Медиа ақпараттық сауаттылық МҰҒалімдерге арналған ресурстық кітап
жүктеу/скачать 5,8 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- II БӨЛІМ. АҚПАРАТТЫҚ СТАНДАРТТАР МЕН ЖАҢА МЕДИА ДӘУІРІНДЕГІ ЭТИКА
| 38
39 I БӨЛІМ «АҚПАРАТ» ЖӘНЕ «МЕДИА» I БӨЛІМ «АҚПАРАТ» ЖӘНЕ «МЕДИА» Автор MossackFonseca панамалық компаниясы құжаттарының таралып кетуін меңзеп тұр. Журналистер 59 елдің көшбасшысы мен олардың отбасы мүшелерінің жасырын мүліктерін анықтау мақсатында бірнеше ай бойы құжаттарды зерттеді. Соның нәтижесінде Испания премьер министрі сайлаушылардың қысымынан қызметінен өз еркімен кетті. 4 4 II БӨЛІМ. АҚПАРАТТЫҚ СТАНДАРТТАР МЕН ЖАҢА МЕДИА ДӘУІРІНДЕГІ ЭТИКА Ақпараттық стандарттар деген не? Қарапайым адам неліктен журналистиканың кәсіби стандарттары туралы білуі керек? Ақпа- раттық стандарттардың негізгі қандай түрлері бар? Журналистердің этикалық кодексін кім және не мақсатпен дайындады? Меди- алық қауымдастықтағы өзін-өзі реттеу механизмдері қандай? Интернет-технологияларға негізделген жаңа медианың қарқын- ды дамуы қоғам алдына бірнеше маңызды сұрақтар қояды. Жаңа технологиялар жоғары жылдамдықпен дамып, таралғаны соншалықты, кейде сұрақтар қатпарланып, жауапсыз қалып жатады. Мысалы, телевизияның 50 миллион көрерменді қамтуы үшін 13 жыл кетті. Ал, Telegram желісі бұл көрсеткішке бір жарым жыл ішінде жетті. Мұндай жылдамдықта сұрақтарға жауаптар- ды қалай тауып үлгеруге болады? Сұрақтар әртүрлі, оның көбі ақпараттың адамға ықпалының артуына байланысты этикалық сұрақтар. Шындығында, бұрын-соңды ақпарат адам баласына мұнша- лықты жақын болған емес. Интернет бізге кез келген ақпаратты кез келген жерден, барлық уақытта және кез келген форматта табуға мүмкіндік беріп отыр. Адамдардың бір-бірімен байланыс орнатуына мүмкіндік беріп отырған әлеуметтік желілер феномені достарыңмен бетпе-бет тілдескендей әсер қалдырады. Беріліп отырған ақпаратты сыни қабылдау қабілеті жұмыс істемей қала- тын жағдайлар да болып тұрады. Ақпаратты теледидардан қабылдау, жаңалықтар бағдарламасын қарау – бір басқа, ал дәл сол жаңалықтар бағдарламасына сілтемені әлеуметтік желіде алу – бір басқа. Мысалы, сілтемені алған адам ол уақытта оған мән бермеуі мүмкін. Яғни ақпарат сол бастапқы күйін- де қалды. Ақпарат жалған да, рас та, пайдалы да, пайдасыз да болуы мүмкін. Қазір ақпарат қабылдаушының ақпарат көзіне жақындығы өзгерді деуге болады. Қазір ақпарат қабылдаған адам сол ақпаратты таратушы да, жасаушы да бола алады. Міне, осы сатыда этикаға қатысты сұрақтар туындайды. Бұрын-соңды мұндай сұрақтарды тек журналистер мен редакторлар қауымына қоюға болатын. Дәл осы адамдар кәсіби ортада жаңалықтарды дайындау мен тарату этикасына қатысты мәселелерді талқылайтын. Ең алдымен, этикалық реттеу ақпараттық сипаттағы жаңалықтар материалдарына тән болатын. Ал, өз көзқарасы мен бағасын білдірген- ді қалайтын қалам иелері үшін публицистикалық жанрлар ыңғайлы болатын. Мысалы, очерк, фельетон, авторлық бағандар және т.б. жүктеу/скачать 5,8 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|