Хоровод дружбы
(дети садятся на стульчики)
Педагогика
ЖАРШЫСЫ
Педагогика
ЖАРШЫСЫ
65
Педагогический
ВЕСТНИК
Педагогический
ВЕСТНИК
№2 (58) 2015
Ведущий: Мы продолжаем праздник и хотим вас познакомить вас с казахским обрядом, который
называется «Тұсау кесу». Это символическое разрезание пут, чтоб малыш пошел по жизни легко и
свободно. Разрезать путы родители приглашают уважаемого человека, на которого бы хотели, чтобы был
похож их малыш. И сегодня мы просим әже произвести этот обряд.
Обряд «Тұсау кесу»
Қаз-қаз, балам, қаз, балам, тақымыңды жаз, балам!
Қадамыңа қарайық, басқаныңды санайық,
Қаз-қаз, балам, жүре ғой, тай-құлын боп шаба ғой!
Озып, бәйге ала ғой!
(ребёнку дарят игрушку, әже – платок)
Ведущий: Какой же праздник без наших национальных и сказочных
героев. Встречайте!
Сценка «Чудесная шуба»
Из разных концов зала выходят и идут навстречу друг другу Мырза
– бай и Алдар Косе.
Алдар Косе: Бр-р-р! Холодно! А это никак Мырза - бай
возвращается с тоя, да ещё в своей новой шубе. У меня в голове созрел
план – быть сегодня мне в новой шубе! Здравствуй, Мырза - бай!
Бай: А, это ты, Алдар Косе, здравствуй! Да ты никак спятил, на
улице мороз, а ты в рваном халате, да ещё нараспашку! Тебе не
холодно?
Алдар Косе: Шуба у меня волшебная, в одну дырку входит ветер, а в
другую выходит, а тепло остается. Мне даже жарко!
Бай: Давай меняться!
Алдар Косе: Нет, что ты!
Бай: Я дам тебе еще лошадь!
Алдар Косе: Нет! Нет!
Бай: И в придачу 100 золотых!
Алдар Косе: Ну ладно, уговорил!
Алдар Косе снимает рваный халат, надевает шубу бая, берёт деньги, лошадь и, уезжая, говорит:
«Прощай Мырза - бай!», а бай бежит за ним и кричит: «Мне же холодно...».
Ведущий: Наши дети тоже готовились к празднику: приготовили стихи, давайте послушаем.
1 ребёнок: Наурыз келді тамаша! 2 ребёнок: Күн мен түн теңелді,
Ән салайық таласа Ұзарды күн енді
Бар табиғат гүлденіп,
Гүлмен жерді жайнатып,
Жадырады балаша
Гүлден, Наурыз, сен енді!
3 ребёнок: В весенний праздник Наурыз 4 ребёнок: Көктем қандай тамаша!
Борьба идёт меж сил природы, Көктемде жаңбыр төгілді,
Играет громко қылқобыз,
Мөлдір аспан ашылып,
Зовёт он к дружбе все народы!
Күннің көзі көрінді!
Ведущий: А теперь пришла пора, начинается игра.
Подвижная игра «Кто быстрее?» Сначала играют девочки, затем мальчики. По кругу разложены
цветы, дети идут вокруг цветов, выполняют танцевальные движения под музыку, по сигналу берут цветок
и поднимают вверх, кто остался без цветка выходит из игры и так до тех пор пока не останется три
ребёнка.
Ведущий: Сегодня нас пришли поздравить наши выпускники, они учатся во втором классе средней
школы №26. Это настоящие современные джигиты. Встречайте!
Танец «Современные джигиты»
Поздравления родителей. Шашу.
Литература:
1. Закон Республики Казахстан от 27 июля № 319 III «Об образовании» с изменениями и дополнениями
по состоянию на 13.01. 2015 г.
2. Лихачёв Д.С. «Русская культура». – М: Искусство, 2000, 440 с.
3. Волков Г.Н. Этнопедагогика: Учебник для студентов средних и высших педагогических заведений. –
М.: Академия, 2009. – 168 с.
66
Педагогика
ЖАРШЫСЫ
Педагогика
ЖАРШЫСЫ
Педагогическ
ий
ВЕСТНИК
Педагогическ
ий
ВЕСТНИК
№2 (58) 2015
Қ
азіргі қоғам жеке адамнан прогрессивті ойлай алатын белсенді әрекетті,
жан-жақты болуды талап етеді. Өйткені, адамның қоғамда алатын орны,
болашағы үнемі толғандыратын мәселелер қатарына жатады. Бұл қоғамның
дамуына тікелей байланысты.
Қазақстан Республикасында орта білімді дамыту тұжырымдамасы білім беру
мекемелерінің ең негізгі мақсаты: дүниетанымдық, құзырлық, шығармашылық
деп атап көрсетіледі. Қоғамда «орындаушы» адамнан гөрі «шығармашылық»
адамға деген сұраныстың көп екендігін қазіргі өмір талабы дәлелдеп отыр.
Көтеріліп отырған мәселе туралы жазылған ойлар, тұжырымдамалар,
көзқарастар, еңбектер баршылық.
Шығармашылық - бүкіл тіршілік көзі. Мектеп білім беру ісіндегі басты
бағдар - оқушылардың тек шығармашылық мүмкіндіктерін дамыту және оларды
шынайы өмірдегі дара тұлға етіп әзірлеу. Ол үшін ең біріншіден, өз таңдаулары
бойынша оқытудың ұстанымын жүзеге асыру, яғни денсаулығын, дамуын,
қызығуын ескеріп, мүмкіндіктерін ашу. Екінщіден, оқыту үрдісінің сапасын
арттырудың басты құрамды бөлігі - жақсы түсінікті тілмен жазылған оқулық.
Бұрынғы әдіске арналған оқу үрдісінде мұғалімге басымдылық рөл берілсе, ал
қазір оқу үрдісінде оқушы белсенділігі көрсетілуі тиіс. Ол өздігінен оқуы тиіс,
ал мұғалімнің негізгі көңіл аударатын жайы: әрбір оқушының жеке қызығуы
мен мүмкіндіктерін ашу. Әрбір оқушы басқа оқушымен салыстырмайды.
Керісінше, дамуына қарай өзімен-өзі салыстырылады. Мектептерде
шығармашылық сабақтарды жиі өткізу оң нәтижеге бастайтын тәжірибе жүзінде
дәлелденіп отыр. Мұғалімнің кез келген сабағы шығармашылық сипатта
өткізіліп отырса, оқушы дербестігінің қалыптасуы жоғары деңгейге көтерілетіні
сөзсіз. Оқушылардың шығармашылық дербестігін қалыптастыруға ықпал ететін
шығармашылық сабақ түрлерін төмендегіше бөліп қарастыруға болады.
1. Танымдық 3. Әдіснамалық
2. Эвристикалық 4. Коммуникативтік
Қазіргі оқу үрдісінде түрлі инновациялық технологиялар - білім саласын
арттырудың кепілі. Оны өз дәрежесінде пайдалану - оқушының
шығармашылыққа төселдіруге ықпалы өте зор. Оқытудың тимділігін арттыру
үшін өз сабақтарымда М. Жанпейісованың «Модульдік оқыту технологиясы»,
Қ.О. Бітібаеваның «Әдебиетті оқытудың инновациялық технологияларымен»
жұмыс жүргізудемін. Бұл технологиялардың бір ерекшілігі-оның оқушыға жан-
жақты ықпал етуі. Яғни тек білімді немесе оқу бағдарламасын меңгертіп
қоймай, жеке тұлғаның танымдық қабілеттерін, танымдық процестерін (есту,
көру), өзін-өзі өзектендіру, бекіту, шығармашылық қабілеттерін қалыптастыру,
белсенді сөздік қорын дамытуға, өз бетімен білім алуға, ізденуге деген дамытуға
жетелейді. Мысалы: Модульдік оқыту технологиясында оқушының
психологиялық ерекшеліктерін ескеру алдыңғы орынға қойылады. Әр балаға
жеке тұлға ретінде қарап даралау, мүмкіндігіне қарай деңгейлік тапсырмаларды
өздеріне таңдату арқылы оқушының өз деңгейін өзі анықтауға-жұмыстың түрін
қызықтыра түсуіне әсер ететіні анық. Модульдік жүйеде материалдарды оқып-
үйрету «Жалпыдан жекеге» қағидасы негізінде жүргізіледі.
Оспанова А.,
Қазақстан-Американдық
еркін университеті
колледжі,
Өскемен қаласы
Тіл мен әдебиетті оқытудың
озық технологиялық үрдістері
Педагогика
ЖАРШЫСЫ
Педагогика
ЖАРШЫСЫ
67
Педагогический
ВЕСТНИК
Педагогический
ВЕСТНИК
№2 (58) 2015
Бұл технология оқушының:
1. Оқушы тұлғасының танымдық қабілеттерін дамытуға;
2. Танымдық процестерді (жады, ойлау, зейін, елестеу, қабылдау) дамытуға;
3. Оқуға жағымды қызығушылығын қалыптастыруға;
4. Белсенді сөздік қорын ауызша, жазбаша тілін дамытуға,
5. Тұлғаның қиындықтарға даяр болуы, оны жеңе білу, қарым-қатынас, ойын, танымдық, қауіпсіздік,
сыйласу, өзін-өзі өзектілендіру, қажеттіліктерін қанағаттандыруға ықпал етеді.
Қазақ тілі сабағында «Лексика» тарауын модульдік оқыту технологиясы бойынша өткізу тиімді. Осы
тарауды МОТ бойынша жинақтағанда төмендегідей сабақ жоспарының үлгісі құрылады.
Модуль №1 «Лексика»
4-сабақ. «Брейн-ринг» оқыта үйрету ойыны. Мақсаты: Оқушының білім-білік дағдысын қалыптастыра
отырып, тақырыпты меңгерту. Деңгейлік тапсырмалар арқылы оқушылардың өз шамасын бағдарлай алуға
мүмкіндік беру.
Шығармшылық деңгей:
1. Лексикалық сатылай комплексті талдау жаса: а) қабырғаңмен кеңес; ә) қой аузынан шөп алмас.
2. «Менің досым» деген тақырыпқа тұрақты тіркестерді пайдалана отырып мінездеме жаз.
6-сабақ. «Кім көп айтады, жазады» ойыны.
Мақсаты: Пәнге қызығушылықты арттыру, шапшаңдыққа баулу, шығармашылққа төселдіру.
Тапсырма:
1. «Менің досым» деген тақырыпқа тұрақты тіркестерді пайдалана отырып мінездеме жазу.
2. Адамның дене мүшесіне байланысты тілімізде қалыптасқан тұрақты тіркестерді ата.
3. Берілген сөз тіркестері қандай мағынаға ие?
4. Еркін тіркес, тұрақты тіркес, көп мағыналы сөздер, омонимдердің ұқсастығын айырмашылғын ВЕНН
диаграммасы бойынша сызу.
Қазақ әдебиеті сабақтарын Қ.О. Бітібаеваның әдебиетті оқытудың инновациялық технологиясы
арқылы оқытудың ұтымды жағы басым. Зерттеу, іздендіру бағытындағы тапсырмаларды түрлендіріп
беруге болады.
Үлгі: Абай өлеңдерінің көркемдік тәсіліне салыстырмалы талдау жаса
Бөлім
Сағаты
Тақырыптың мазмұны
Берілген уақыты
Кіріспе бөлімі
1-2
Модульдік құрамын түсіндіру;
Лекция;
Оқулықпен, дәптермен жұмыс;
Қорытынды, үй тапсырмасы.
10 мин
35 мин
35 мин
10 мин
Сөйлесу бөлімі
3
4
5,6
7
«Алгоритм» ойыны, ереже пысықтау;
«Брейн-ринг» оқыта үйрету ойыны;
«Кім көп айтады, жазады» ойыны;
Блиц-турнир.
45 мин
45 мин
90 мин
45 мин
Қорытынды
8
9
10
Текст
Диктант
Қорытынды сынақ
45 мин
45 мин
45 мин
«Өлең – сөздің патшасы, сөз сарасы»
«Мен жазбаймын өлеңді ермек үшін»
Сөз өнерін үлкен
қоғамдық күш,
әлеуметтік тартыстың
құралы деп таныды.
Өлең - сөздің патшасы, сөз сарасы,
Қиыннан қиыстырар ер данасы.
Тілге жеңіл, жүрекке жылы тиіп, теп-тегіс жұмыр
келсін айналасы.
Бұл сөзді тасыр ұқпас, талапты ұғар,
Көңілінің көзі ашық, сергек үшін.
- Өлеңді жастарға үлгі беру мақсатында жазған.
Жастарға талап қоя, өнерді үйрену туралы пікір,
ақыл айтады.
Поэтикалық тілі
а) метафоралары
ә) Эпитет
Ақыл-нақыл беретін
сөздері
Таза қазақ тілінде жазып,өлеңге керекті бр
бейнелік сөздерді, нәрді, кестені түгелдей халық
тілінен тапты.
Өлең - сөздің патшасы, сөз сарасы
Іші алтын, сырты күміс
Терең ой, терең ғылым іздемеді, өтірік пен өсекті
жүндей сабап.
Мұнда жоқ, «алтын иек, сарала қаз».
Өлеңі бар, өнерлі інім, сізге жалынамын, мұндай
сөз айтпа, бізге.
Өзге түгел өзіңе пайдасы жоқ, Есіл өнер қор
болып кетер түзге....
68
Педагогика
ЖАРШЫСЫ
Педагогика
ЖАРШЫСЫ
Педагогическ
ий
ВЕСТНИК
Педагогическ
ий
ВЕСТНИК
№2 (58) 2015
Лирикалық өлеңдерді талдау:
Үлгі: Абай «Күз» өлеңі
Үнемі шығармашылықпен жоспарланып, алдына нақты мақсат қойған, әдістемелік тұрғыдан дұрыс
құрылған сабақтар өз жемісін берері хақ. Дайын нәрсені көшіру оқушының шығармашылық ойлау
қабілетін, талабын өшіреді. Тіл мен әдебиетті оқытуда озық технологиялық үрдістердің әдіс-тәсілдерін жиі
қолдану барысында, оқушыларды жаңаша ойға жетілдіруге, тақырыпты тереңірек ұғындыруға,
шығармашылық қабілеттерін жетілдіруге ықпалы зор. Ең бастысы, табиғаттың адамзатқа берген тамаша
сыйын одан әрі дамытып, ерекше қабілетті дарынға айналдыра берейік дегім келеді.
Қолданылған әдебиеттер
1. М. Жанпейісованың «Модульдік оқыту технологиясы оқушыны дамыту құралы ретінде». - Алматы, 2002 ж.
2. Қ. Бітібаева, Г. Құдайбергенова, М. Мұқышева «Әдебиетті оқытудың инновациялық технологиясы». - Өскемен
қаласы, 2002 ж.
3. Кеңесбаев І. Қазақ тілінің фразеологиялық сөздігі.— А., 1977ж.
4. Қожахметова Х. Фразеологизмдердің көркем әдебиетте қолданылуы.— А., 1972 ж.
Қашан
жазған
Тақырыбы.
Ақынның айтар ойы
Лирикалық
кейіпкер сезімі,
ол қандай
сөдермен берілген
Поэтикалық тілі
Өлеңдегі негізігі
ой, тірек
ұғымдағы сөздер
шумағы
Өз қабылдауың
1889 жыл
Өмір мен табиғат
шындығын жаңаша
идеялық көркемдік
тұрғыда
Көшпелі елдің
күзгі тіршілігі мен
табиғаттың жүдеу
көрінісі
салыстырылады.
Күз суретін ашатын жанды
бейнелі суреттелген
«қайыршы шал-кемпірдей
түсі кетіп», «Сұр бұлт, түсі
суық »
Педагогика
ЖАРШЫСЫ
Педагогика
ЖАРШЫСЫ
69
Педагогический
ВЕСТНИК
Педагогический
ВЕСТНИК
№2 (58) 2015
В образовательной практике се-
годня существуют некоторые пробле-
мы, одной из которых является сни-
жение качества по предмету «Русская
речь». Это происходит из-за умень-
шения количества часов учебного
плана на изучение предмета. В
настоящее время очевидно снижение
интереса учащихся, увлечённых элек-
тронной техникой, к гуманитарным
наукам и другим дисциплинам, не
связанных тесно с компьютером.
Данная проблема побудила меня
отказаться от традиционного и обра-
титься к поиску нового. Это пони-
мание привело меня к необходимости
использования информационных тех-
нологий. В этой связи вопрос качества
становится проблемой номер один в
стране, где многие годы преобладал
количественный подход к решению
самых важных и насущных проблем.
Анализ научно - педагогических
исследований в области повышения
качества обучения в общеобразова-
тельной школе, показывает различие
точек зрения на понимание сущности
понятия «качество обучения».
Такие специалисты как Лернер
И.Я., Хмель Н.Д. определяют качество
обучения на основании наличия опыта
реализации
различных
способов
деятельности. По мнению Жусуповой
К.А., качество обучения – интеграль-
ный результат на каждом этапе обу-
чения, совокупность свойств, при-
сущих деятельности субъектов обуче-
ния и зависящих от их личностных
качеств. Другие специалисты как:
М.М. Поташник, А.И. Субетто, Е.А.
Ямбург, Д.Ш. Матрос, А.М. Моисеев
связывают проблему качества образо-
вания с развитием новой цивилизации
XXI века и с управлением развитием
образовательных систем.
Анализ литературных источников
позволяют заключить, что роль
информационных
технологий
в
повышении
качества
обучения
недостаточно изучены. В связи с этим
считаем, необходимо специальное
исследование данного аспекта.
Цель моей работы:
- повышение качества знаний в
условиях, регламентируемых учеб-
ным планом и программой, путем
внедрения в систему работы прони-
кающей информационной технологии,
-
формирование
посредством
информационной технологии инфор-
мационной и общеучебной компе-
тенции учащихся,
- формирование информационной
компетенции учителя.
В этом году будет уже шесть лет, с
тех пор как наша школа начала
эксперимент по оптимизации учебно-
го процесса на базе новых инфор-
мационных технологий. В своей рабо-
те мы опираемся на утверждение
Д.Ш. Матроса, М.М. Поташника, идеи
программы 7 модулей, разработан-
ными ЦПМ АОО «НИШ», совместно
с факультетом образования Кем-
бриджского университета, где в ка-
честве ведущей мы будем рассма-
тривать информационно-когнитивную
(познавательную) область. Также учи-
тель должен обладать предметными
(Пр. З), педагогическими (ПЗ) и
технологическими знаниями (ТЗ). Что
такое ТЗ?
Технологические знания содер-
жания – знание о вспомогательных
средствах преподавания (видео, сете-
вые материалы, цифровые средства
массовой информации и пр.). Эти
знания подразумевают как дос-
таточную осведомленность в области
технологических устройств, так и
Садыкова Б.,
учитель русского языка,
школа-лицей №44
имени О. Бокея
г. Усть-Каменогорск
Использование
информационно-коммуникативной технологии
на уроках русского языка
70
Педагогика
ЖАРШЫСЫ
Педагогика
ЖАРШЫСЫ
Педагогическ
ий
ВЕСТНИК
Педагогическ
ий
ВЕСТНИК
№2 (58) 2015
владение навыками, необходимыми для управления
ими. В отношении цифровых технологий данные
знания предполагают владение операционными
системами и компьютерными аппаратными сред-
ствами, а также способность использовать стан-
дартный комплект программных инструментов,
позволяющий набирать и редактировать тексты,
создавать электронные таблицы, использовать
браузеры и электронную почту.
Учителя русского языка и литературы особенно
осторожно относятся к применению компьютера на
уроке в силу понятных причин.
Наша главная цель – это душа ребенка, это
проблемы нравственности, это развитие творческой
личности, а также проблема подготовки ученика
как языковой личности.
Задачи эти предполагают, конечно, в первую
очередь работу с текстом, с художественным
словом, с книгой. Поэтому перед учителем -
словесником, который собирается использовать
возможности ИКТ на своих уроках, стоит цель –
решить
специальные
практические
задачи,
записанные в программе по русскому языку и
литературе:
- формирование прочных орфографических и
пунктуационных умений и навыков;
- обогащение словарного запаса;
- овладение нормами литературного языка;
- знание лингвистических и литературовед-
ческих терминов;
- формирование общеучебных умений и
навыков.
ИКТ – это инновация, которая помогает
коренным образом изменить традиционную
парадигму образования
УЧИТЕЛЬ УЧЕБНИК УЧАЩИЙСЯ
на качественно новую парадигму, признанную в
системе образования лидирующих стран мира:
Технологическое педагогическое и
содержательное знание (ТПСЗ)
Таблица 1 показывает изменения в подходах
учителей при внедрении ИКТ.
Основные аспекты, которыми руководствуюсь
при создании слайд-программы к уроку:
- психологический – оцениваю влияние данной
программы на мотивацию учения, не возникнет ли
у учащихся неверие в собственные силы из-за
трудных или непонятно сформулированных
заданий;
- педагогический – отвечает ли программа
выработке у учащихся необходимых знаний и
умений;
- методический – способствует ли программа
лучшему усвоению материала, оправдан ли выбор
предлагаемых заданий, правильно ли методически
подается материал;
- организационный – рационально ли плани-
ровать уроки с применением компьютера по данной
теме.
Педагогика
ЖАРШЫСЫ
Педагогика
ЖАРШЫСЫ
71
Педагогический
ВЕСТНИК
Педагогический
ВЕСТНИК
№2 (58) 2015
Накоплен определенный опыт по проведению
уроков, контролирующих знания учащихся: уроки-
зачеты, тестирование по различным темам,
словарно-орфографические диктанты, контрольные
диктанты и др. Проводились и уроки-исследования,
уроки-закрепления. Используются как готовые
пакеты контролирующих программ (“RUS 5-9”) и
программ-тренажеров
(“Фраза”,
“Буква
потерялась”), так и собственные, составленные
мною
с
учетом
изученного
материала,
способностей данного класса и особенностей
программы. В этом случае материал располагаю в
нужном мне порядке, использую рисунки, схемы,
таблицы, заставки, которые помогают делать
ученики.
Все это способствует формированию культуры
учебной деятельности, информационной культуры
обучаемого и обучающего (например, за счет
использования системы подготовки текстов,
электронных таблиц, тестов ). Учащимся интересно
использовать свои знания одновременно по
русскому языку и информатике, они работают с
программами-тренажерами, отрабатывая темы,
изученные на уроках, с контролирующими
программами, с тестами, готовимся к предметной
олимпиаде, контрольным и зачетным урокам.
Применяются электронные учебники РЦИО по
русскому языку для 7-11 классов, которые
обеспечивают высокую познавательную активность
и самостоятельность школьников, способствуют
углубленной дифференциации и индивидуализации
процесса обучения.
С использованием электронных учебников и
обучающих программ повысился процент качества
знаний на 20-30 процентов. Через их использование
осуществляется рубежный и итоговый контроль
знаний учащихся на основе тестового материала,
что позволяет сразу узнать результат тестирования.
Особенно
удобно
использовать
ИКТ
для
индивидуальных занятий по русскому языку. За
очень короткое время ученик, под руководством
учителя и с помощью компьютера, может изучить
или повторить достаточно большой объем
теоретического материала, научиться применять
правило на практике, в игровой форме закрепить
несколько раз, проконтролировать себя, выполнить
тесты разных уровней сложности.
Наблюдения показывают, что после занятий в
компьютерном
классе
учащиеся
начинают
серьезнее относиться к орфографии и пунктуации,
ученик начнет убеждаться, что неправильное или
небрежное написание орфограмм или пунктограмм,
создает реальные помехи для коммуникации.
Использование
ИКТ
позволяет
учителю
общаться с учащимися на современном техно-
логическом уровне, сделать урок более привлека-
тельным, эмоциональным и эффективным, хорошо
подготовиться к выпускному экзамену (устно) в 9
классе, а также к сдаче Единого национального
тестирования по русскому языку.
Таблица 1.
Подходы учителей при использовании ИКТ
Достарыңызбен бөлісу: |