Лекция тезистері кредит: 6 Лекция тезистерін құрастырған ф.ғ. к. Бейсенбаева Р. Х. Шымкент, 2022 ж



бет67/72
Дата05.02.2023
өлшемі379,2 Kb.
#65267
түріЛекция
1   ...   64   65   66   67   68   69   70   71   72
Байланысты:
ХІХ ғас.лекц. 2

Аудармалары. Ы. Алтынсарин И. Крыловтың «Қарға мен түлкі», «Қайырымды түлкі», Лев Толстойдан «Полкан деген ит», Дмитриевтен «Екі шыбын», Паульсынның хрестаматиясынан «Талаптың пайдасы», «Аурудан аяған күштірек», «Әке мен бала», «Жаман жолдас», «Мейірімді бала» шығармаларын аударды. Бұл шығармалардың барлығы да әрі қысқа, әрі мазмұнды. И. Крыловтан аударған «Егінің бастары» деген мысалы арқылы адамда кездесетін менмен, өр көкірек, өзімшіл, тәкаппар, қайырмыз сияқты жаман қасиеттерді көрсетеді. Адамның жат мінез – құлықтарын бейнелеп, осындай жаман әдеттерден бойын аулақ ұстауға шақырады. Ал, екінші жағынан, баланы қоршаған ортаға, айналаға зер салып, аңғарғыш, байқағыш, пайымдағыш, қабілет күшейтуге, қай нәрсені болса да өзінше ойлап білуге үйретеді.
Ыбырай мектебі кейін қазақ ішінде білім ошағының жүздеген жаңа орындарына негіз болды.
5. Бақылау сұрақтары:
1. Ыбырай Алтынсариннің өмірі, қоғамдық қызметі, зерттелуі.
2. Ыбырай Алтынсариннің шығармашылығы.
3. «Қазақ хрестоматиясының» сипаты, мазмұны, мәні.
4. Ыбырай Алтынсариннің өлеңдері, тақырыптары, мазмұны, мәні.
5. Әңгімелері, олардың тақырыптары. Идеялық-көркемдік ерекшеліктері.
6. Аудармалары.
6. Лекция тақырыбына сәйкес СӨЖ сұрақтары:
1. Ыбырай Алтынсариннің өмірі, қоғамдық қызметі, зерттелуі жөнінде жазылған еңбектерден конспект жасау.
2. Өлеңдері мен әңгімелері бойынша рефераттар дайындау.
3. Өлеңдері мен әңгімелерінен жаттау, талдаулар жасау.


7. Қажетті әдебиеттер:

  1. XIX ғасыр әдебиеті. Хрестоматия. Құраст. Х.Сүйіншәлиев. –А: «Ана тілі», 1992.

  2. XVIII-XX ғасырлардағы қазақ ақын-жазушыларының шығармалары. –А: 1962.

  3. Алтынсарин Ы. Кел, балалар, оқылық. -А: 1968.

  4. Алтынсарин Ы. Таза бұлақ. –Алматы: 1989.

  5. Алтынсарин Ы. Мұсылманшылықтың тұтқасы. –Алматы: 1991.

  6. “Әлем”. Альманах. 1-басылым, -А: 1991.

  7. Қазақ поэзиясының антологиясы. –А: 1992.

  8. Алтынсарин Ы. Таңдамалы шығармалары. –А: 1955.

  9. Ы.Алтынсарин. Әңгімелері. Құрастырған: К. Нұрмаханов. –А: «Мектеп», 1980.

  10. ХIХ ғасырдағы қазақ ақындары (зерттеу, мақалалар). –А: “Ғылым”, 1988.

  11. Сүйiншәлиев Х. ХIХ ғасырдағы қазақ әдебиетi. –А: “Мектеп”, 1986.

  12. Жұмалиев Қ. ХVIII-ХIХ ғасырлардағы қазақ әдебиетi. –Алматы: 1967.

  13. Кәкішев Т. Қазақ әдебиеті сынының тарихы. А., 1994.

  14. Қоңыратбаев Ә. Қазақ әдебиетінің тарихы. –Алматы: 1994.

  15. Сүйiншәлиев Х. ХIХ ғасырдығы қазақ әдебиетi (Оқулық). –Алматы: 1992.

  16. Сүйіншәлиев Х. Қазақ әдебиетінің тарихы. –А: “Санат”, 1997, 2005.

  17. Мұқанов С. Қазақ қауымы. -А., «Ана тілі», 1995.

  18. Әбдiкәрiмұлы Ә. Қазақстан тарихы. –А: 1995.

  19. Бекмаханов Е. Казахстан в 20-40 годы ХІХ века. –Алматы: 1992.

  20. Дүйсенбаев Ы. Ғасырлар сыры. –Алматы: 1970.

  21. Дербiсалин Ә. Ы. Алтынсарин өмiрi мен жазушылық қызметi. –А: 1962.

  22. Дербiсалин Ә. Ы. Алтынсарин аудармалары. –Алматы: 1965.

  23. Дербісалин Ә. Әдебиет туралы толғаныстар. –А: 1990.

  24. Әуезов М. Әр жылдар ойлары. –Алматы: 1959.

  25. Жиреншин Ә. Қазақ кітаптары тарихы. –А: 1969.

  26. Қазақ әдебеиетінің тарихы. I, II том, 1-2 кітап, -А: 1965.

  27. Қазақстан тарихы. Очерктер. –А: “Дәуір”, 1994.

  28. Қаратаев М. Туған әдебиет туралы ойлар. –Алматы: 1959.

  29. Қалижанұлы У. Қазақ әдебиетіндегі діни ағартушылық ағым. –А: «Білім», 1998.

  30. Мұқанов С. Жарқын жұлдыздар. –Алматы: 1961.

  31. Сәтбаева Ш. Казахское литература и Восток. –А: 1982.

  32. Сыздықов Ә. Ы.Алтынсариннің педагогикалық идеялары мен ағартушылық қызметі. –А: 1969.

  33. Сыздықова Р. Қазақ әдеби тілінің тарихы. –Алматы: 1993 .





Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   64   65   66   67   68   69   70   71   72




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет