Лекциялар жинағы шымкент 2022 1-лекция Мектепте сандық жүйені оқыту. Натурал сандардың бөлiнгiштiк белгiлерi
Бөлшектерді ортақ бөлімге келтіру
жүктеу/скачать 8,29 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Бөлімдері әр түрлі бөлшектерді салыстыру.
| Бөлшектерді ортақ бөлімге келтіру.Бөлiмдерi әр түрлi бөлшектердi салыстыру, қосу және азайту үшiн оларды бiрдей бөлiмге келтiру қажет. Бөлшектердi бiрдей бөлiмге келтiру үшiн олардың бөлiмдерiнiң ең кiшi ортақ еселiгi табылады.
Мысалы, және бөлшектерiн ең кiшi ортақ бөлiмге келтiрудi қарастырайық. Бұл бөлшектердiң бөлiмдерi 12 және 8 сандары. 12 және 8 сандарының ең кiшi ортақ еселiгi 24 саны. Онда 24 саны осы және бөлшектерiнiң ең кiшi ортақ бөлiмi болады. Бөлшектердi бiрдей ең кiшi ортақ бөлiммен жазу үшiн бөлшектердiң әрқайсысының толықтауыш көбейткiштерiн табады: 24:12=2; 24:8=3. Ендi берiлген және бөлшектерiн бiрдей бөлiммен (24) жазу үшiн, бөлшектердiң негiзгi қасиетiн пайдаланып, берiлген бөлшектiң алымын да, бөлiмiн де өзiнiң толықтауыш көбейткiшiне көбейтедi. Сонда және . ( және ) = ( және ). Бөлшектер бiрдей бөлiммен жазылды. Бұл тақырыпты оқып-үйренуден күтілітін нәтиже - бөлшектердің ортақ бөлімін таба алу. Міндетті нәтижеге жеткен, жетпегенін анықтауға бағытталған сұрақтар мен жаттығулар: Мына сұрақтарға жауап бер: Бөлшектер ортақ бөлімге қалай келтіріледі? Бөлшектерді ортақ бөлімге келтіру бөлшектің қандай қасиетіне негізделген? Әрбір бөшек үшін қосымша көбейткіш қалай табылады? Бөлшектерді ортақ бөлімге келтіру дегенде нені түсінеміз? Бөлшектерді ортақ бөлімге келтір: 1) және ; 2) және ; 3) және ; 4) , және . Бөлімдері әр түрлі бөлшектерді салыстыру.Бөлiмдерi әртүрлi бөлшектер бөлiмдерi бiрдей бөлшектер түрiне келтiру арқылы салыстырылады. Мысалы, және бөлшектерiн салыстырайық. Оқушыларға сұрақ: 1 алманың -i көп пе, әлде -i көп пе? Сұраққа жауап iздеу үшiн, бөлшектердi бiрдей ең кiшi ортақ бөлiмге келтiредi. Сонда пен бөлшектерiн салыстырамыз. 3<4 болғандықтан < Демек, Сандық сәуледе пен бөлшектерiне сәйкес нүктелердi тауып, салыстырғанда оқушылардың ойлары нақтыланады. Аралас сандарды салыстыру үшiн алдымен бүтiн бөлiктерi салыстырылады, мысалы себебi 8>3, ал бүтiн бөлiктерi бiрдей болса‚ бөлшектiң үлкен-кiшiлiгi бөлшек бөлiгiне тәуелдi. Мысалы‚ себебi Бөлшектердi былай да салыстырады: себебi Бөлшектердi осы тәсiлмен салыстыра бiлу, бөлшектердi азайту тақырыбындағы азайғыш бөлшек азайтқыш бөлшектен үлкен, болу шартын анықтау үшiн қажет. Оқыудың күтілетін нәтижесіне жеткендігін білу үшін оқушы мынадай сұрақтарға жауап беріп, жаттығулар мен есептер шығара алуы керек: Бөлімдері бірдей бөлшектердің қайсысы үлкен? Алымдары бірдей бөлшектер қалай салыстырылады? Бөлімдері әртүрлі бөлшектерді ортақ бөлімге келтіру арқылы слыстыру туралы айтып бер. Бөлімдері әр түрлі бөлшектерді ортақ бөлімге келтірмей қалай салыстыруға болады? Жұлдызшаның орнына < немесе > белгілерінің бірін қой: *; 2) *; 3) *. Өсу ретімен жаз: , , , , , . Айсәуле кітаптың бөлігін, ал Күнсұлу осы кітаптың бөлігін оқыды. Олардың қайсысы көп оқыған? Сыныптан тыс уықытты оқушылардың -і спортпен шұғылыданады, -і басқа үйірмелерге қатысады. Қайсысы көп? Бірінші принтер 5 минутта 41 бет, екіншісі 3 минутта 28 бет басып шығарады. Қайсысының жұмыс өнімдулугі жоғары? Координаталық сәуледе , , , , , , , бөліктеріне сәйкес нүктелерді белгіле. жүктеу/скачать 8,29 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|