Тұздық ұнтағынан (паста) дайындалған негізгі қызыл тұздық.Қызыл тұздықтың ұнтағынан тұздық дайындау үшін оны қоңыр сорпаның аздаған мөлшерінде (тұздық ұнтағы массасы 25-30) ерітеді. Сосын біртекті масса алынғанша араластырып, үстіне сорпаның қалған бөлігін құйып, 20 мин баяу қайнатады, пісіреді .Тұздықты сүзеді тамырсабақты үгіп, қайнатады.
Пияз тұздығы.Басты пиязды жұқа сабанша ғып турап,дайын болғанша ,шала қуырады, бірақ қызғылттандырмайды (не подрумянивая).Сосын сірке суын ,лавр жапырағын ,дәнекті бүрыш қосып, одан ылғал жойылғанша және хош иістендіру үшін 5-7 мин пісіреді Пияздан дәмдеуіштерді жойып, дайын тұздықпен, қосады.Содан соң тағы да 10-15 мин пісіреді.Тұздықты тұзбен,қантпен ,маргаринмен қатықтайды.Ет котлетіне , биточкаға ,картоп катлетіне,пісірмеге, орамаға қосып береді. Етті ысытып қақтыру үшін пайдаланылады.
Негізгі қызыл тұздық 850,пияз 298,асхана маргарині 38,9 –дық сірке суы 70,маргарин асханалық,26 Көкөніс қосылған томат тұздығы Текшеше ұсақталынып туралған сәбіз ақжелкек және басты пиязды шала қуырып томат тұздығымен қосады.Дәнекті бұрышты қосымшалап қосып,10-15 мин пісіреді.Пісіру аяғында лавр жапырағын ,лимон қышқылын , ақ ашытқы шарабын,сары май не маргарин қосады.Пісірілген, бөктірілген және қуырылған балық тағамдарына пайдаланады
Сүттен дайындалған тұздықтар
Сүт тұздықтары ыстық тұздықтар тобына жатады.Оларды ашық –сірне түсіне дейін шала қуырылған ұн қосып сары май да дайындайды.Қаймағы алынбаған немесе суда сұйытылған сүтті қайнатады.Түбі қалың ыдыста, ақ майлы шала ұн қуырмасын дайындайды.Ұнды өзінің түсін өзгертпейтіндей етіп өте мұқият ерекше шала қуырады.Ыстық ұн шала қуырмасын үздіксіз қыздырылып тұрған ыстық сүтте араластыра отырып жайлап біртіндеп сұйылтады.Тұз және қант қоса отырып ,7-10 мин пісіреді.Шымшылап сары май кесектерін (сақтау кезінде жарғақша пайда болмас үшін) салады.
Сүт тұздықтарын пайдалануына қарай әр түрлі қоюлықта (6-кесте) дайындайды.
Сүт тұздығының үш түрі болады.
1 Сұйық түрі .Мұны көкөністер,жармалар,т.б. дайындалған тағамдарға пайдаланады.
2 Орташа қоюлықтағы түрі.Мұны көкөніс ,ет, балық тағамдарын ыстықтай қақтау үшін (тұздыққа шикі жұмыртқа сары уызын қосады) және бөктірілген пісірілген көкөністерді қатықтау үшін пайдаланады.
3. Қою түрі. Мұны құстан және жабайы қанаттылардың татымдарынан дайындалған котлеттерге, сәбіз котлеттерінің байланыстырушы негізгі ретінде қосылатын ет шабындылары өнімдеріне ірімшік қаймақтарына тағы басқа тағамдарға пайдаланады.
Сүт тұздығынан оның қосымшалары дайындалады.
