2-ТАРАУ. ЖАРАТЫЛЫСТАНУ САБАҚТАРЫНДА ТАБИҒАТ ТУРАЛЫ ТҮСІНІКТЕР ЖҮЙЕСІН ҚАЛЫПТАСТЫРУ КЕЗІНДЕ КӨРНЕКІЛІК ҚҰРАЛДАРЫНЫҢ КЕШЕНІН ПАЙДАЛАНУДЫҢ ЭКСПЕРИМЕНТТІК НЕГІЗДЕМЕСІ
2.1 Жаратылыстану сабақтарында табиғат туралы түсініктер жүйесінің қалыптасу деңгейлері мен көрсеткіштері
Зерттелетін құбылыстар мен объектілерді жан-жақты тануға, оқушылардың білімді сапалы игеруіне жағдай жасайтын көрнекі оқу жабдықтарының әртүрлі түрлерін кешенді пайдалану және үйлестіру. Нәтижесінде «Жаратылыстану» бағдарламасының әр сабағына, тақырыбына және бөлімінде көрнекі құралдарды пайдалану арқылы табиғат туралы түсініктер жүйесін қалыптастыру көзделді.
Мысалы, біз 1-сыныпқа арналған «Жаратылыстану, дүниетану» бағдарламасы бойынша көрнекілік құралдарының кешенін әзірледік.
«Өсімдіктер»
Зерттеу кезеңдері
Табиғатты танып-білу әдістері
Өсімдіктердің негізгі бөліктері
Өсімдіктердің тіршілігіне қажетті жағдайлар
Жабайы және мәдени өсімдіктерге күтім жасау
«Жануарлар»
Жануарлар мен өсімдіктерді салыстыру
Жабайы және үй жануарларының айырмашылығы
Жануарлардың жыл мезгіліне бейімделуі
Оқу жабдықтарының кешендерін әзірлеуге және оларды пайдалануға қойылатын талаптарға, осы тақырыптар бойынша ұсынылған оқу материалдарына және сыныптың материалдық жабдықтарына сүйене отырып, әр түрлі көрнекілік құралдарының келесі кешені жасалды, оған мыналар кіреді:
Демонстрациялық материалдар (карталар, магниттік тақта, интерактивті тақта, схемалар, полиэтилен пакеттер, микроскоп, спирт, шыны, штатив, топырақ үлгілері, таяқшалар, колба, штатив, ұстағыш, өсімдік тұқымдары, жапырақ гербариялары, иллюстрациялық материал, тастар коллекциясы және т. б.);
Тәжірибе жүргізуге арналған жабдық;
Пластикалық шыныаяқтар, мөлдір;
Тәжірибеге арналған пластикалық қасықтар;
Әдебиеттер көрмесі, кроссворд, түсіндірме сөздік, презентациялар;
Бейнематериал.
Біздің ойымызша, бұл жағдайда көрнекі оқыту құралдарының ұсынылған кешені оңтайлы болып табылады, өйткені ол ықпал етеді:
- жаратылыстану ұғымдарын жақсы меңгеру;
- сабақта оқушылардың практикалық және зерттеу қызметін дамыту;
- өмірлік қажетті білім беретін пән ретінде қоршаған әлемге қызығушылықты арттыру.
Біз эксперименттік жұмысты Алматы қаласының № 161 базасында 1 «Б» сыныбында жоғарыда аталған гипотезаны растау мақсатында жүргіздік: оқушылардың табиғат туралы білім сапасын арттыру әр түрлі көрнекілік құралдарын қолдануға байланысты, бұл ретте әрбір жеке жағдайда ерекшеленетін және арнайы әзірленген көрнекілік құралдарының кешенін пайдалану оңтайлы болып табылады.
Тақырып бойынша біз жүргізген эксперименттік зерттеу үш кезеңнен тұрды: анықтау, қалыптастыру және бақылау.
Алдымен эксперимент жүргізілді, оның мақсаты эксперименттік жұмысқа дейін оқушылардың білім деңгейін анықтау болды. Біз 1 «Б» сыныбын алдық, онда жоспарланған көрнекі құралдар кешенін қолдана отырып сабақтар өткізілді.
Сыныпта 6-7 жас аралығындағы 30 адам, 13 ұл және 17 қыз оқиды.
Сынып оқушылары оқуға эмоционалды түрде сезімтал, көпшіл.
Анықтау кезеңінде зерттеудің келесі әдістері қолданылды: бақылау, сауалнама.
Жаратылыстану пәніне қызығушылықтың қалыптасу деңгейін анықтау үшін №1 сауалнама әзірленді, оның мақсаты негізгі мектеп пәндерінің арасында жаратылыстану пәнінің орнын анықтау (оқушылардың пәнге деген қызығушылығын анықтау) болды. 30 адам қатысты.
Нәтижелер №1 кестеге енгізілген.
Кесте 1 - Оқушылардың сауалнамасы бойынша оқу пәндері арасында жаратылыстану пәнінің орны 3
Достарыңызбен бөлісу: |