Бала дамуыпдагы іс-әрекеттің ықпалы. Педап гикалық жағынан дұрыс ұйымдастырылған кез келге іс-әрекет баланың ақыл-ойыныд, нышанының, еркініі ңабілетінің, танымдың күшінің жан-жаңты дамуыв" өсер етеді. Іс-әрекет белгілері бір мақсатңа бағыттал* ды, жоспарланады, нәтижесі алдын-ала бағдарланадь’ өдістері мен тәсілдері’, жолдары белгіленеді, қорытыг дысы, нөтижесі бағаланады. Іс-өрекетті ұйымдастыр'^ дөрежесі жоғарылараы сайын бала дамуына тигізетіі ыңпалы да күшті болады. Жас ерекшелігінің өр сать! сында бйла іс-өрекетінің түрі ғана өзгеріп .доймайдй оның мазмүны да,,төсілі де, сипаты да, ниеті де өзгереді
Іс-әрекет тцрлері:
1) ойын еірекеті - баланың барлық нышандарыны* дамуына мүмкіндік тудыратын өзіндік ерекшелігі баі
^зияткерлік (интеллектуалдық) мектеп. Ойында іс-әре- кет әдістерін, жолдарын меңгереді: «емдейді», «оқыта- I ды», «үй салады», «атқа мініп шабады» жөне т.б. Ойын өрекеті баланың ерік-жігерін, ақыл-ойын дамытады, шапшаңцықңа, шымырлыққа, үқыптылыққа жаттьщ- і, тырады, талдауға, жинақтауға үйретеді;
!. 2) оңу өрекеті - жоспарлы, жүйелі түрде бірте-бірте
і жүргізіліп, ақыл-ойының, өмірге дүрыс қатынасының t „дамып, адамгершілік қасиеттері мен эстетикалық талға- мын қалыптастыруға мүмкіндік тудырады;
еңбек әрекеті - бала алдымен өзіне, содан сон, баеңа- ларға септігі тиетін кезден бастап жүргізіледі де, еңбек мазмұны, өдіс-тәсілі, түрі жыл озған сайын өзгеріп, күрделеніп отырады;
қоғамдық өрекетке ұжымдық жалпы тапсырмалар,
, қоғамдың жұмыстар‘жатады. Бұлар баланың жауап-
кершілігін, көпшілікпен жүмыс істей білуін қалыптас- тырады;
> көркемөнер өрекеті үстінде баланың көркемдік ойыі ңиялы, арманы, елестетуі, сезімі, логикасы дамиды;
спорттың әрекетке дене шынықтыру сабақтары, спорттық ойындар мен жарыстар, т.б. жатады, олар ба- ланың қимыл-ңозғалысын, жауап ретіндегі іс-әре- кетінің тездігін дамытады.
Іс-әрекет үстінде бала жан^жақты дамиды, айнала- Дағы дүниеге, адамдарға қарым-қатынасы ңалыптасады. Сонымен, іс-әрекет - баланың дамуының негізі. Іс-өре- кетсіз даму жоқ. Бұл - педагогиканың ерекше заңды- лықтарының бірі.
• Ңорытынды. Болашақ педагогтар мектеп жасына Дейінгі балалардың жас кезеңцеріне бөлінуін жақсы түсініп, дидактикалық принциптерге негіздей отырып, тәжірибеде пайдалануға үйренеді. Мұнда нәрестелік кезең, сәбилік кезең, мектепке дейінгі кезеңдегі бала дамуының ерекшеліктері мен бала дамуындағы іс-өре- кеттің ықпалын оқып-үйренеді. Бұл болашаңта бала-
баңшада жас топтарымен жұмыс жасауда басшыльщң^ алуда маңызды.
Әдістемелік нұсқау. Мектепке.дейінгі жастағы бала лардьщ жас шамасына ңарай беліну ерекшелігін нақть^ * түсіну үшін жас топтарының айырмашылығын окушы; студенттер жақсы білуі шарт. Әр жас тобының сипатта-
масын түсініп, тереңдетіп оңу қажет. Бала дамуыныЕ жас ерекшелігі көрсеткіштері таратпа материал ретінд^ үсынылады, ондағы жае топтарын бір-бірімен салыстьг, ра отырып, даму айырмашылықтарынаталдау жасап, ев^ негізгі белгілерін сипаттап жазады. Антропометриялық карта толтырады. Легізгі. іс-әрекет түрлерін аныңтап^ ой қорыту жасайды. Жас ереқшелігін жақсы танып білу болашаң мамандығы балабақша төрбиешісі, өдіскері не- месе балабаңша меңгерушісі болып ңызмет етуде негіз болатынын сезініп, түсінуі керек. |
Талсырма: !
Жас ерекшеліктеріне сипаттама карта толтыру.
Антропометриялық өлшемдерді толтыру. Жас ерек-1 шеліктеріне талдау жасау.
Мектепке дейінгі ұйымдарда басшылыққа алатын 1
нормативтік-құқықтық құжаттарм^н танысу, конспек- * тілеу. і
5-41
— W
Достарыңызбен бөлісу: |