Кіріспе. Онтогенез заңдылықтары. Оқушылардың даму физиологиясы
Сенсорлық жүйелердің дамуы
жүктеу/скачать 233 Kb.
|
Дәріс тезистері ОДФ 2022-2023
- Бұл бет үшін навигация:
- Көру талдағышы.
| Сенсорлық жүйелердің дамуы
Сыртқы және ішкі орталардың әсерлерін қабылдап, талдап, талқылайтын, олардың жағдайлары туралы сезім тудыратын мүшелер жүйесін талдағыштар немесе анлизаторлар дейді. Организмде жеті түрлі талдағыштар бар: көру, есту, иіс, тері, қозғалыс, дәм және висцеральды (лат. вицералис - ішкі мүшелерге қатысты), яғни ішкі мүшелерге байланысты жүйе. Барлық талдағыштар 3 бөліменен тұрады: 1) сезгіш немесе перифериялық бөлім, шеткі немесе рецепторлық бөлім деп те атайды; 2) өткізгіш бөлім, сезгіш нерв деп те аталады; 3) орталық, немесе қыртыс бөлімі, яғни қыртысындағы езім орталықтары, сезім аймақтары деп те атайды. Көру талдағышы. Көру талдағышының сезгіш бөлімі көз алмасында орналасқан. Көз алмасы – күрделі құрлысты мүше. Көздің сыртын тығыз ақ қабық қоршаған. Ол көз аласының алдыңғы жағында мөлдір, дөңестеу қасаң қабыққа айналады. Ақ қабықтан соң көз алмасын қанмен қамтамасыз етіп тұратын тамырлы қабат бар. Ол қан тамырларының торынан тұрады десек те болады. Тамырлы қабаттың ішкі бетінде жұқа бояу зат – пигмент болады. Ішкі торлы қабығының құрлысы өте күрделі. Негізінен алғанда, ол жарық сәулелеріне сезімтал фоторецепторлар деп аталатын таяқша және сауытша тәрізді клеткалардан тұрады. Көздің қасаң қабығы, бұршағы шыны тәрізді денесі – негізгі жарық сындырушы оптикалық жүйе. Олар жарық сәулелерін жинақтап, жарық толқындарын сындыру қызметтерін атқарады. Көздің қарашығы арқылы жарық сәулелері көздің қасаң қабағы, бұршағы, шыны тәрізді денесі арқылы өтіп фокустың нүктеде жинақталып заттың нақтылы, бірақ кішірейген бейнесін торлы қабыққа түсіреді. Қосымша құрлымдарға қас, кірпік еттері, көз жасының безі мен оның қапшығы, көз еттері жатады. Әр түрлі қашықтықта орналасқан заттың бейнесін торлы қабыққа түсіру үшін көз бұршағы аккомодациялық қызмет атқарады. Аккомодация деп көзден әртүрлі қашықтықта орналасқан заттардың бейнесін қабылдау қабілетін айтады. Көз және көру заттың пішінін, түсін, мөлшерін, орналасу қашықтығын және бағытын анықтайды. Затты айқын көру үшін оның бөлшектерін жақсы көру керек. Заттың ұсақ бөлшектерін көру қабілетін көздің өткірлігі дейді. Заттың бейнесі сары даққа түскенде ол өте анық көрінеді, ал сары дақтан торлы қабықтың шетіне қарай жылжыған сайын бұл қабілет азаяды. Ол адамның жасына, жағдайына байланысты, мысалы, нәрестенің көзінің өткірлігі – 0,004-0,02,3 айда – 0,05-01,1 жаста -0,3-0,6, 4-5 жаста – 0,7-1,0, 10-15 жаста – 1,0 шартты бірлік өлшеміне тең. Адам қос көзбен көру, яғни бинокулярлық қабілеті бар организмге жатады. Қос көзбен көру арқылы қоршаған ортаның заттарын, оның тереңдігін, қашықтығын, пішінін дұрыс анықтай алады. Балалардың көз алмасының көлденең диаметрі ұзарғанда немесе жарық сәулелерін сындыру қабілеті күшейгенде жақыннан көру қабілеті пайда болады. Ондай адам тек жақын жердегі заттың бейнесін анық көріп, көзден алыстау орналасқан затты бұлдыр көреді. Көру гигиенасының талаптары: кітапты оқығанда, қағазды жазғанда баланың көзі мен қағаз аралығы 35-40 см болуы тиіс. Ең тиімдісі 37 см; баланың жұмыс орнының жарығы дұрыс қосылуға тиіс. Ең тиімді жарық мөлшері 150-300 люкс шамасында. Жарық сәулелерінің әсері баланың көзіне тура түспеуі керек. Жарық көздерінің сыртында жарық сәулелерін шашатын сәуле сейілдіргіштері, айталық, плафон, абажур, пластинка болуы тиіс. үстелде, партада бала дұрыс отыруы керек. жүріп келе жатқан көлікте кітап оқуға болмайды. теледидар көрсетулерін қарағанда ең кемінде 2,5-3 м қашықтықта отырған жөн (теледидардың экраны 62 см болғанда). Баланың жасына лайық жазу, оқу еңбектерінің, теледидарды қарау ұзақтығын, әсіресе көзге күш түсіретін еңбектің түрлерін, олардың ұзақтығын мұқият қадағалаған жөн. Баланың жасына лайық кітап оқу ұзақтығын сақтау, 6-7 жаста - 10 минөт, 7-10 жаста – 15 минөт, 10-12 жаста – 20 минөт, 12-15 жаста - 25 минөт, 5-18 жаста 30 минөт, яғни осы көрсетілген уақыттан соң аз да болса, көзді демалдырып, отыру қажет немесе көз талмайтын жұмыспен айналысқан жөн. Көздің тазалығын сақтау керек: көзді таза қол орамалмен сүру, әр адамның өз бет орамалының болуы, шаң-тозаңнан сақтау т.б. Көз еттерін жаттықтыру, жалпы организмді шынықтыру, жұқпалы аурулардан сақтау, оларды асқындырмай мезгілінде емдеу, дұрыс тамақтану т.б. гигиеналық талаптарды сақтау, организмді шаршатпауға тырысу керек. № 8 дәріс Жыныстық тәрбиелеудің маңызы. Ұзақ уақыт бойы сіздің балаңыз сіз үшін жер бетіндегі ең кішкентай және нәзік жаратылыс болып қала берді. Бірақ уақыт өтеусіз өтеді, енді сізде өзінің құқықтары мен тілектерін жариялайтын жасөспірім бар, сонымен қатар, оның көптеген ыңғайсыз сұрақтары бар. Менструальдық цикл, бірінші және жыныстық қиялдар, дененің өзгеруі және қарсы денемен қарым-қатынас. Тақырыптар өте нәзік және ата-аналардың көпшілігі олардан аулақ болуды жөн көреді. Алайда, жасөспірімдерге арналған жыныстық тәрбие өте маңызды мәселе болып табылады және оны елемеу көбінесе апатты салдарға әкеледі. Бірінші өзгерістер Олар әсіресе байқалатын жас әр түрлі болуы мүмкін. Біреулер үшін бұл 11 жыл, ал басқалары үшін - 14. Қазіргі уақытта дене белсенді түрде дамып келеді. Дене салмағы мен бойы айтарлықтай артады, жұмыс қабілеттілігі артады, барлық физиологиялық жүйелер белсенді дамып келеді. Бірақ ішкі секреция бездері осы уақытта ең белсенді жұмыс істейді. Тіпті мінез-құлық олардың әсерінен өзгереді. Ақпараттық вакуум туғызбау үшін, жасөспірімдерге жыныстық тәрбиені барлық сұрақтарға сауатты жауап беріп, оны қызықтыратын тақырыптарды жасырмай мүмкіндігінше ертерек бастау керек. Мектеп немесе ата-ана Бұл тағы бір маңызды сұрақ. Салыстырмалы түрде жақында жасөспірімдерге арналған жыныстық тәрбие мүлдем болмады. Балалардың өздері үлкен жолдастарынан үйрене отырып, ақпаратты біртіндеп жинауға мәжбүр болды. Нәтижесінде ол бұрмаланған және әрдайым толық емес түрде әрекет етті. Бүгінгі күні қоғам жасөспірімге тек отбасының тәрбиесінде ғана емес, сонымен қатар мектептегі білім беру аясында арнайы білім берудің өте маңызды екендігіне жетті. Арнайы пәндерді енгізу ақпараттық сана деңгейін жоғарылатады және әрбір жасөспірімге өздерін қызықтыратын сұрақтар қоюға мүмкіндік береді. Сонымен, жасөспірімдерге жыныстық тәрбие беру бүкіл қоғамның міндеті деп айта аламыз. Сондықтан қазіргі кезде теледидардан көрсетілетін көптеген ақпараттық бейнелер жасалуда. Олар кешегі балаға өте қажет ақпараттарды жеткізу үшін қол жетімді және қарапайым түрде жасалған. Физиология мен психологияның түйіскен жерінде Толық емес 14 жаста ұл да, қыз да мүлдем өзгеше болады, бұл көбіне қамқор ата-ананың мазасын тудырады. Егер мейірімді және байланыстағы бала кенеттен өз-өзіне келе бастаса, өзін-өзі жауып тастай бастаса, оның өз өмірі бар, ол туралы ештеңе айтқысы келмейтіндігіне қалай алаңдамауға болады. Шындығында, оның өзі оған не болып жатқанын толық түсінбейді. Шындығында, жыныстық жетілу кезеңі гормональды серпінмен сипатталады. Дәл осының арқасында екінші жыныстық сипаттамалардың белсенді көрінісі, дененің конституциялық ерекшеліктерінің қалыптасуы, дауыстың бұзылуы және сыртқы және ішкі жыныс мүшелерімен бірге жүретін барлық өзгерістер болады. Бірақ бұл бәрі емес. Ұл мен қыз денесінде нақты не болып жатқанын әлі білмейді, сондықтан барлық өзгерістер қорқынышты болуы мүмкін. Жыныс бездерінің белсенділігі вегетативті функциялардың тұрақсыздығын және көңіл-күйдің жиі өзгеруін оңай түсіндіреді. Көріп отырғаныңыздай, мінез-құлық өзгерістері жақсы негізделген. Осы сәтте жыныстық бездердің белсенділігінің жоғарылауы да өз рөлін атқарады. Гормондар тіпті ересек адамда да шығарылмайды. Сонымен бірге жасөспірімде бұл энергияны толығымен жүзеге асыруға мүмкіндік жоқ. Бұл дөрекілік пен қыңырлыққа ауысады.Ренжімеңіз, баланы бәрін дұрыс бағытта барабар жүзеге асыруға үйреткен дұрыс. Қызықты іс-шаралар, спорттық шаралар, ашық аспан астындағы шаралар көмектеседі. Мектептің мақсаттары Біздің мектебімізде жыныстық тәрбие алғашқы сатысында. Бұған біздің қоғамдағы жыныстық қатынаспен байланысты ақпараттың көп бөлігі тыйым салынғандығы ықпал етеді. Бұл мектептегі жыныстық тәрбие анатомия оқулығындағы еркек пен әйелдің жыныс мүшелері тартылатын бетке дейін азайтылған кеңестік өткеннің жәдігері. Бірақ бұл ақпараттың өзі оқытушыдан ешқандай түсініктеме алған жоқ. Неліктен командада жұмыс істеу ұсынылады? Себебі әр ата-ана жеке-жеке толықтай ала алмайтын ақпарат беретін білікті мамандар мен сарапшыларды шақыруға болады. Немесе, егер ол жасаса, ол өсіп келе жатқан балаға қалай жеткізуді білмейді. Екінші мәселе: бұл ақпарат бірден бүкіл сыныпқа таралады, яғни оқушылардың әрқайсысы жыныстық қатынастың табиғатын дұрыс түсінеді. Нәтижесінде, оларға сыныптан тыс уақытта пікірталас жүргізу оңайырақ болады. Мектепте жыныстық тәрбие шешетін негізгі мәселелер Ең алдымен, ақпараттық вакуумның толтырылуын атау керек. Жасөспірімдер әрқашан тыйым салынған тақырыптарға қызығушылық танытқан. Алайда, бұрмаланған немесе дұрыс емес ақпарат көбінесе пайдадан гөрі көп зиян тигізеді. Жыныстық белсенділіктің ерте басталуымен байланысты мәселелердің алдын алу. Бүгінгі күні бұл мәселе өзекті болып отыр. Ересек өмірге ерте ену фактісі жалғасқан күннің өзінде, екі серіктестің де қауіпсіздігі болуы шарт. Жыныстық зорлық-зомбылықтың алдын алу. Қыздарға арналған сексуалды тәрбие ересек ер адамдардың зорлық-зомбылықтарын азайту үшін жасөспірімдерге педофилия проблемасы туралы білім беруді міндетті түрде қамтуы керек. Ақпараттық блок Ақпарат уақтылы және қажетті көлемде алынуы керек екенін ұмытпаңыз. Үш жасында «мен қалай пайда болдым?» Деген сұрақ туындайды. сіз бір-бірін қатты жақсы көретін және бір төсекте тығыз ұйықтайтын патша мен патшайым туралы ертегі айта аласыз. Бір күні олар патшайымның асқазанында біреу пайда болғанын түсінді. Ол тез өсті, көп ұзамай сот дәрігері оның қыз екенін айтты. Барлығы өте қуанышты болды. Ол өскенде, ол дүниеге келді. Әдетте, балабақшаға кірген кезде бала жыныс арасындағы айырмашылықты түсіне бастайды. Тағы да, мұндай сұрақтардан бас тартпаңыз. Жыныс мүшелерінің әртүрлі орналасқандығын, ұлдарда олар кранға, ал қыздарда тілікке ұқсайтындығын растаңыз. Әзірге бұл жеткілікті болады. Бала бес жасқа толғанда, сіз оның анасының ішіне қалай жеткендігі туралы аздап ақпарат қосуға болады. Бұл жерде әкемнің анасына өз торын сыйлады деп айту орынды. Бұл менің анамның жасушасымен байланысты болды және одан бала дамыды. Егер бала көшеде иттерді немесе мысықтарды жақын сәтте көрген болса және оған тағы сұрақтар туындаса, онда сіз сол нұсқаға сүйене аласыз. Сондықтан жануарлар өз жасушаларын бір-біріне ауыстырады, ал көп ұзамай ұрғашы әйелдер құрсақта пайда болады. 8-9 жас жыныстық қатынас туралы алғашқы әңгімелер үшін оңтайлы болып саналады. Бұл баланы отырғызып, сіз білетін барлық нәрсені оған беру керек дегенді білдірмейді. Бірақ төсеніштер туралы жарнаманы көргеннен кейін, сіз қызмен сөйлесуді бастауға болады, ол жақында етеккір бастайды және оның кеудесі өсе бастайды. Енді ол одан да әдемі болып, жас қызға айналады. Күйеуі балаға эмиссияның жақындағаны және дауыстың бұзылуы туралы сыпайы түрде айта алады. Тағы бір айта кететін жайт, бұл қалыпты құбылыс, және бұл оның денесімен бәрі дұрыс екенін көрсетеді. Шамамен 8-9 жаста сіз жыныстық қатынас туралы айтуға болады. Жыныс мүшелерінің ауыр аттары бар екенін түсіндіріңіз - пенис және қынап. Еркектерге де, әйелдерге де құшақ пен сүйісу өте жағымды.Бұл жыныс мүшесін үлкейтіп, қынапқа кілт сияқты енгізуге болады. Одан ұрықтар бөлініп шығады, олар аналық жұмыртқамен қосылып, жаңа өмір қалыптастырады. Осы негізде 13-14 жасында контрацепция және жыныстық жолмен берілетін аурулардан қорғану туралы әңгіме қозғауға болады. Ең бастысы - ертегі, ертегі құрастыру емес, баламен байыпты және ашық сөйлесу. Ата-ана нені үйренуі керек Жасөспірімдерге арналған жыныстық тәрбие мәселелері бізге бірінші кезекте соншалықты нәзік болып көрінеді, өйткені ата-анамыз бізбен ондай әңгіме жүргізбеген. Осы күнге дейін, біз өзімізде ересек балалар болғанымызбен, «бұл» туралы айту әдепсіз болып көрінеді. Алайда, сіз келесі жайттарды жақсы білгеніңіз жөн: Тұлға мен сексуалдылық бөлінбейді. Бұл ереже жыныстық тәрбиеге де қатысты, оны жеке-дара қарастыруға болмайды. Балаға дұрыс тәрбие беріп, онымен сөйлесіп, сұрақтарына жауап беру керек. Жасөспірімдермен жыныстық тәрбиені олар осы жасқа жетуінен бұрын жасау керек. Бала қоятын барлық сұрақтарға байыпты қарау керек және оларға жауап мүмкіндігінше сауатты құрастырылған. Лейлек туралы үш жасар сәбиге ертегі айтудың қажеті жоқ. Ата-аналардың бірін-бірі жақсы көретіндігін, сондықтан анамның ішінде нәресте пайда болғанын айту жеткілікті. Ол өскен сайын ақпарат көлемін көбейтуге болады. Шындығында, балаға интимді өмір туралы құзыретті идея беру басқа нәрселерді үйретуден қиын емес. Ата-аналарға арналған негізгі ережелер Біз бәріміз із қалдыратын кеңестік балалық шақтан шыққанбыз. Бірақ іс жүзінде ата-аналардың жасөспірімдерге жыныстық тәрбиесі дұрыс дамыған сенімді қатынастардың салдары болып табылады. Үйде олар оны әрқашан тыңдайды, сенеді және қорғайды. Егер ата-аналар осы сенімге лайықты екендіктерін іс жүзінде дәлелдей алса, онда болашақта ешқандай проблемалар туындамайды. Екінші мәселе - ата-ананың жеке басы. Жыныстық тәрбиенің проблемалары көбіне ересек адамның өз кешендерімен және проблемаларымен бетпе-бет келуіне, олар бойынша ішкі жұмыстар жүргізуге байланысты болуымен байланысты. Ең бастысы, оларды балаңызға бермеуіңіз керек. Бұл сіздің денеңізге деген көзқарас пен тұжырымдама процесі туралы. Бұл біржақты позитивті болуы керек. Денедегі жаман ештеңе жоқ. Тағы бір нәрсе: жыныстық тәрбие процесінде отбасындағы орта өте маңызды рөл атқарады. Анасы мен әкесі арасындағы қалыпты, сенімді және жылы қарым-қатынас баланың ерлер мен әйелдер арасындағы гендерлік-рөлдік айырмашылықтарды табиғи қабылдауына ықпал етеді. Жыныстық білім беру педагогикасы Әрине, ата-аналардың барлығы бірдей мұғалім және психолог емес, сондықтан тәрбиенің бұл жағы белгілі бір қиындықтармен қабылданады. Сонымен қатар, жас ұрпаққа жыныстық тәрбие беру қазіргі заманғы және, атап айтқанда, отбасылық тәрбиенің әлсіз бағыттарының бірі болып табылады. Мұғалімдер сияқты барлық ата-аналар оның құрамына не кіретінін толық түсінбейді. Ата-анасы қарсы жыныстағы балаларды тәрбиелеп отырған толық емес отбасыларда жасөспірімдерге жыныстық білім берудің гендерлік мәселелері өткір болып табылады. Алайда ерлі-зайыптылар кейде белгілі бір тақырыпта қызымен немесе ұлымен кім сөйлесетінін шеше алмайды. Алайда, бұл жерде ең бастысы - жыныстық тәрбие - бұл білімді адамға педагогикалық әсер ету кешені екенін түсіну. Бұл мәселе екі жақтан қарастырылады: Бұл адамгершілік тәрбиесінің ажырамас бөлігі. Егер балада бойжеткеннің ар-намысы, адамгершілік тазалығы, еркектік, әйелге деген құрмет, достық пен сүйіспеншілік сияқты түсініктер айқын қалыптасқан болса, онда сіз өз миссияңызды орындадым деп есептеңіз. Екінші аспект - денсаулық пен әл-ауқатқа байланысты әлеуметтік-гигиеналық проблема. Яғни белгілі бір минимум білім қажет. Дәл осы екі аспектінің толық ашылуы жыныстық тәрбиені білдіреді.Баланың қызығушылығы дамыған сайын тақырыптар көтерілуі керек. Жыныстық тәрбиені адамгершілік қасиеттерді дамытудан бөліп қарауға болмайды. Отбасы мен мектеп үшін бірдей болатын негізгі міндеттер Жасөспірімдерге арналған жыныстық білім беру бағдарламасы сәйкес келуі керек, өйткені ол сол мақсаттарды көздейді. Бүгінгі күні біздің қоғамда жыныстық өмірді бұзу үрдісі байқалады, ажырасу саны артып келеді. Оның үстіне, бұл демографиялық жағдайға әсер етудің ең жақсы тәсілінен алыс. Азаматтық және қонақтар некесінің туындайтын және шоғырландырылған тұжырымдамалары балалар сіңіретін әлемнің жалпы көрінісіне өзіндік шатасулар әкеледі. Әлемнің дұрыс моделін қалыптастыру үшін және гендерлік-рөлдік қатынастар үшін берік және тату отбасы үлгісінен жақсы ештеңе жоқ. Осыған сүйене отырып, жасөспірімдерге жыныстық тәрбие берудегі негізгі міндеттерді және мектептің осы мәселедегі рөлін тұжырымдайық: Салауатты өмір салтына деген оң көзқарас пен шынайы, достық отбасы құруға деген ұмтылысты қалыптастыру. Сіздің қажеттіліктеріңізді және оларды қанағаттандырудың барабар тәсілдерін түсінуге көмектесіңіз. Балаларға өздерінде не болып жатқанын түсінуге және өзгерістерге бейімделуге мүмкіндік беретін құзыретті ақпарат беру. Еркек пен әйелдің басқа адамдарға деген құрмет сезімін тәрбиелеу. Мектеп - бұл ұлдар мен қыздар оқуды және жазуды ғана емес, басқа жыныстың өкілдерімен алғашқы қарым-қатынасты құруды да үйренетін әлеуметтік мекеме. Сондықтан мұғалімдер бұл процеске ата-аналардан кем қатыспауы керек. Отбасында басталған жасөспірімдердің жыныстық тәрбиесін түзету мектеп мұғалімінің немесе әлеуметтік қызметкердің мойнына жүктелетіндіктен, олардың міндеттері одан да ауқымды. Жыныстық тәрбиенің негізгі бағыттары Біз мұғалімдердің де, ата-аналардың да жұмысын ұйымдастыру қажет болатын негізгі міндеттерді қарастырдық. Классикалық мағынадағы қыздардың жыныстық тәрбиесі өздерін отбасы ошағын, дәстүрлерін сақтаушы және рудың жалғастырушысы ретінде түсінуді дамытуға бағытталған. Ұлдар әйелді құрметтеуге, оған нәзік және мұқият қарауды, оны қорғауды үйренеді. Осылайша, жыныстық тәрбиенің бірнеше бағытын тұжырымдауға болады: Жыныстық рөлдік тәрбие. Бұл психологиялық еркектік пен әйелдік қасиеттерді қалыптастыруға көмектеседі. Сонымен қатар, дәл балалар мектепте ерлер мен әйелдер жынысының өкілдері ретінде өздері арасында тиімді байланыс орнатуды үйренеді. Жыныстық тәрбие. Бұл, ең алдымен, жыныстық және эротикалық бағдардың оңтайлы қалыптасуына бағытталған. Жауапты некеге дайындық. Ең алдымен, мұнда өзара жауапты серіктестік қағидаттары жасалуы керек. Жауапты ата-аналарға дайындық. Мұндағы жалпы жіп салауатты өмір салтын қалыптастыру идеясы болуы керек. Ол жыныстық қатынастың, некеге тұрудың және ата-ананың алкоголизм мен нашақорлық сияқты жаман әдеттерге, зинақорлық пен жыныстық жолмен берілетін ауруларға тәуелділігін түсіндіру арқылы үйренеді. Жасөспірімдерге жыныстық тәрбие беру әдістері Біз болашақ ұрпақтың ересек өмірге келуі үшін қандай міндеттер тұрғанымызды жақсы түсіндік. Сонымен бірге, бұл міндеттерді орындау үшін ата-аналар мен мұғалімдерден көп нәрсе талап етілмейтінін атап өткім келеді. Негізгі құрал - байланыс. Ең алдымен, сіз баламен байланыс орнатып, оның сеніміне ие болуыңыз керек, содан кейін тәрбие процесін жүргізуіңіз керек. Алайда, байланыс басқаша. Бүгін біз пайдалануға болатын екі негізгіге тоқталамыз: Бағдарланған коммуникация әдістері - бұл қарым-қатынас процесінде жай сөйлесу және түсіндіру. Мұндай қарым-қатынастың тиімді әдісі - сұрақ-жауап нұсқасы. Әр түрлі жағдайлар мен дәрістерді талқылау - бұл оқу іс-әрекетінің тағы бір түрі. Тәрбие қарым-қатынасының әдістері - тағы бір үлкен бөлім, онда тәрбие процесінде адам тек кейбір нормалар мен ережелерді үйреніп қана қоймай, сонымен қатар психикалық неоплазмаларды қалыптастыратын кейбір сезімдерді бастан кешіреді делінген. Жыныстық тәрбиені тек белгілі бір нормаларды игеруге дейін төмендетуге болмайды. Тәрбие әдістерінің ішінде жыныстық-рөлдік мінез-құлықтың оң үлгілерін, сондай-ақ мақұлдау және мақұлдамау әдістерін бөліп алуға болады. Алайда, олар белгілі бір эмоцияны тудырғандықтан ғана әрекет етеді. Сондықтан әсер ету құралдарын дұрыс таңдау және жеке тәсіл өте маңызды. Ең жақсы көмекшілер Ата-аналардың көпшілігі дұрыс сөздер мен түсіндірмелерді, әсіресе жыныстық тәрбиеге келгенде, жоғалтуда. Кітап - ең жақсы көмек. Жақсы энциклопедияны таңдап, жасөспірімге 10-12 жасқа толғанда сыйлаңыз. Оның тыйым салынған тақырыптарға деген қызығушылығы одан сайын арта түседі және ол гей немесе трансвестит кім деген сұрақ туындаған кезде сіз әрқашан кітапқа жүгіне аласыз. Мысалы: «Энциклопедияда бұл сұрақ жақсы қасиеттелген, бәрін бірге қарастырайық». Балаларға жыныстық тәрбие беру - ересектер әлеміне ортақ саяхат. Сіз оның өмірінің алғашқы күндерінен бастап нәрестеге сонша нәрсені үйретесіз, бұл сіз үшін әдетке айналды. Жыныстық тәрбиеден туындайтын барлық қиындықтар тек өзіміздің қорқынышымыз бен кешенімізбен және ұятпен байланысты. Оларды балаңызға бермеу үшін бұған баса назар аудармаңыз. Сабырлы және нақты жауап беріңіз. Бала сізді тосыннан ұстап алмауы үшін, сұраққа ықтимал жауаптарды алдын-ала ойластырыңыз. Баланың сұрақ қоя бастағанын күтпеңіз. Жас ерекшеліктеріне сәйкес сіз қиын әңгімелерді ақпараттық ертегілер түрінде немесе бос әңгімелер түрінде осыған қолайлы уақытта бастауға болады. Ең бастысы, сіз бен сіздің балаңыздың арасындағы қалыптасқан сенім. № 9 дәріс жүктеу/скачать 233 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|