позволяет  значительно  увеличить  контингент 
больных,  которым  можно  выполнить  симультанные  операции,  что 
значительно улучшает качество жизни этой категории больных. 
 
Ключевые слова: симультанные операции, гериатрия, тактика. 
 
С  внедрением  в  хирургическую  практику  новых  технологий, 
совершенствованием  хирургических  приемов  и  анестезиологического 
обеспечения  расширяются  показания  и  объем  оперативных  вмешательств 
больным с сочетанными хирургическими заболеваниями [1,2,5]. Однако, это 
несомненно  прогрессивное  явление  в  мировой  и  отечественной  медицине 
должно 
базироваться 
на 
объективных 
критериях, 
определяющих 
возможность симультанных оперативных вмешательств [3, 8, 9, 10]. 
В связи с возможными различными послеоперационными осложнениями 
остаются  актуальными  и  полностью  нерешенными  проблемы,  связанные  с 
определением  тяжести  предполагаемой  операции  у  пожилых  больных  с 
сочетанной хирургической патологией. В этом контексте перед [4,6,7]. Перед 
хирургом  всегда  стоят  вопросы:  какую  избрать  хирургическую  тактику  – 
раздельно  выполнять  оперативные  вмешательства  или  речь  идет  о 
симультанной  операции?  Цель  исследования:  разработать  и  внедрить  в 
гериатрическую  практику  критерии  выбора  оперативных  вмешательств  при 
сочетанной хирургической патологии у пожилых больных. 

193 
 
                               АХМЕТ ЯСАУИ УНИВЕРСИТЕТІНІҢ ХАБАРШЫСЫ, №1, 2013 
 
Материал  и  методы  исследования.  В  хирургических  отделениях 
Туркестанской  городской  больницы  и  Южно-казахстанской  клинической  
областной больнице  с 2007 по 2012  годы оперированы 298  гериатрических 
больных,  из  них  248  –  в  плановом  порядке.  Среди  последних  плановые 
симультанные операции выполнены 35 (14,1%) больным. Возраст пациентов 
от  60  до  81  лет.  Мужчин  75%,  женщин  -  25%.  Обследование  больных 
включало  в  себя:  изучение  жалоб,  анамнеза  заболевания,  физикальные  и 
лабораторные данные, ультразвуковое исследование (УЗИ) органов брюшной 
полости  и  забрюшинного  пространства,  фиброгастродуоденоскопию  ,по 
показаниям  –  компьютерную  томографию,  рентгенографию  органов  рудной 
[8,9,10]  клетки.  Больные  консультированы  терапевтом,  неврологом, 
урологом,  гинекологом,анестезиологом,  а  при  необходимости  и  другими 
специалистами.  Практически  у  каждого  больного  было  выявлено  от  2  до  6 
сопутствующих  заболеваний,  которые  требовали  предоперационной 
коррекции.    Структура  и  частота  этих  заболеваний  включала  в  себя: 
стенокардия, 2 функциональный класс 178 (71,7%) больных; церебросклероз, 
дисциркуляторная  энцефалопатия,  2  стадия  151  (60,8%)  больных; 
гипертоническая  болезнь  2-3  стадии  -  142(57,2%);  постинфарктный 
кардиосклероз 74 (20,5%); хронические неспецифические заболевания легких 
-  51  (20,5%);  сахарный  диабет  (1  и  2  тип)  -  52  (20,5%);  фибрилляция 
предсердий  -  45  (18,1%);  последствия  мозговых  инсультов  -  35  (14,1%);  у 
мужчин  аденома предстательной железы 1-3 степени - 142 (57,2%). 
Из  достаточного  числа  методик  определения  операционного  риска    мы 
отдали  предпочтение  методикам,  рекомендуемым    Московским  научным 
обществом  анестезиологов-реаниматологов  (1989),  которая  включала  в  себя 
оценку  общего  состояния  больных,    оценку  тяжести  оперативного 
вмешательства  и  оценку  характера  анестезии.  Были  использованы 
следующие  методы  выполнения  операций:  открытый  метод  –  87,2%,  только 
лапароскопический - 12,8%. У 2% больных сочетанные операции выполнены 
с участием, кроме хирурга, и других специалистов. Результаты исследования 
и  их  обсуждение  Нами  впервые  в  гериатрической  практике  проведена 
дифференциация пациентов пожилого и старческого возраста по структуре и 
тяжести симультанных оперативных вмешательств (табл. 1).  
Таблица 1. Распределение больных по тяжести и сочетанию операций (n=35). 

жүктеу/скачать 6,74 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: