Т-РНҚ молекуласы үлкен
болмайды, онда жүз
шақты нуклеотидтеркездеседі,
олардың ішінде
минорлық
(модификацияланған) нуклеотидтер көптеп кездеседі – 13-15%, олар;
-
гидроуридин (
г
У) және (пУ);
- инозин (И)
- метилинозин (мИ), метилгуанозин (мГ) және диметилгуанозин (мГ);
- диметилуридин (
м2
У).
Бұдан басқа т –РНҚ молекуласы бірнеше «сақиналар» - «ілмекшелер» пайда етуі
нәтижесінде оның
конфигурациясы беде өсімдігінің үшқұлақты жапырағына ұқсасболады.
Бұл құрылымда 4-қостізбекті және дара тізбекті учаскелер кездеседі.
Минорлық нуклеотидтер комплиментарлық байланысуға қаблетсіз болғандықтан, олар тек біртізбекті
локустарға ғана кездеседі.
Т-РНҚ-лардың келесі ерекшелігі-3
1
ұшында 4 нуклеотидтен тұратын акцепторлық бұтақшаның болуы.
Оның ең соңғы нуклеотидтен – аденинмен (А) тиесілі аминқышқылы ковалентті байланысады.
Т-РНҚ-лардың тағы бір маңызды ерекшелігі акцепторлық бұтақшаның қарама – қарсы жағында 7
нуклеотидтен тұратын антикодондық имектің болуы. Оладың үшеуі антикодон қызметін атқарды.
Т-РНҚ-лардың үшінші реттік құрылымы тұрақты болады. Олар ақуыз
синтезденілетін кешенге
аминқышқылдарды тасымалдап, жеткізіп отырады.
РИБОСОМАЛЫҚ РНҚ-ЛАРДЫҢ ҚҰРЫЛЫСЫ.
Рибосомалық РНҚ-лар рибосома субъединицаларының (үлкен және кіші) құрамына кіреді. Олардың 4
түрі белгілі: 5S-р РНҚ, 5,8 S-р РНҚ, 18 S-р РНҚ, 28 S-р РНҚ.
Рибосоманың үлкен субъединициясы (бөлшегі) -3 әртүрлі рРНҚ молекулаларынан -5S-р РНҚ және 45
ақуыз молекулаларынан тұрады.
Р-РНҚ молекуласының ерекшеліктерінің бірі – гуанин (Г) және цитозин (Ц)
сияқты азоттық
негіздерінің мөлшерінің басқаларына қарағанда әлде қайда көп болуы.
Сонымен қатар минорлық
нуклеотидтер де жиі кездеседі, мысалы рибоза бойынша метилденген нуклеозитдер.
Р-РНҚ-ның екінші реттік құрылымында қостізбекті учаскелер және ілмешектер де көптеп кездеседі.
Достарыңызбен бөлісу: 
