Махаббат ескерткіші Қарлығаш Бахтиярқызы Жәмиля

128
сурет пен мүсін өнері де, барлығы... Бұған дәлел 
ретінде өзіңе ұнайтын «Ерке сылқым» күйін ала-
йық, иә? Күйдің тарихын білемісің, жаным?
– Жоқ, ата. Өзім сүйіп тыңдайтын күй болса 
да, білмейді екенмін. 
– М-м-м.. Ендеше, тыңда. Әбдімомын Желді-
баевтың айтуынша, ол өзі жиырма жыл бойы 
махаббатты, үлкен сезімді суреттейтін күй жаз-
ғысы келетін. Алайда неден бастарын, қалайша 
махаббат сезімді күй тіліне түсіріп, қалай-қа-
лай шертерін білмей, ұзақ уақыт толғаныста 
жүріпті. Сөйтіп, бір күні ерекше сезімге беріліп, 
жастық шақтың ең таза, ең дара деген сезім 
отын, тіл жетпес махаббатын ойда жоқта то-
ғыз перне, қос ішекті домбыраның көмейіне сала-
ды да қояды. Оны тіпті өзі де байқамай қалады. 
Содан күмбірлеп күй туады. Сол күй, өзің ерекше 
жақсы көретін «Ерке сылқым» екен. 
– Охо, сонда бұл да «Махаббат күйі» екен ғой?
– Иә, балам, «Ерке сылқым» – ер-азаматтың 
ерке де сылқым қыз баласына деген биік сезімінің 
үні. Тіпті осы күйге арнап Шу қаласында ескерткіш 
те орнатылған. Өткенде әлгі нағашымның құда-
лығына, Шуға барғанымда осы бір әңгімені есітіп, 
ескерткіштің жанында аялдап, суретке түскен 
едік. Ол сурет кімде екен, ә… Әйтеуір, әнеу бір жа-
рық қораптарыңа түсірген біреулер. Айтпағым, 
балам, әдемі қазақ қызының бейнесінде мүсіндел-
ген ескерткіштің тасында мынадай жазуды оқы-
дым: 

129
«
Махаббат таусылмайтын ғұмыр-дастан,
Пәк сезім ғашықтарға нұрын шашқан.
«Ерке сылқым» күйімен Әбдімомын, 
Мәңгілік сұлулықтың сырын ашқан…».
Көрдің бе, қазақ домбырасының, күйінің құді-
реті қандай!.. Оның үстіне Әбдімомын атаң бір 
ғана күймен қыздың сұлулығы мен еркелігін, оған 
ғашық болған жігіттің сезімін қалай тамаша 
жеткізе білген!.. Осындай жүректен шыққан 
туындылар ұзақ жасайды. Тіпті өлмейді, алты-
ным…».
Ата, мектептің атын біздер де сіздің рухыңыз-
ға арнап, «Әлі» ұлттық аспапатар мектебі» деп 
атадық. Мектеп – екі қабаттан, он бес шақты ка-
бинет пен үлкен акт залынан тұратын, кішігірім 
холы мен асханасы бар, заманауи үлгіде соғылған 
өте әдемі ғимаратта орналасқан. Қонақтардың 
барлығы ерекше таңданыспен әрі әкемнің «Ұлт-
тық аспаптарды жаңғыртатын ұлттық музыка 
мектебін аштық» деген сөзіне үлкен ризашылық 
білдірісіп тарқасты. 
Ал мен болсам, өмірімдегі тағы бір ұмытылмас 
күнді бастан кешірдім…
Жүрегіне сыймаған бақытты өзіңе 
 
жеткізуші, жер бетіндегі Қарлығашың!

130
Бесінші хат
Ата, өзіңе хат жазбағалы біраз болыпты. 
Кешірші мені. Тірлік деп тепеңдеп, уақыт деп уа-
йымдап, ақша деп алқынып, құрдан-құр алаөкпе 
боламыз. Шындығына келсек, асқазанымызға 
ас қалай керек болса, жанымызға да дәл сондай 
шамада, тіпті одан да көп деңгейде рухани азық 
керек екенін ұмытып жатамыз. «Жанның азығын 
қайдан іздейміз?» деп өзіңнен сұрағанымда: «Жү-
ректегі иманнан, бойыңдағы өнерден, әуеннен, 
өлеңнен, кітаптан, жақыныңа сырыңды айтудан» 
дейтін едің, бізге. Қазір осыны еске салатын жан 
жоғынан қоғам қопарылысып, жадап-жүдеп бара 
жатқан жоқ па? Бір-бірінен аумайтын күндерді 
көзсіз сүйіп, көзсіз соның жетегімен келеміз бе, 
қалай?.. 
Айтпақшы, Қасымханның отбасын тағы бір-
екі мәрте кездестірдім. Қандай жағдайда болға-
нын айтпай-ақ қояйын. Жүрегім дауаламайды. 
Бірақ ішімдегіні босатпасам болмас деп, осы бір 
хатқа жақында жазған екі өлеңімді қосуды жөн 
деп білдім. Бірі – Қасымханның әжесіне, бірі – 
анасына арналады. Қаласаң оқып берейін, ата? 
Қалап тұрсың ғой, иә. Өй-и, айнанайын, атам-ай! 
Тек ұйқасы ұйқаспай тұр, бірақ жүректен шық-
қан шын сөзім бар мұнда. Тыңдай ғой: 

131

жүктеу/скачать 6,3 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: