Көшбасшылық теориясы пәнінен емтихан сұрақтары Адами машықтарды жазыңыз
жүктеу/скачать 1,49 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Этноцентризм
| Ұқсас түсініктер
Мәдениеттің әртүрлі аспектісін талқылауға кіріспес бұрыносы бөлімде мәдениет пен көшбасшылыққа жақын екі ұғымға этноцентризм мен сокыр сенімге назар аударайық. Бұл екеуі де көшбасшының өзгелерге қалай ыкпал етеріне осерін тигізуі мүмкін Этноцентризм Атауы айтып тұрғандай, этноцентризм дегеніміз адамдардың өзгелер- ді және әлемді бақылауы барысында өз тобын (этникалықнәсілдік немесе мәдени) негіз ретінде карастыру құбылысы. Адам өз наным-сенімін, козка- расын жане кундылықтарын өзге топтардікінен жогары койып, оларга ар- тыкшылык пен маңыз беруге бейім келеді. Этноцентризм өз мәдениетінді озгелердін мәдениетінен жақсырақ немесе дұрысырақ деп қабылдау Бу- дан адам баскалардың ерекше көзқарасын тануға қабілетсіз болуы мүмкін Этноцентризм - бүкіләлемдік құбылыс, біздің оркайсымызда белгілі бір денгейде этноцентристік көзқарас бар Этноцентризмді түйсік терезесіне теңеуге болады: бір мәдениет өкілде- рі сол терезе аркылы өзге мәдениет өкілдеріне субъектив және сыни козка- распен карайды (Porter & Samovar, 1997)Мәселен, кейбір америкалыктар АҚШ-тын демократиялық қағидаларын өзге мәдениеттердің саяси сенімі- нен артық санайды; олар көбіне өзге мәдениеттердің күрделі тұстарын ту- сіне коймайды. Этноцентризм біздің өз мәдени құндылықтарымыз бен іс- әрекеттерімізді дұрыс әрі қалыпты деп санауға бейімділігімізді түсіндіреді(Gudykunst & Kim, 1997). Этноцентризм тиімді көшбасшылык жүргізуге кедергі болуы мүмкін, ойткені ол өзгелердің көзқарасын толықтай түсінуге немесе құрметтеуге тоскауыл болады Мысалы, бір адамның мәдениеті жеке адамдардын жеті- тігін жоғары бағалайтын болса, әлгі адам үшін коллективизмді (яғни бір- лесіп жұмыс істейтін адамдар) жөн көретін өзге мәдениетті түсіну қиынға соғуы ықтимал. Сол секілді, билікті құрметтейтін адам үшін билікке карсы шығатын немесе билік басындагыларға оңайлыкпен бағынбайтын адамның әрекеті огаш көрінуі мүмкін. Этноцентризмге неғүрлым бейім болған сайын, согурлым біз өзге адамдардың молени дәстүрлерін немесе тәжірибеле- рін ауырлау кабылдап, толеранттылық танытпаймыз. Тәжірибелі көшбасшы этноцентризмге катысты мәселелерді айналып оте алмайды. Тіпті өзінің этноцентристік көзкарасын мойындаған күннің езінде адам озгелердің этноцентризмін түсініп, оған белгілі бір деңгей- де толеранттык танытуға тиіс. Шынайы өмірде көшбасшыға бұл тенест- ру әрекеті саналады. Бір жағынан, олар өз іс-әрекетін алга тартып, сонын дұрыстыгына сенімді болганы абзал, екінші жағынан, өзге модениеттер іс-орекетінін дұрыстыгына назар аударып отыруы кажет. Тәжірибелі кош- басшы этноцентризмді тізгіндеуге тырысу мен кай кезде өзіндік мәдени кундылыктарга берік болу керектігін білудін көріпер-көрінбес аражігін ажыратуга кабілетті жүктеу/скачать 1,49 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|