21. Науқасты қан зерттеулеріне дайындаудағы мейірбикенің қатысуы және рөлі.Қанның жалпы клиникалық, биохимиялық зерттеуінің мақсаты. Нәтижелерді бағалау. Қанды тексерудің жалпы Клиникалык биохимиялық және иммунологиялық түрлері бар . Қанды жалпы клиникалық тексеру мақсаты канның формалы элементтерін ( эритроциттерді , лейкоциттерді , тромбоциттердiв ) сандық және сапалық зерттеу , гемоглобин ( Нь ) санын , эритроциттердің шегу жылдамдығын ( СОЭ ) анықтау . Дені сау адам канының жасушалық құрамы тұрақты , сондықтан оның озгеруі организмде қандай да бір патологиялық процестердің бар екендігін көрсетеді . Дегенмен , тіпті дені сау адамның қанының құрамында тамактын , физикалық жүктеменін , қабылданған сұйықтық мөлшерінің және т.б. жерінен тәулік ішінде ауытқу байқалуы мүмкін . Бұл факторлардың әсер етуіне жол бермеу үшін қанды тексеру үшін бір уақытта ( таңертең ашқарынға ) , бір жағдайда саусақган ( лаборант алады ) алган дұрыс . Қанды биохимиялық тексеру мақсаты канда кейбір заттектердің ( қан глю козасы , билирубин , холестерин , нәруыз , креатин және басқалары ) болуын анықтау . Олардың мөлшері белгілі бір аурулар кезінде өзгереді ( көбейеді немесе азаяды ) , ал бұл деректер өз кезегінде диагноз қою үшін , сондай - ақ еткізілетін емді бақылау үшін қолданылады . Биохимиялық және иммунологиялық тексеру үшін қанды емшара кабинетінде мейірбике таңертең ашкарынга шынтақ венасынан таза центрифуга пробиркаға 5-7мл алады . Клиникалық зертханага жіберу үшін жолдама толтырылады.
Жалпы талдамага кан алу үшін пациентті даярлау
Мақсаты : дайындау тәртібіне үйрету және зерттеудің нақты нәтижесін ату .
Міндетті шартт : тексеру алдында пациенттің қанына теріс факторлардың әсерін болдырмау . Қанды жалпы талдамада тексеру үшін дәрігердің жолдамасын алу . Веналық кан шынтақ венасынан пункция жасау арқылы алынады және пробиркада ұюға қарсы дәрімен ( ргтрат , гепарин немесе басқалары ) араластырылады .
Пациентке зерттеу мақсаты мен барысын , кажеттілігін түсіндіру және ескерту
2 Канның құрамын ергертуге қабілетті теріс факторлар туралы айтып беру . Канның құрамын өзгертуге қабілетті теріс факторлар : физикалық және акыл - ой жүктемесі ; дәрі - дәрмектер қабылдау , әсіресе парентеральдык енгу ( ньсоның кемегімен ) : реіrен сәулесінің физиотерапиялық семинаралардың әсері . Кайта тексеруді сол уақыт , сол сагатта өткізу керек , себебі канын морфологиялық құрамы тәулік бойы ауытқиды .
3. Жолдамамен қамтамасыз су .
4. Нұскау жүргізу , оның түсінгенін нақтылау : паристке саусактан канды танерте ашкарынга алатынын түсіндіру
5. Пациентке зертханага жолдамамен бару керектігін түсіндіру . Стационар жағдайында қалды лаборант тиісті жагдайда алады .
Биохимиялық зерттеуге перифериялық венадан кан алу
Мақсаты : қанның биохимиялық көрсеткіштерді анықтау үшін қажет толық малшерін алу .
Жабдықтар : халат , маска , қолғап , козілдірік , мөлшерлеуіші бар сұйық сабын , бір рет қолданылатын сүлгі , сыйымдылығы 10-20мл бір рет қолданылатын шприц , манипуляциялық үстелшеде пинцет , салфетка мен мақта шариктер бар стерильді науа , резеңке барау немесе жB - 01 « ЕЛАМЕД » кактоқтатқыш бұрау ; клеенка жастыкша ; дезинфекциялайтын ерітінді бар герметикалык жабылатын үш полимер ыдыс : бір ыдыс инелерді дезинфекциялау үшін , екіншісі - шприцтерді дезинфекциялау үшін , үшінші – пайдаланылған тану материалдарын дезинфекциялау үшін , кан алуға арналған вакуумды жүйс , « Б » класты қалташалар және қайта өңдеуге арналған контейнер ; пробиркалар бар тірек және пробиркаларды тасымалдауға арналған контейнер , теріге арналған спиртті антисептик ( оған берілген нұсқамаға сәйкес жұмсау ) немесе 70 % -дық спирт ( колды және инъекция аймагын өңдеу үшін ) , дезинфекциялайтын ерітінділер . функциялық тағайындалуы : диагностикалық . Инъекция откізуге арналған типтік орындар : шынтақтын бүгілген жеріндегі вена , саусак , білезік , алк , самай аймагы ( балаларда ) , сондай - ақ орталық веналар . Міндетті шарт : орта медицина қызметкері пациенттің емшараға ақпараттандырылған келісімінің болуына көз жеткізуі және келісімі болмаган жагдайда дәрігердің одан кейінгі әрекетін нақтылауы керек . Венадан кан тек ашқарынға алынады . Емшара кезінде пациенттің жағдайын үнемі бақылап отыру .
« ВАКУТЕЙНЕР » вакуумдык жүйесінің көмегімен сан алу алгоритмдері Емшараның сипаттамасы : Науқастар мен дені сау адамдардан кан алу патогендік микроорганизмдердің знянынан табиғи коргайтын тері кабықтарын біртұтастыгын зақымдайтын инвазиялық манипуляция болып табылады . Медициналық персонал тері мен сілемейлі қабықшага кантын тиіп кетуін болдырмау керек . Мақсаты : Науқастар мен дені сау адамдардан кан алу гематологиялық , гемостатиологиялык биохимиялық иммунологиялык серологиялык иммуноферменттік , микро - биологиялық , вирусологиялық және басқа да зерттеулер үшін диагностикалық мақсатта алынады . Қан организмдегі басқа да биологиялық сұйықтықтар сияқты АИТВ , вирустық гепатиттер мен басқа да жұқпалы және карантиндік ауруларды жұқтыру мүмкін деген көзқарас тұрғысынан алғанда ерекше қауіпті болып саналады . Сондықтан қан алтудың стандарттары мен алгоритмдерін сактау медициналық қызметкерлердің кәсіптік ауруларының , сондай - ақ ауруханаішілік инфекциялардың пайда болуы мен таралуының алдын алуға мүмкіндік береді . Құрал - жабдықтар тізбесі : 70 % этил спирті ; стерилденген тампондар ; резеңке бұрау ; қолғаптар ( латекстік , стерилденген ) ; тесілмейтін қорат ; бір реттік стерилденген екіжақты ине ; бір реттік адаптер ; қанға арналған стерилденген вакуумдық түтік Емшараға дайындық : барлық жабдықтарды дайындау , пациентпен дұрыс карым - қатынаста болу ; пациентке емшараның мақсаты мен барысын түсіндіру , келісімін алу ; бетперде кию , қолды жұмысқа дайындау , қолғап кию . Емшараны өткізу : 1. пациентті жаткызу немесе отырғызу керек ; 2. Шынтақтың астына клеенка жастықша қою кажет ; 3. иықтың үштен бір бөлігінің ортаңгысына веналық бұрау қою керек ; 4. венаны зерттеу керек ; 5. пульсты тексеру қажет. 6. Пациенттен тен венаны толтыруды күшейту үшін алаканын бірнеше рет ашып жұмуын сұраймыз 7.венаның барынша толуыен қалмен басып тексереміз 8. ынтықтың кілген жеріндегі ішкі қабаттагы теріге 70 % этил спирт жаrу керек тампондарды алдын ала өңдеусіз тесілмейтін қорапқа тастау 9. бір реттік стерилденген екіжақты инені адаптермен жалғау керек ( сол қолмен иненің түсі калпактасын алып , оң қолмен ак корганы колпакшасын бурап алу ; ұстальна резеке каттагы иненің босаган ушын салу және 10. түсті корғаныш как акшаны алып , алаттердегі инсні венага салу II . сол қолмен адаптерді , оң қолмен түтікті алып , алаттерге карагымен ашып - жұмуын , сосын алаканды жұмып тұруын сұрау керек 7. венаның барынша толуын колмен басып карау керек ; KLCT , барынша бұрау ) ; кажет , қою керек . Адаптердің ( ұстағыштын дөңес жерлерін оң қолдың сұқ саусақ және ортаңғы саусақтарымен ұстап , бас бармақпен түтікті инеге қарай басу қажет . Сосын бұрауды босату керек ; 12. түтік қажетті мөлшерге дейін толған соң оны адаттерден ( ұсталыштан ) алу керек . 13. инені ұстағышпен бірге венадан алу керек . Инені венадан алған соң инъекция жасалған жерге сол қолдың бас бармағымен тері атисеттитіне батырылған мақта ( салфетка ) қойып , 5-7 минут ұстап тұру қажет . Веналық пункция жасалған жерде қанның кетпеуіне көз жеткізу керек . 14. Инені пайдаланылған инелерге арналған арнайы ыдысқа тастау керек .