Медицина факультеті


Гликозидтер — бірқатар моно- немесе олигосахаридтердің спирттермен, аминдермен, фенолдармен, меркаптандармен қосындысынан туатын зат. Түзілуі



бет47/62
Дата26.05.2022
өлшемі0,51 Mb.
#35643
түріҚұрамы
1   ...   43   44   45   46   47   48   49   50   ...   62
Гликозидтер — бірқатар моно- немесе олигосахаридтердің спирттермен, аминдермен, фенолдармен, меркаптандармен қосындысынан туатын зат. Түзілуі гликозилтрансферазалардың, ал ыдырауы — гликозидазалар әсерімен өтеді.Гликозидтердің бір түрі — нуклеозидтер. Олар гетероциклді азот негізі бар рибозалар мен дезоксирибозалардан тұрады. Нуклеин қышқылдарының құрамына кіреді..Олар глюкозидтік байланыс арқылы моно- немесе олигосахаридтермен байланысқан өсімдіктердің екінші метаболиттері, яғни олар гликозилденген метаболиттер. Олар гликозидтердің химиялық тұқымдасына жатады, оған қанттың қалдықтарына бекітілген барлық химиялық қосылыстар кіреді.
Гликозид молекуласының типтік құрылымында екі аймақ танылады: алгикон және гликон. Сахаридтің қалдықтарынан тұратын аймақ гликон деп аталады, ал сахарид емес молекулаға сәйкес келетін аймақ агликон бөлігі деп аталады. Әдетте, «глюкозид» термині глюкозаның молекулалары осы қосылыстардың гидролизі кезінде бөлінетіндігін білдіреді, дегенмен, бір молекулалар тобының мүшелері рамноз, галактоза сияқты қанттың басқа түрлерінің қалдықтарына ие. немесе манноз, басқалармен қатар.


36. Моносахаридтердің цикло-оксо-таутомериясы. Глюкоза мен фруктозаға үшін Хеуорс формулаларын жазыңыз (бес- және алты мүшелі сақиналар).


Цикло-оксо-таутомерия немесе окси-оксо-таутомерия — бұл моносахаридтердің циклдік (окси-) және циклдік емес (оксо-) формаларының динамикалық тепе-теңдігінде болу құбылысы. Моноздың циклдік формалары оксогруппа ( С=0) мен гидроксил топтарының бірі арасындағы молекулааралық реакция нәтижесінде пайда болады. Осылайша, моносахаридтердің циклдік формалары химиялық табиғаты бойынша циклдік жартылай ацеталдар немесе жартылай шеңберлер болып табылады.
Моносахаридтер-оптикалық белсенді заттар. Олардың құрамында асимметриялық көміртек атомдары бар. Глюкозада төрт, фруктозада үшеу бар. Нәтижесінде моносахаридтерде стереоизомерлер көп. Төрт асимметриялық көміртегі атомы бар глюкозаның стереоизомерлерінің саны мына формула бойынша есептеледі: N=2n, N = 24 = 16 стереоизомерлер. Осы санның ішінде оптикалық белсенді стереоизомерлердің жартысы екінші жартысының антиподтары болып табылады. Осылайша, 16 стереоизомер альдогексозы 8 жұп антиподты құрайды. Мысалы, табиғи моносахарид d-глюкоза антиподқа сәйкес келеді l-глюкоза (синтетикалық жолмен алынған).
Моносахаридтердің циклдік формаларының атауларына аномериялық орталықтың конфигурациясы (a - немесе B-), моносахаридтің атауы және оның сериясы (D - немесе L-) және цикл мөлшері (фураноза немесе пираноза) жатады. Мысалы, A, D - галактопираноза немесе B, D-галактофураноза." Алу Табиғатта еркін түрде негізінен глюкоза кездеседі. Бұл көптеген полисахаридтердің құрылымдық бірлігі. Еркін күйдегі басқа моносахаридтер сирек кездеседі және көбінесе олиго - және полисахаридтердің компоненттері ретінде белгілі. Табиғатта глюкоза фотосинтез реакциясы нәтижесінде алынады
37. Олигосахаридтерге анықтама беріңіз. Дисахаридтерге сипаттама беріңіз. Тотықсыздандыратын дисахаридтер (мальтоза, лактоза), олардың құрамы. Тотықсыздандырмайтын дисахаридтер (сахароза), оның құрамы. Олардың құрылымдық формулаларын жазыңыз, гликозидті байланысты көрсетіңіз.




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   43   44   45   46   47   48   49   50   ...   62




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет