Медицина факультеті
Полисахаридтер, гликандар
жүктеу/скачать 0,51 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Гомополисахаридтер немесе гомогликандар
| Полисахаридтер, гликандар — молекуласында гликозидті байланысқан 10-нан артық моносахарид қалдықтары бар көмірсулар. Полисахаридтердің молек. массасы бірнеше мыңнан (ламинарин, инулин) бірнеше млн-ға дейін (гиалурон қышқылы, гликоген) жетеді. Полисахаридтерге моносахаридтердің бір ғана түрінен немесе әр түрінен құралатын целлюлоза, крахмал, хитин, пектиндік заттар, гликопротеиндер, гепарин, т.б. жатады. Полисахаридтер сілтіге төзімді, қышқылда диполимерленеді, суда жақсы ериді. П-дің биологиялық маңызы әр алуан. Полисахаридтер табиғи жоғары молекулалы қосылыстар. Полисахаридтердің жалпы формуласы (С6Н10О5)n, көптеген моносахарид молекуласының қалдықтарынан тұрады. Макромолекуладағы моносахаридтер қалдықтары полисахаридтерде де оттек "көпіршесі" арқылы жалғасқан:...R — О — R — О — R...
Өсімдіктер мен жануарлар ағзасында ферменттердің әсерінен фотосинтез нәтижесінде түзілген моносахарид молекулалары поликонденсацияланып, полисахаридтер түзіледі: 6СО2 + 6Н2О → С6Н12О6 + 6О2 nС6Н12О6 → (С6Н10О5)n + nH2O Полисахаридтердің маңызды өкілі — крахмал мен целлюлоза. Гомополисахаридтер немесе гомогликандар - полисахаридтер тобына жататын күрделі көмірсулар тобы. Оларға құрамында қанттың он бірлігі бар көмірсулар бар. Полисахаридтер гликозидтік байланыстармен бірнеше рет байланысқан бірнеше қант мономерлерінен (моносахаридтерден) тұратын маңызды макромолекулалар. Бұл макромолекулалар жердегі жаңартылатын табиғи ресурстардың ең үлкен көзін білдіреді. Гомополисахаридтердің жақсы мысалдары крахмал мен целлюлоза өсімдіктер мен жануарлар ұлпаларында және гликогенде көп болады. Табиғаттағы ең кең таралған және маңызды гомополисахаридтер D-глюкозаның қалдықтарынан тұрады, алайда фруктоза, галактоза, манноза, арабиноза және басқа ұқсас немесе алынған қанттардан тұратын гомополисахаридтер бар. Олардың құрылымдары, өлшемдері, ұзындықтары мен молекулалық салмақтары өте өзгергіш және оларды құрайтын моносахаридтердің түрімен, сондай -ақ осы моносахаридтердің бір -бірімен байланысатын байланыстарымен, бұтақтардың болуы немесе болмауымен анықталуы мүмкін. жүктеу/скачать 0,51 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|