Мектепке дейінгі ұйымдардың тәрбиешісі баязова б. Т балаларды табиғатпен және экология негіздерімен таныстыру әдістемесі астана 2018 Кіріспе


Кіші топтарындағы оқу қызметінде бақылаулар



бет21/47
Дата03.12.2023
өлшемі219,4 Kb.
#133568
түріБағдарламасы
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   ...   47
Байланысты:
КІТАП.Балаларды табиғатпен таныстыру және оқыту әдістемесі,

Кіші топтарындағы оқу қызметінде бақылаулар.
Ұзақ болмауы тиіс. Зерттеп отырған обьектіні балаларға жақындату,олардың бақылауларын әрекеттермен жеке қуанышты көңіл күйлерімен байланыстыру өте маңызды.Тәрбиешінің оқу қызметінің негізгі әдісі заттарды балаға жақындатын түсініктердіц көрсету.Бұл кішкентай балаларды аквариумнан шылымшыға ал содан кейін,қайтадан аквриумға жіберудіңде маңызы бар.Ойындық әдіс балықтың қимылдарына қолдарымен еліктеу балалар оны тағы да бақылап көруге мәжбүр етеді.Қабылдаған қимылдардың елесі оны санадан бекітуге мүмкіндік береді.Осындай әдістерді пайдалана отырып ,оқу қызқметінде балалармен құсты бақаны бақылауға болады.
Ортаңғы топта аквариумдағы балықтарды бақылаған кезде балықтардың қозғалу коректену,сыртқы түрінің ерекше сипаттарымен байланстыра отырып ажыратады,мысалы Балық құйрығын қозғалтып ,жүзгіш қанаттарымен жүзеді.Ол жемістерді көреді,оны аузымен ұстайды.
Ересек топтарда аквариумдағы балықтарды бақылаған кезде олардың дене пішіні мен қозғалу шапшандығы салыстырылады, мысалы Қозғалу шапшандығы үшін қызмет атқаратын семсері бар,семсер балықтың табан немесе карап салыстырыңдар.Олардың ішінен қайсысы шапшаңырақ қозғалатындығын айтыңдар. Балықтың бұрылған кездегі құйрығы мен жүзгіш қанаттарының қозғалыстарын бақылау керек.
Ортаңғы ересек және мектепалды даярлықтарындағы бақылауға тәрбиеші бағыт береді.Балаларға жануарлар денесінің жеке бөліктерінің ерекшеліктерін атауды,олардын түсін анықтауды олардың қалай қозғалатынын қалай коректенетінін бақылап көру ұсынылады.
Әр түрлі жас топтарда бақылау жүргізудің әдістемесі. Саяхаттағы бақылау.Саяхатта балалар тәрбиешәнәі басқаруымен өсімдіктердің ерекшелігін жануардардың сыртқы түрі мен қылықтарын ,табиғаттағы балаларды маусымдық өзгерістерді бақылап олардың арасындағы кейбір байланыстарды анықтай алады.Осының бәрі мектеп жасына дейінгі балалардың нақтылы білімін кеңейтеді,білуге құмарлығынын артуына ықпал етеді,дүниені ғылыми тұрғыдан түсінуіне негіз болады.Саяхатта зерттелетін заттар мен құбылыстардың саны көп болмауға тиіс.Саяхатта балаларды бақылауға ұйымдастыру әрқашанда оңай емес.Олардың тек кейбіреулері ғана тәрбиешіні тыңдап,қалғандары жан жаққа қарап тұрады.Кішкене балалардың зейінін оларға заттарды жақындату және олардың қабылдауын қуанышты сәттермен біріктіру арқылы аударуға болады.Мысалы,тәрбиеші балаға қарап тұрып «Тыңда есен сен үшін құс қалай әндетіп тұр»дей алады «Мен үшін ән салып тұрма»деп , сол сәтте басқа балалар сұрайды. ‘Жақсылып тыңдаңдар, -дейді тәрбиеші,- егер естісеңдер демек, сендер үшін де ән салып тұр'Балалар құлақ салып тыңдайды,қуанышпен былай деп хабарлайды; «Мен үшінде ән салып тұр», «Бақаның қалай қарғып,торғайдың қалай секіретінін көрсетіңдерші»-деген секілді ойындық әдістерді қолдануға болады.Бала қозғалыстың көз алдына елестету үшін жануарларды бақылап қарауға тиіс.Орта және ересек топтарда балалардың зейінін аударуға негізгі әдіс –тәрбиешінің бақылап жүрген обьекті жөнінде ғана айтуға болады.Бақылауды ұйымдастыру кезінде тәрбиеші кейбір балалардың назарының тұрақсыздығын ескеруге тиіс және оларды өзіне жақын қойып ,сұрақтарды соларға жиі қоюға тырысу керек.Бақылау үрдісінде балаларда сұрақтар жиі болып отырады.Жауапты тек тікелей қабылдағандарға байланыстырып қана берген жөн.Мысалы тәрбиеші тоқылдақты бақылау үшін ,балаларды ағашқа алып,барады.Олар бірден сұрақтар қояды ; «Тоқылдақ не істеп жатыр?»Ол ағашты бүлдіріп жатыр ма?Ол зиянда ма? Оның балалары қайда ?Оның ұясы қайда?Тәрбиеші «Тоқылдақ өз тұмсығымен ағаштан қоңыздарды іздеп жүр және оларды жейді; қоңыздар ағаштың қабығын бүлдіреді,сондықтан тоқылдақ пайдалы құс» деп түсіндіреді.Содан кейін тоқылдықтың тұмсығы қандай,ағашты онымен қалай тоқылдатады,ағашқа құйрығын тіреп ,құс қалай отырады,басының,құйрығының және арқасының түсі қандай екендігін көруді ұсынады.Тоқылдақтың ұясы және оның балапандары оның баласы жөнінде келесіде,атап беруіне міндет алады.Саяхат кезінде балалар құбылыстарды бақылай отырып,оларды салыстырып,өз беттерімен кейбір қортындылар жасауы үшін тәрбиеші сұрақтар қояды.Мысалы күн шығып тұрған ашық күнгі өзен жағасына серуенге барған кезде тәрбиеші өзен суының түсі қандай , аспанның түсі қандай,екенін сұрайды,судың түсімен аспанның суын салыстыруды және өзеннің суы неліктен ақшыл көк екенін түсіндіруді ұсынады.Бұдан кейін жағасында ағаштар өсіп тұрған судың түсіне көңіл аударту және оның бұл жерде неге көкшіл екенін сұрау керек.




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   ...   47




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет