Мазмұны: Функцияларды тригонометриялық Фурье қатарына жіктеу.
Дәрістің мақсаты: Серпіліс анализінде қолданылатын Фурье қатары ұғымын беру, функцияларды Фурье қатарына жіктеу мысалдарын келтіру.
(10.1)
түріндегі функциялық қатар функциясының Фурье қатары деп аталады, мұндағы , коэффициенттері
(10.2)
формулалары бойынша анықталады. Ескерте кететін жайт: әр уақытта да . (10.1) қатарының мүшелерін амплитудасы , жиілігі және фазасы болатын,
гармоникалар түрінде жазуға болады.
-ны , , , , (ақырлы сан) интервалдарға бөлгенде, олардың әрқайсысында монотонды болса, функциясы кесіндісінде үзінді-монотонды деп аталады.
10.1 теорема Егер периодты (периоды ), үзінді-монотонды және кесіндісінде шенелген болса, онда оны Фурье қатары кез келген нүктесінде жинақты, ал қосындысы болады.
Теоремадан функциясының үзіліссіз болу нүктелерінде теңдігі орындалатыны түсінікті. -тің бірінші текті үзіліс нүктелерінде Фурье қатарының қосындысы функцияның оң жақты және сол жақты шектерінің арифметикалық орташасына тең болады.
Егер -периодты функция болса, оның Фурье қатары
(10.3)
түрінде жазылады, мұндағы
. (10.4)
10.2 теорема Егер периоды болатын периодты функциясы кесіндісінде үзінді-монотонды және шенелген болса, онда оның (10.3) түріндегі Фурье қатары кез келген үшін
қосындысына жинақталады.
Егер периодты функциясы жұп болса, онда ол Фурье қатарына тек косинустар бойынша жіктеледі, яғни , ал
.
Егер де периодты – тақ функция болса, онда ол Фурье қатарына тек синустар бойынша жіктеледі, яғни , ал
.
Әрбір -периодты функциясы және кез келген саны үшін
теңдігі орындалған соң, Фурье коэффициенттерін
, ,
мұндағы , формулалары бойынша есептеуге болады.
функциясы кесіндісінде үзінді-монотонды және шенелген болсын. Бұл функцияны Фурье қатарына жіктеу үшін оны ин-тервалына, осы интервалда үзінді-монотонды және шенелген болатындай етіп, жалғастырамыз. Табылған функцияны -да берілген функцияға жинақтала-тын Фурье қатарына жіктейміз. Егер берілген функцияны интервалына жұп түрінде жалғастырсақ, онда оның тек косинустар бойынша жіктелуін аламыз, ал егер тақ түрінде жалғастырсақ, онда -тың тек синустар бойынша жіктелуін аламыз.
Мысалы, аралығында анықталған және -де
теңдіктеріне сәйкес жалғастырылған функциясы тек синустар бойынша жіктеледі. Мұндай функцияның Фурье қатарының қосындысы ішінде -ке тең және 10.2 теоремасы бойынша , болады.
Фурье қатары -тің үзіліссіз болу нүктелерінде функцияның сәйкес мәндеріне жинақталған соң, Фурье қатарларын сандық қатарлардың қосындысын табу үшін пайдаланады. Мысалы, егер функциясының -гі косинустар бойынша жіктелуің алсақ, төмендегі теңдікті аламыз
.
№ 11 дәріс Комплекс айнымалылы функция ұғымы
Достарыңызбен бөлісу: |