мен ережелерді білу негізінде жекелеген деректер мен
қүбылыстарды пайымдаудың тосілі.
Дедукцияға мысал келтіретін болсақ: “Логикалық
пайымдау жасай білетін адам кісінің тырнақтарына,
жендеріне, аяқ киіміне, шалбардың қалай қьгрланғанына,
бас бармақ пен сүк саусағы терісінің қалыңдығына, бет
пішініне жөне көйлегінің тігісіне қарап, осындай ұсақ-
түйектер бойынша оның кәсібін анықтауына болады.
Осының бөрін жинақтай келіп, бүлардың байқағыш адамның
да қорытынды жасауына мүмкіндік беретініне күмән
келтіруге болмайды”1.
Бүл — дүниежүзілік өдебиеттегі ең аты шулы, тергеуші
— кеңесші Шерлок Холмстың мақаласынан келтірілген
үзінді. Үсақ фактілерге сүйене отырып, ол пайымдаудың
аса жүйелі тізбегін қүрады, сөйтіп, көбінесе Бейкер-стрит
көшесіндегі өз үйінен шықпай-ақ күрделі кылмыстарды
ашып береді. Холмс өзі жасаған дедукциялық әдісті
пайдаланады, бүл өдіс, оның досы доктор Уотсон айтқандай,
қылмысты ашуды дәл ғылымдар деңгейіне жеткізді. Дүрыс
пайдалану өнерін жөне ең алдымен дедукциялык, пайымдауды
уағыздауға Холмстың сіңірген еңбегі ашқан барлық
қьшмыстарға сіңірген еңбегінен аз емес.
Ойлаудың дара ерекшеліктері
Ойлау — ете күрделі және жан-жақты психйкалық іс-
әрекет, оны сипаттау оңай емес. Адамдардың ойлау іс-
өрекетінің айырмашылығы ойлаудың әртүрлі сапаларында
аңғарьшады. Олардың ішінде бірден бір маңыздьшарына
жататындар — ойлаудың мазмүндылыгы, тереңдігі, тездш,
икемділігі, белсенділігі, сын түрғысынан кендігі және т.б.
Достарыңызбен бөлісу: 
