Дәйексөзге қойылатын жалпы талаптар

«
С.Ж. АСФЕНДИЯРОВ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ» КЕАҚ 
НАО «КАЗАХСКИЙ НАЦИОНАЛЬНЫЙ МЕДИЦИНСКИЙ УНИВЕРСИТЕТ ИМЕНИ
С.Д.АСФЕНДИЯРОВА»
Академиялық жұмыс департаменті 
Академиялық адалдық кодексі 
Редакция: 3
26
беттің 21 беті 
Назар аударыңыз! 
- Параграфтарды дәйексөзден бастауға, сондай-ақ бір дәйексөзді екіншісінен 
кейін бірден қоюға кеңес берілмейді. 
- Авторлығы тексерілмеген немесе жалпыға бірдей танылған немесе жалған 
мәлімдемелер бар дәйексөздерден аулақ болу керек. 
Осылайша, ғылыми жұмыстарды дайындау кезінде ақпараттың бастапқы 
көздеріне (монографиялар, ғылыми мақалалар, диссертациялар және т.б.) жүгіну 
ұсынылады. Екінші дереккөздерді пайдалану тек зерттеу мәселесімен танысу 
және жұмыстың негізгі тұжырымдамалық-категориялық аппаратын анықтау 
кезеңінде ғана негізделген болып көрінеді. 
Екінші көздер туралы ақпаратты жұмыста келтірген кезде авторлар көбінесе екі 
өрескел қателік жібереді: 
- олар ақпаратты бастапқы дереккөзден тапқандай келтіреді (екінші ақпарат 
көзінің болуы жасырылған және студенттік жұмыста бастапқы дереккөздің 
библиографиялық деректері жазылған); 
- олар ақпаратты екінші дереккөздің авторына тиесілі сияқты келтіреді (мұндай 
дәйексөз, керісінше, ақпараттың бастапқы көзінің болуын жасырады және 
жұмыста екінші дереккөздің библиографиялық мәліметтері көрсетіледі).
Бұл екі қателік те ғылыми жұмыста бірдей қолайсыз. Мұндай дәйексөз ғылыми 
фактілерді бұрмалауға және басқа біреудің жұмысының нәтижелерін алуға 
әкеледі. Сіздің жұмысыңызда осы қателіктерді қайталамас үшін, екінші көздер 
туралы дәйексөз ережелерін мұқият оқып шығыңыз. 
Ғылыми жұмыста келтірілген барлық дәйексөздер бастапқы көздер бойынша 
дербес тексерілуі керек. Жұмыс үшін түбегейлі маңызды ақпаратқа сілтеме 
жасағанда, бұл ақпаратты бастапқы көзден, тіпті егер ол сөзбе-сөз дәйексөз 
болмаса да тексерген жөн. Мұндай тексеру бастапқы дереккөзге сілтеме жасау 
кезінде басқа авторлар жіберген ықтимал қателіктердің қайталануын 
болдырмайды, сонымен қатар студентке автордың бастапқы ұстанымын дұрыс 
түсінуге және келтірілген сөздерді түсіндірудің дәлдігіне көз жеткізуге мүмкіндік 
береді. 
Келтірілген мәтіндермен тәуелсіз танысу сонымен бірге ғылыми этиканың 
маңызды талабы болып табылады: автордың жеке өзі білетін мәтіндерді ғана 
бірінші ретті дәйексөздер ретінде келтіруге болады. Әйтпесе, мұндай дәйексөз 
плагиат болып саналады (дәйексөздің екінші көзіне сілтеме жасамай, жұмыс 
авторы басқа адамның зерттеу және аналитикалық жұмысының нәтижесін 
тағайындайды). 

жүктеу/скачать 0,74 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: