Лекция тезистері түркістан 016 Лекция. ПӘнгекіріспе жоспары


Соғыстың тарихи түрлері қандай болады?



бет58/85
Дата22.12.2023
өлшемі1,88 Mb.
#142611
түріЛекция
1   ...   54   55   56   57   58   59   60   61   ...   85
Соғыстың тарихи түрлері қандай болады?
Ерте дүниеде:

  • Көне мемлеккеттердің дамуы жағынан өзінен төмен тұрған тайпаларды салық жинау үшін, құлдыққа алу мақсатындағы жүргізген соғыстары(Галл,Маркоман соғыстары).

  • Бірінің жерін бірі тартып алу мақсатында жүргізілген соғыстар.(Пуни,Грек-Парсы соғыстары)

  • Саяси топтар арасындағы соғыстар(Александр Македонский империясын бөліп алу үшін жүргізілген диадохтар соғысы, Спартак бастаған құлдар соғысы).



Орта ғасырда:

  • Діни соғыстар.(Крест жорыктары)

  • Әулеттер арасындағы соғыстар(Англиядағы ақ және қызыл розалар соғысы).

  • Шаруалар соғысы.(Жакерия, Германиядағы шаруалар соғысы)



Жаңадәуір және қазіргі замандағы:

  • Отаршылдық соғыстары(Бірінші опиум соғысы,Екінші опиум соғысы.Кавказ соғысы,Х1Хғасырдағы орыс-қазақ соғысы)

  • Гегемония үшін мемлекеттер немесе одақтас мемлекеттер соғысы(Солтүстік соғыс,Америка-Мексика соғысы,Корей соғысы,Эфиоп-эритрей соғысы,Жетіжылдық соғыс Бірінші және екінші дүниежүзілік соғыстар)

  • Азамат соғысы.(Қытайдағы Ресейдегі Америкадағы қазіргі Украинадағы соғыстар).

  • Ұлт-азаттық соғыстар(Алжир соғысы,Португалия отаршыл-дық соғыстары.)

Постиндустриальды заман:
Бұл кезде соғыстың мазмұны өзгерді. Көбіне басым ел екін-ші бір елге дипломатиялық, шпиондық,ақпараттық немесе эка-номикалық шаралар қолданады.Қазіргі заманда, халықтардың ұлттық санасы ояанған уақытта этнос аралық қақтығыстар жиі болып жатады (Босния соғысы, Қарабах соғысы,Шешен соғысы).
В.И.Ленин соғыс сипатына қарай әділетті және әділетсіз болады дейді. Басқыншыларға қарсы болған соғыс әділетті, отан қорғау соғысы. Ал керісінше,бір елді екінші бір елге әскерін кіргізіп, күшпен саяси тәуелсіздігінен айырса мұндай қарулы қақтығысты әділетсіз деп атайды.
Американдық эксперт Уильям Линд 1989 жылытеңіз жаяу әскрінің тарихын зерттей отыра, оның жүргізу әдістеріне қарай төртке бөледі. 1.сапқа тұрып шабуылдау әдісі,пайдаланатын қаруы мылтық гладкоствольный.2. позициялы шабуыл, окоп қазылады ,басқа да фортификациялық құрылыстар салынады, пулеметтар мен зеңбіріктер қойылады.3.блицкриг,әскер қар-сыласын қоршауға алады,негізгі қару танк және авиация.4. іріктелген, бақайшағына дейін қаруланған әскер шағын топтарға бөлініп шабуылдайды.
Осы кездегі әскери әдебиетте соғыс тактикасының басқа да түрлеріне сипаттама береді.
Тарихтағы ең қысқа, ұзақтығы небары 38 минут, Англия мен Занзибаром арасында   1896 жылдың27-інші тамызында болған соғыс.Ең ұзағы 1337 - 1453 жылдарындағы Англия мен Фран-ция арасындағы жүз жылдық соғыс.Голландией мен Силли арасындағы соғыс 335 жылға созылған.СиллиҰлыбритания құрамына кіретінархипелаг.Бейбіт келісім шарты болмағанан кейін екі ел арсы соғыс жағыдайында деп есептелген.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   54   55   56   57   58   59   60   61   ...   85




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет