Лекция тезистері 1-тақырып. Әлеуметтік-педагогикалық кенес берудің пәні және міндеттері Сабақтың мақсаты

1. 
   Бихевиористік теорияға негізделген психологиялық көмек қандай жасушалардан тұрады?
   
2. 
   Рецидивтердің алдын алу бағдарламасына қандай негізгі пункттерден тұрады?
   

1. Гуманистік психология

2. Гештальт-терапиясы
Лекцияның қысқаша мазмұны.

Гуманистік психологияның түп тамыры С.Кьеркегор(1813-1855), К.Ясперс(1883-1969), М.Хайдегтер(1889-1976), Ж.П.Сартр(1905-1980) негізін құрған экзистенциальді философияда жатыр.

Әрбір адам өз еркімен таңдаған тағдырына, әрекеттеріне жауапты дейтін экзистенциальді философия идеясына гуманистік психология ілімдері үн,дес келеді.1960 жылдары жеке адам психологиясымен айналысушы ғалымдар А.Маслоу (1908-1970) жетекшілігімен сол кездегі ең танымал екі бағыт-психоанализ бен бихевиоризмге альтернативті теория жасау мақсатымен бірігеді. Оны «гуманистік психология» терминімен атайды.

Гуманистік психологияның экзистенциализмнен алған басты концепсиясы – қалыптасу концепсиясы. Экзистенциалистер сияқты гуманистік психология адамды түсініп, зерттеудегі ең басты феноменге субъективті тәжірибені жатқызады. А.Маслоу тәжірибені ештеңе алмастырмайтындығын баса көрсетеді.

Гуманистік психологияның А.Маслоу тағайындаған фундаментальді тезистеріне мыналар жатады:

• 
  Әрбір адамның мінез-құлқындағы жеке көріністерді емес, оны тұтастай бірлікте зерттеу керек. Жеке адамның ең басты сипаттамасы- бір тұтастық пен жалпылылық.
  
• 
  Адам мен жануар психологиясы арасындағы терең айырмашылықтар бар. Адам мінез-құлқын түсіндіруде, жануарлар мінезмқұлқын зерттеп, оның нәтижесін адам қасиеттеріне, мінез-құлқына тануғаболмайды.
  
• 
  Адамның позитивті дамуға, жетілуге потенциалды мүмкіндіктері табиғатынан беріледі. Адамдардың деструктивті қылықтары фрустрация мен негізгі қажеттіліктерінің қанағаттанбауынан болады.
  
• 
  Барлық адамға туғаннан шығармашылық қасиет тән болады. Креативтілік адамның ең универсалды сипаттамасы, табиғатынан бөлінбейтін қасиет. Шығармашылық - адамның ерекше функциясы және өзін-өзі көрсетудің барлық формасына тән.
  
• 
  Психология ғылымының негізінде өзін-өзі актуализациялай алатын психикалық дені сау адамды зерттеу бойынша ғана өзін-өзі жетілдіру мәселесі шешілмейді.
  

Гуманистік психология 1960 ж бастап психологиялық консультацияға айтарлықтай ықпал жасады.

Гуманистік психология тұрғысынан консультацияда гештальт-терапия ерекше орын алады. Гештальт-терапияның әр түрлі тиімді, әсерлері белгілі болған тәсілдері мен техникалары бар.

Гуманистік бағыттағы психологиялықконсультация немі клиенттің жеке-дара дамуына негізделеді.