Мәтінмен жұмыс жасау арқылы білім алушылар өз білімін өмірлік


Білім алушылар жасай алады



Pdf көрінісі
бет2/26
Дата19.05.2023
өлшемі1,21 Mb.
#94926
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   26
Білім алушылар жасай алады:  
-Оқу-мотивациялық, қызығушылық қабілетін дамыта алады; 
-Өз ойын ашық, еркін айтуға, пікір алмасуға үйренеді; 
-Сөйлесу әрекеттерін толық дамытады
-Көркем шығармадағы негізгі ойды, авторлық сезімді анықтай біледі. 



7-сыныпқа қазақ тілі пәнінен «Мәтін-тілдік жүйе» атты факультативтік 
бағдарламаның
 
тақырыптық жоспары 
№ 
Тақырыбы 
Мақсаты
 
Тірек ұғымдары
Сағат 
саны 

Мәтінмен жұмыс. 
Лексика 
Мәтін бойынша 
проблемалық сұрақтар 
құрастыруға үйрету 
Мәтін, оның түрлері, 
лексика ережелері 


Әдеби тілдік норма
Жалпылама лексика 
Фразеологизм, мақал-
мәтелдердің 
эмониционалды мәнін , 
көркемдік 
ерекшеліктерін түсініп 
қолдану 
Фразеологизм, мақал-
мәтелдер мағынасы. 
Көркемдік 
ерекшеліктері 

Табиғат- анаға деген 
құрмет 
Оқылым 
стратегияларын 
қолдану: комментарий
жасау, іріктеп оқу, 
зерттеп оқу 
Комментарий жасау 
іріктеп, зерттеп оқу 


Қолданыста жиі 
кездесетін сөздер. 
Ы.Алтынсарин 
«Жаман жолдас» 
Оқылым мен 
тыңдалым 
материалдары 
бойынша тірек сөздер 
мен сөз тіркестерін, 
синонимдік қатармен 
ауыстыра отырып, 
жинақы мәтін жазу 
Лексика. 
Достықтың түрлері 


Мәтінмен жұмыс. 
М.Жұмабаев 
«Сұлулық сезімдері» 
Мәтін үзінділерін 
тыңдай отырып, 
оқиғаның дамуы мен 
аяқталуын болжау. 
Тыңдалған мәтін 
мазмұны бойынша 
оқиғаның дамуы мен 
аяқталуын болжайды. 
Мәтінді аяқтап, 
қорытып үйренеді. 


Факті мен көзқарас 
Р.Әбдіқадырова 
«Әдемі әже»
Тыңдалған мәтіннің 
мазмұнын түсіну, 
ұсынылған ақпарат 
бойынша факті мен 
көзқарасты ажырата 
білу. 
Тыңдалған мәтіннің 
мазмұнын түсінеді. 
Мәтіннен факті мен 
көзқарасты ажырата 
білуді үйренеді. 


Интерпретациялау 
З.Воскресеньская 
«Ана» 
Мәтіндік және 
графиктік (кесте, 
диаграмма, сурет, 
шартты белгілер) 
ақпараттық 
интерпретациялау. 
Графиктік кестемен 
жұмыс жасай алады. 
Диаграмма, суретті 
орынды қолданып, 
интерпретациялайды. 


С. Сарғасқаев «Ала 
мысық» 
Әлеуметтік-қоғамдық 
оқу- еңбек 
тақырыптарына 
байланысты диалог, 
Берілген тақырыптарға 
сай диалог, монолог, 
полилогтерді орынды 
қолданады. Әдеби 




монолог, 
полилогтердегі (көркем 
әдеби шығармалардан 
үзінді) автор көзқарасы 
мен көтерілген 
мәселені талдау. 
шығармалардан автор 
көзқарасы мен 
көтерілген мәселелерге 
талдау жасайды. 

«Дастархан» 
Мәтін үзінділерін 
тыңдай отырып, 
оқиғаның дамуы мен 
аяқталуын болжау. 
Мәтін арқылы 
оқиғаның дамуы мен 
аяқталуына болжам 
жасайды. 

10 
Қарапайым жоспар 
«Шын достық» 
Берілген мәтінге сәйкес 
кіріспе,негізгі және 
қорытынды бөлімдерді 
қамтитын қарапайым 
жоспар құруға баулу 
Қарапайым жоспардың 
үлгісімен танысады. 
Мәтіндерді түсініп, 
жоспар құрауға 
дағдыланады. 

11 
Негізгі ойды анықтау. 
Ы.Алтынсарин «Асыл 
шөп» 
Жанрлық және 
стильдік 
ерешеліктеріне сай 
көркемдегіш 
құралдарды орынды 
қолдана отырып, 
шағын мақала, 
нұсқаулық, әңгіме 
құрастырып жазу. 
Мәтінмен жұмыс 
жасайды, көркемдегіш 
құралдарды орынды 
қолдана алады. Шағын 
мақала, нұсқаулық, 
әңгіме құрастырып 
жазады. 

12 
Ауызекі сөйлеу 
стилінің тілдік 
құралдары 
«Таным тағылымы» 
аңыз-әңгіме 
Ауызекі стильдегі
мәтіндердің тілдік 
құралдарын салыстыру 
Ауызекі сөйлеу 
стилінің тілдік 
құралдарынан толық 
ақпарат алады. 
Стильдің басқа 
түрлерінен ажыратуға 
үйренеді. 

13 
Синонимдік қатарлар 
«Екі қасқыр» аңыз-
әңгіме 
Оқылым мен 
тыңдалым 
материалдары 
бойынша тірек сөздер 
мен сөз тіркестерін, 
синонимдік қатармен 
ауыстыра отырып, 
жинақы мәтін жазу
Оқылым мен тыңдалым 
материалдары бойынша 
тірек сөздер мен сөз 
тіркестерін таба алады. 
Синонимдік қатармен 
ауыстыруды үйренеді. 
Жинақы мәтін жаза 
алады. 

14 
М.Гумеров «Сенім» 
Әртүрлі жанрдағы 
мәтіндерді жазу үшін 
құрылымын ескере 
отырып күрделі жоспар 
құру.
Күрделі жоспардың 
үлгісімен танысады. 
Мәтіндерді түсініп, 
күрделі жоспар құрады. 

15 
Екпін түрлері «Астана 
қаласы» 
Сөйлеу тіліндегі
интонация, кідіріс, 
логикалық екпіннің 
мәнін түсініп қолдану. 
Екпін түрлерімен 
жұмыс жасайды. 




16 
Газет-журналдармен 
жұмыс 
«Сауысқан мен көкек» 
ертегісі 
Энциклопедиялар, 
балаларға арналған
газет-журналдардан 
қажетті ақпаратты ала 
білу 
Энциклопедия, газет-
журналдардан қажетті 
ақпаратты іздеудің 
жолдарымен танысады. 
Қажетті ақпаратты 
табуға үйренеді 

17 
«Нені айтатыныңды 
ойлап ал» үнді аңызы 
Проблемалық 
сұрақтарға тыңдалған 
мәтіннен деректер 
келтіре отырып , 
дәлелді жауап беру, өз 
жауабын өзгенің 
жауабымен
салыстыру, талқылау. 
Деректер келтіреді. 
Сұраққа дәлелді жауап 
береді. Өзгенің 
жауабымен салыстыра 
отырып талқыға түседі. 

18 
Мәтін құрылымы 
«Шөл мен түйе» аңыз 
Берілген мәтінге сәйкес 
кіріспе, негізгі және 
қорытынды бөлімдерді 
қамтитын қарапайым 
жоспар құру: сөз 
ішіндегі және сөз 
аралығындағы 
ілгерінді, кейінді және 
тоғыспалы ықпал 
заңдылықтарына 
сәйкес айта білу 
Мәтін құрылымын 
сақтап, кіріспе, негізгі, 
құруға 
үйренеді.Қорытынды 
бөлімдерін қамтитын 
жоспарқұрады. 

19 
Әдеп әлемі 
«Сабыр түбі- сары 
алтын» 
Мәтіндегі негізгі және 
қосымша ақпаратты 
түсіну,анықтау 
Негізгі және қосымша 
ақпаратты түсінеді, өз 
ойын еркін білдіре 
алады. 

20 
Әңгіме 
«Отбасы татулығы» 
Берілген сұрақты 
дұрыс түсініп, лайықты 
жауап беру, шағын 
диалогке қатысу 
Диалог туралы мәлімет 
алады. Берілген сұраққа 
түсініп, лайықты жауап 
беруге үйренеді 

21 
Диалог. 
Жамандыққа 
жақсылық 
Мәтін бойынша 
проблемалық сұрақтар 
құрастыру 
Проблемалық сұрақ 
құрайды. 

22 
Ертегі әлемінде. 
Мысық пен тышқан 
Ауызекі сөйлеу мен 
жазба стильдік 
айырмашылықтарын 
тану 
Ауызекі және жазба 
стильдерінің 
ерекшеліктері мен 
тілдік құралдарынан 
ақпарат алады.Сөз және 
сөйлем деңгейінде 
салыстыруға 
дағдыланады 

23 
Сөз бен мағына. 
М.Жұмабаев «Қазақ 
тілі» 
Коммуникативтік 
жағдаятқа сай көркем 
бейнелеуіш, 
эмоционалды-
эксперессивті сөздерді 
және мақал-мәтел мен 
Эмоционалды-
эксперессивті сөздерді 
және мақал-мәтел мен 
тұрақты тіркестерді 
еркін қолдана алады. 
Диалогке қатысады. 




тұрақты тіркестерді 
еркін қолданып, 
диалогке қатысу, 
пікірталаста тез және 
дұрыс шешім қабылдай 
білу. 
Пікірталас жүргізіп, 
шешім қабылдай алады. 
24 
Жалғау мен шылау 
үндестігі.
Жан жарасы 
жазылмайды 
Жалғаулар мен 
шылаулардың
ерекшелігін ескере 
отырып, үндестік 
заңына сәйкес 
орфографиялық 
нормаға сай жазу. 
Жалғаулар мен 
шылаулардың
ерекшелігін ажырата 
алады. 
Орфографиялық 
нормаға сай жазады.
Үндестік заңын назарға 
алады. 

25 
Қарасөздер 
(Ғақлиялар) 
Абайдың 17,31 –
қарасөзі
Публицистикалық 
және ресми стиль 
ерешеліктерін 
қолданылған тілдік 
құралдар арқылы тану. 
Стиль түрлерін 
ажырата біледі. 
Ерекшеліктеріне сай 
қолдана алады. 

26 
Жанр және стильдік 
ерекшеліктер 
Бабадан қалған асыл 
сөз 
Жанрлық және 
стильдік 
ерекшеліктеріне сай
көркемдегіш 
құралдарды орынды 
қолдана отырып, 
шағын мақала жазу. 
Жанрлық және стильдік 
ерекшеліктерін 
түсінеді. 
Көркемдегіш 
құралдарды орынды 
қолданады. 
Мақала жаза біледі. 

27 
Мәтінмен жұмыс 
Ашу түбі-кейіс 
Шығармадағы оқиға 
желісін өзіндік 
көзқарас тұрғысынан 
дамытып жазу. 
Шығармадағы оқиға 
желісін талдайды. 
Өз тұрғысынан 
дамытып жазады. 

28 
Жазылым тапсырмасы 
Жақсылық шарапаты 
Шығарманы ұлттық 
құндылық тұрғысынан 
талдап, әдеби эссе 
жазу.
Ұлттық құндылық 
тұрғысынан талдай 
алады. 
Әдеби эссе жазуға 
бағыттау. 

29 
Мәтінмен жұмыс 
Түркілер табынған 
күш иесі- қасқыр 
Мәтін құрылымын
(кіріспе бөлім, жалпы 
мәлімет беру) сақтай 
отырып, графиктік 
мәтін (шартты белгі, 
сурет,сызба) түрінде 
берілген процесті 
сипаттап жазу. 
Мәтін құрылымын
(кіріспе бөлім, жалпы 
мәлімет беру) 
сақтайды. 
Графиктік мәтін 
(шартты белгі, 
сурет,сызба) түрінде 
берілген процесті 
сипаттап жаза біледі. 

30 
Қызықты деректер. 
Ғаламтор және кітап 
Ғаламтор, 
энциклопедия, газет-
журналдар, 
оқулықтарынан 
алынған деректерді 
қолдану, авторына 
Ғаламтор, 
энциклопедия, газет-
журналдар, 
оқулықтарынан 
алынған деректерді 
қолдана алады. 




сілтеме жасау. 
Авторға сілтеме жасай 
біледі. 
31 
Оқшау сөздермен 
жұмыс. 
Ассамблея- халық 
бірлігінің куәсі. 
Оқшау сөздердің 
қызметін түсіну, 
ажырата білу. 
Оқшау сөз түрлерін 
меңгереді, мысалдар 
келтіре алады. 

32 
Дискуссивті эссе 
Еңселі Елорда! 
Эссе құрылымы мен 
даму желісін сақтап , 
тақырыпқа байланысты 
берілген мәселенің 
оңтайлы шешілу 
жолдары немесе 
себептеріне өз 
көзқарасын жазу.
Эссе құрылымы мен 
даму желісін сақтайды. 
Тақырыпқа байланысты 
көтерілген мәселені 
шеше алады. Өз 
көзқарастарын жазады. 

33 
Тыңдалым 
тапсырмасы 
Ұлттық мәдениет 
Тыңдалған мәтіннің 
мазмұнын түсіну, 
ұсынылған ақпарат 
бойынша факті мен 
көзқарасты ажырата 
білу.
Мәтіннің мазмұнын 
түсініп, факті мен 
көзқарасты ажырата 
алады. 

34 
Мәдениет –өмір 
мәйегі 
Мәтін бойынша 
проблемалық сұрақтар 
құрастыру 
Мәтінді жан-жақты 
талқылай алады. 
Мәтін бойынша 
проблемалық сұрақтар 
құрастырады. 

35 
Сөз тіркесі, 
синонимдік қатар 
Көкшетау жері 
Оқылым және 
тыңдалым 
материалдары 
бойынша тірек сөздер 
мен сөз тіркестерін 
синонимдік қатармен 
ауыстыра отырып, 
жинақы мәтін жазу. 
Тірек сөздер мен сөз 
тіркестерімен жұмыс 
жасайды. Синонимдік 
қатармен ауыстырады. 
Жинақы мәтін жазады. 

36 
Кеңсе құжаттарымен 
жұмыс. 
Қазақстан - кеше 
бүгін 
Хронника, хабар, 
очерктердің және кеңсе 
құжаттарының, 
қызметтік жазбалардың 
құрылымы мен 
рәсімделуі арқылы 
жанрлық 
ерекшеліктерін 
ажырату. 
Кеңсе құжаттарының, 
қызметтік жазбалардың 
құрылымы мен 
рәсімделуін сақтайды. 
Жанрлық 
ерекшеліктерін 
ажыратады. 



10 


11 
Қостанай облысының білім басқармасының «Қостанай қаласы білім бөлімінің 
С.Мәуленов атындағы гимназиясы»КММ 


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   26




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет