Министерство сельского хозяйства республики казахстан

227 
сопротивления воды, так и обеспечение изменение мощности в соответствии с потребной  
мощностью  объекта.  Получены  аналитические  выражения  для  расчета  емкости  между 
многоэлементными электродами. 
Литература 
1 Расстригин, В.Н. Дацков, И.И. и др. Электронагревательные установки в сельско-
хозяйственном производстве.– М.: Агропромиздат, 1985.- 304 с. 
2 Говорков В.А. Электрические и магнитные поля. –М.:Высшая школа, 1968. –278 с. 
3 Иоссель Ю.А., Кочанов  Э.С., Струвский М.Г. Расчет электрической емкости. – Л.: 
Энергоиздат, 1981. – 287 с.  
4 Справочник по специальным функциям. – М.: Наука, 1979. - 832 с. 
Досымбек А.Н., Алдибеков И.Т. 
ҚУАТЫ РЕТТЕЛЕТІН ЭЛЕКТРОДТЫ СУҚЫЗДЫРҒЫШТЫ ЗЕРТТЕУ 
Мақалада  көп  элементті,  көлденең  орналасқан  электродтары  бар  жəне  қуатты  рет-
теудің құрама тəсілі қолданылған ағындық суқыздырғыштың конструкциясы қарастырыл-
ған.  Көп  элементті  электродтардың  арасындағы  электрлік  сыйымдылықты  есептеуге 
арналған аналитикалық өрнектер келтірілген. 
Кілт  сөздер:  мал  фермалары,  ыстық  сумен  қамтамасыз  ету,  жылыту,  электродты 
суқыздырғыштар,  электродтар,  қуатты  реттеу,  электрлік  сыйымдылық,  потенциальды 
коэффициенттер  
Dossymbek A.N., Aldibekov I.T. 
RESEARCH OF ELECTRODE WATERHEATER WITH ADJUSTING OF POWER 
In the article described  construction of running waterheater with multielement and by the 
transversal located electrodes and combined method of adjusting of power.  Analytical 
expressions over are brought for the calculation of capacity between multielement  electrodes. 
Keywords: stock-raising farms, hot water-supply, heating, electrode waterheaters, 
electrodes, adjusting of power, electric capacity, potential coefficients 
ƏОЖ 626 
Асанов М., Байболов А. 
Қазақ ұлттық аграрлық университеті  
КҮН КӨЗІНІҢ МАТЕМАТИКАЛЫҚ ЖАЗБАСЫ ЖƏНЕ 
КҮН СƏУЛЕСІНІҢ ƏДІСТЕМЕЛІК ЕСЕБІ 
Аңдатпа 
Бұл  мақалада  күн  көзінің  математикалық  жазбасы  жəне  күн  сəулесінің  əдістемелік 
есебі қарастырылған. Сонымен қатар ыстық сумен қамтамасыз ететін гелиоколлектордың 
математикалық жазбасы келтірілген. 
Кілт сөздер: күн сəулесі, күн коллекторы, күн радиациясының есебі. 
Кіріспе 

228 
 
Ыстық  сумен  қамтамасыз  ететін  гелиоколлекторды  есептеу  үшін  алдымен  оның 
жоғарғы  бетіне  келетін  энергияны  есептеуден  бастаймыз.  Энергияның  келгенін  есептеу 
үшін,  алдыменен  аспан  сферасында  Күнің  заңдылығын  білу  аса  маңызды.  Негізінен 
энергияның  келіп  түсуі,  Күнің  жер  бетіне  қалай  түсіп  тұрғанына  жəне  коллекторды  қай 
бағытта орнатуға байланысты, əдістеме бойынша [1, 2].      
Келесі жағдайды қарастырамыз А жер бетіне жоғары  көтерілген күн сəулесінің үш 
негізгі  бұрышпен  анықталады,  орналасқан  нүктенің  кеңдігі,  сағаттық  бұрыш,  жəне  күн 
сəулесінің  түсуі. (1-ші  сурет).  Кеңдік – бұл  бұрыштық  сызық  А  нүктесінен    Жердің 
ортасымен  байланыстырады  жəне  проекциясы  экватор  жазықтығында  жатады.  Сағаттық 
бұрыш – бұл бұрыш экватор жазықтығында өлшенген проекция сызықтығының арасында 
А нүктесінен жердің орталықтарын байланыстыратын проекция сызығы. Күнің түсуі - бұл 
сызықтар  арасындағы  бұрыш,  Жердің  ортасымен  Күнің  арасын  байланыстырады,  оның 
проекциясы экватор жазықтығында орналасады [1].         
                                     
 
 
1 сурет – Жалпыланған модель, А нүктесін анықтау сызбас жəне жердің бетіндегі күн 
сəулесінің қатынасы [1]. 
 
Материалдар мен əдістер 
Күннің  түсуі δ жыл бойына өзгеріп үздіксіз өзгеріп отырады. Қыста 22 желтоқсан-
нан бсатап күнің түсуі  +23°27'  жазғы 22 маусым айына дейін.  Ал  көктем жəне күздік 
теңдіктер нөлге тең болады. Күнің түсуі мына формуламен анықталады [1]:   
 
                                









365
248
360
sin
45
,
23
n

  
 
 
 
(3) 
мұнда  п - 1-ші қаңтардан саналған реттік күндер саны. 
 Кезекте  үш  негізгі  бұрышпен    күн  радиациясын  есептеуде  зенитық  бұрыш z, бұрыш 
биіктігі α жəне Күн азимуты а пайдаланылады. (2-ші суретте) [3]. 
Күннің  биіктігінің  бұрышы  α - сол  тік  жазықтықта  күн  сəулесінің  жəне  оның 
проекциясінің  арасында  көлденең  жазықтыққа  бұрышы. z зенит  бұрышы z - күн 
сəуленсінің  жəне  көлденең  бетпен  А  нүктесіне  дейін.  Бағасы  α  жəне z  90°тең.  Күн 
азимуты  а   - бұл  бұрыш  көкжиек  жазықтықпен  күн  сəулесінің  проекция  арасы  оңтүстік 
бағытқа бағытталған [3].  

229 
2 сурет – Жалпыланған модель, жердің  бетінде  
А нүктесін айқындау 
Байланыс қосымша жəне негізгі бұрыштардың арасында арақатынастармен: бекиді [3]. 
- зениттық бұрышты анықтау үшін 
cos
z = cosω·cosφ·cosδ, + sinφ·sinδ 
(4) 
- күнің бұрыштық биіктігі үшін 
α = 90 – z 
(5) 
-  мұнда 
sin
α = cosz 
(6) 
-  күнің азимуты үшін: 
sin
a = secα·cosδ – sinω 
(7) 
Келтірілген  есептерде    пайдаланғанда  солтүстік  жарты  шардың  кеңдігін  φ  қосу 
белгісімен, ал оңтүстікті алу белгісімен аламыз. Күнің түсуі δ жазда қосу белгісімен ал алу 
қалған жыл уақытына қосамыз. Бұрыш ω  күн сəулесі түскенен  0°  бастап күндіз арлықтан 
түнгі  аралықа  шейін 180° өзгереді.  Егер  ω< 90° онда  белгі  қосу  болады,  ал  ω> 90° алу 
болады. Күнің азимуты 0° тан 180° дейін өзгереді [3].  
Күн  сəулесінің  түсу  бұрышы  əдетте  жоғарғы  азимут  бетке  бағыталып  түседі,  ал 
қисықтық бұрыш көкжиекке бағытталады β, оны мына формуламен анықтаймыз [3]: 
  cos
i = sinβ[cosδ(sinφ·cosa
n
·cos
ω + sina
n
·sin
ω) – sinδ·cosφ·cosa
n
] +  
+ cos
β[cosδ·cosφ·cosω + sinδ·sinφ] 
(8) 
Күн сəулесінің көлбеу бетке түскен бұрышын анықтаймыз (
β = 0°): 
cos
i = cosδ·cosφ·cosω + sinδ·sinφ
  (9) 
Күн сəулесінің тік бетке түскен бұрышын есептейміз (
β =90°) : 
              cos
i = cosδ(sinφ·cosa
n
·cos
ω + sina
n
·sin
ω) – sinδ·cosφ·cosa
n
.   
(10) 
Тік бетің азимуты 
a
n
·, егер ол оңтүстікке бағыталып тұрса онда ол 0°, тең, ал батысқа  
90°, ал шығысқа - 90°, солтүстікке – 18 ,0°тең.  Осы мəндерді қоя отырып
 a
n
, сəуленің тік 
бетке түскен бұрышын бағдарлаумен  аламыз [3]. 
cos
i = sin(φ – β)·sinδ + cos(φ – β)·cosδ·cosω 
(11) 
С
Ш 
А

О
Б
a
z
Күннің траекториясы

230 
 
      
Жеткілікті  мөлшерде  күн  энергиясын  алу  үшін ( көктем,  күз,  жаз  айларында)  ГК 
əдетте  үйлесімді  бұрыштық  бағытта    көкжиек  қаратылып  орнатылады  əр  маусым  сайын 
[4, 5]. 
Көлбеу бетке түскен күн сəулесінің шағылысу тығыздығының орташа күндік, айлық 
мəні мына формуламен есептейміз [4, 6] 
                                           
                                              
 E
H
 = 
R·E 
 
 
 
 
 
(12) 
 
мұнда    E  -  көлбеу  бетке  түскен  күн  сəулесінің  шағылысу  тығыздығының  орташа  күндік 
мəні; R – күн сəулесінің қисық бетке жəне көлбеу бетке түскен күн сəулесінің шағылысу 
тығыздығына қатынасы [4, 7].    
 
ГК  қисық  бетіне    көкжиектен  түскен  күн  энергиясының  мөлшерінің  қайта  есептік 
коэффциенті оңтүстік бағыттағы үш негізгі тік, шашыранды жəне шағылыстырғыш күнің 
сəулеленуіне тең болады: 
 
2
cos
1
2
cos
1
1


















E
E
R
E
E
R
p
n
p
  
 
(13) 
мұнда 
E
E
p
–  жалпы  күн  сəулесінің  шағылысу  орташа  айлық  мəні; 
R
n
 – орташа  айлық 
коэффициент тік түскен күн сəулесінің көлбеу беткке жəне қисық бетке шағылысу қайта 
есебі,  градус; 
β – жарық  түсіру  қисықтығының  көкжиекке  бұрышы,  градус;  ρ – альбедо 
Жердің бетті жəне қоршаған орта, негізінен қыста - 0,7, ал жазда 0,2 мəнге тең.  
 
Коэффициент 
R
n
 анықтаймыз [4, 8]: 
 
                 
















sin
sin
180
sin
cos
cos
sin
)
sin(
180
sin
cos
)
cos(
.
.
.















з
з
н
з
н
з
n
R
  
(14) 
мұнда 
φ –  кеңдік  ауданы , градус;  δ – Күнің  түсуінің  бір  айда  орташа  мəні,  мынадай 
формуламен анықтаймыз [4, 9]: 
 
                            









365
2
sin
45
,
23
n


 
    (15) 
мұнда 
n – өткен жылдың 23 наурызынан бастап күндер саны. 
        
Көлбеу бетке  түскен Күн сəулесінің сағаттық бұрышын есептейміз [4, 10]: 
                                
                                       
ω
з
 = arcos(– tg
φ·tgδ)     (16) 
 
Күн сəулесінің қисық бетке оңтүстік бағытта түскен сағаттық бұрышында екі аумақ-
ты есепке аламыз ωз немесе
 ω
з.н
 осы аумақты мына  формуламен анықтаймыз [4, 11]: 
                         
                                 ω
з.н
 = arcos[– tg(
φ – β)·tgδ]   
 
 
 
(17)
 
 
Келтірілген бұрыштық мəндер 1-кестеде берілген.  

231 
Кесте 1 – Келтірілген бұрыштық мəндер 
Ай
N 
 , гр. 

, гр.
з

, гр. 
зн

, гр.
Наурыз
8
3
48
3
90
Сəуір
38
14
53
15
88
Мамыр
69
22
57
25
86
Маусым
99
23
58
27
85
Шілде
130 18
55
20
87
Тамыз
161
9
50
9
89
Қыркүйек
191
3
48
4
90
Қазан
222 
1,5 
44 
2 
90
Панелдік  қондырғының  бұрышының
  β  əр  айлар  үшін  үйлесімді  мағынасы. 
Қондырғының  бұрышын  əр  маусым  сайын  өзгертіп  тұрған  абзал,  наурызда  β=48°, 
маусымда  β=54°,  қазанда  β=58°.  Егер  де  коллекторды    орнату  кезінде  берік ( бұл 
қарапайым  жəне  көп  жерлерде  қолданылады)  орнатылатын    болса,  онда  қондырғының 
орташа бұрышын 50-55°градуста орнатылады [2].   
Күн  радиациясының  қисық  бетті  есептік  нəтижелері  əдістемелік  нəтижелері 2-ші 
кестеде көрсетілген. E жəне Ep мəндері  [12] əдебиетен алынған, ал  кеңдік φ=50° [2]. 
Күн  сəулесі  ағынының  орташа  қуатылығы    осы  айлар  мəнін  тең  болды  оны 
анықтаймыз: 
 E
Нср
=598,25 Вт/м
2
 
(18) 
Кесте 2 – Күн радиациясының есептік нəтижелері [2]. 
Ай 
Ер, Вт/м2 
Е, Вт/м2 Rn 
R Eн, Вт/м2 
Наурыз
147
284
0,99 0,89
318
Сəуір
138
400
0,6
0,71
566
Мамыр
149
482
0,44 0,59
822
Маусым
173 
575 
0,41 
0,56 
1024
Шілде
187
528
0,51 0,65
815
Тамыз
146
458
0,74
0,8
574
Қыркүйек
122
354
0,88
0,9
394
Қазан
82
195
0,59 0,72
273
Коллекторға түсетін күн сəулесі толығымен түспейді, коллектордың беттіндегі шаң-
тозаң кедергі болады. Коллектордың бетіне қапталатын əйнек күн сəулесімен шағылыса-
ды жəне күн энергиясын өзіне жұтады [2].
(19) 
Қазақстан  аумағында  жаз,  күз,  қыс,  көктем  мезілдерінде  түсетін  күн  сəулесінің 
ағының орташа мəнін есептейміз:
E
Нср
= 598,25·0,68 = 406,8 Вт/м.
2
 
(20) 
0 , 6 8
С Т К



232 
 
Қорытынды 
Келтірілген  мəліметтер  ыстық  сумен  қамтамасыз  етуге  арналған  гелиоқондырғы-
ларда, жылу насостық  қондырғылардың жұмыстарында энергетикалық сипаттамаларында 
есепке алуға болады [2]. 
 
Əдебиеттер 
1 Валов М.И., Казанжан Б.И. Системы солнечного теплоснабжения. -М.: 1991.-140 с. 
2  Валов  М.И.  и  др.  Технико-экономические  показатели  систем  гелиотеплоснаб-
жения. // Нетрадиционные  источники  энергии:  сб.  науч.  тр.  МЭИ,  Вып 619. – 1983. –С. 
127-135. 
3 Валов М.И., Зимин Е.Н. Оценка экономической эффективности систем солнечного 
теплоснабжения. -М.: МЭИ, 1988г. - 44 с.  
4  Валов  М.И.  Использование  солнечной  энергии  для  получения  низкопотен-
циального тепла // Электрические станции. - 1983, № 3. – С. 37 - 40. 
5  Омаров  Р.А.  Ресурсо-  и  энергосберегающая  технология  и  технические  средства 
тепло-  и  хладоснабжения  животноводческих  ферм:  дис. …д.т.н.: 05.20.01 и 05.20.02 / 
«Научно-производственный  центр  механизации  сельского  хозяйства». – Алматы, 2005. – 
190 с. 
6 Berkovski B.Renewable Energy Sources.// UNESCO Contribution to International 
Cooperation. Fueling 21th Century.Ed.Corp. -1989. –Р. 150-155. 
7 Klarke R. More than Enough? An optimistic assesstment of world energy // The 
UNESCO PRESS, 1984. - 216 с. 
8 International Scientific Journal for Alternative Energy and Ecology № 10 (90) 2010,  - 
Р.31-35 
9 Авезов P.P. и др. Системы тепло - и хладоснабжения. –М.: Строиздат, 1990. - 328 с. 
10 Авезов P.P., Орлов А.Ю. Системы солнечного теплоснабжения. - Ташкент: "Фан", 
1988. –193с. 
11 
Исмагулова  Г.Е.  Альтернативная  энергетика  в  Казахстане - путь  к  устойчивому 
развитию. Экология и промышленность Казахстана №2 (26) 2010 С.44-47. 
12  Богусловский  Л.Д.  Ливчак  В.И.  Энергосбережение  в  системах  теплоснабжения, 
вентиляции и кондиционирования, 2009г, 378 с. 
 
Асанов М., Байболов А. 
 
МАТЕМАТИЧЕСКОЕ ОПИСАНИЕ СОЛНЕЧНОГО ИСТОЧНИКА И  
МЕТОДИКА РАСЧЕТА ЭНЕРГИИ СОЛНЕЧНОЙ РАДИАЦИИ 
 
В данной статье рассматривается математическое описание солнечных источников и 
методика  расчета  энергии  солнечной  радиации,  которые  могут  применяться  совместно  с 
тепловыми  насосами  в  комбинированных  энергетических  системах.  Это  связано  с  тем, 
солнечные  источники  энергии  могут  значительно  увеличивать  энергетическую  эффек-
тивность теплонасосных систем или снижать их монтажную стоимость.  
Ключевые  слова:
  солнечное  теплоснабжение,  солнечная  радиация,  солнечный 
коллектор. 
 
 
 

233 
Asanov M., Baybolov A. 
MATHEMATICAL DESCRIPTION AND SOLAR POWER 
CALCULATION OF ENERGY SOLAR RADIATION 
This article discusses the mathematical description of solar sources and method of 
calculation of the solar radiation energy that can be used in conjunction with heat pumps in the 
combined power systems. This is due to the fact, solar energy can significantly increase the 
energy efficiency of heat pump systems or to reduce their mounting costs. 
Keywords:
 solar heat, solar radiation, solar collector. 
УДК 621.1.016:635.21/24 
Тайыров С.Б., Сыдыков Ш.К. 
Казахский национальный аграрный университет 
ИСПОЛЬЗОВАНИЯ ТЕПЛОНАСОСНОЙ СИСТЕМЫ ДЛЯ ХРАНЕНИЯ   КАРТОФЕЛЯ 
Аннотация 
В статье описаны  применение теплового насоса (ТН) с электрическими регулятора-
ми и с использованием низкопотенциальных источников энергии (НИЭ) для  регулирова-
ния и поддержания температурно-влажностных режимов картофеле-хранилища. 
Ключевые  слова:  тепловой  насос,  электрический  регулятор,  низкопотенциальные 
источники  энергии,  системы  автоматического  регулирования  температуры,  термопреоб-
разователь, хладоноситель, теплоноситель.  
Введение 
Картофель является одним из основных видов  продовольствия в Казахстане.В 2014 
году  его  посевная  площадь  по  республикесоставил 185,5 тыс.га.Как  известно,  результат 
хранения  картофеля  в  основном  зависит  от    способа  хранения,  конструкции  хранилища, 
системы контроля и управления микроклиматом в картофелехранилище[1]. 
 Для регулирования и поддержания температурно-влажностных  режимов  в помеще-
ниях  хранения  необходимо  создать  системы  вентиляции,  искусственного  охлаждения, 
увлажнения и технологического обогрева. В настоящее время для сохранности картофеля 
применяются  различные  системы  управления  режимом  хранения  типа  «ШАУ-АВ», 
«ШАХ-1», «МУССОН», «Среда-1»,  который  поддерживают  в  насыпи  картофеля 
постоянную температуру [2].  
Однако ни одна из них не способна продлить срок его хранения, сохраняя при этом 
их  первоначальные  свойства.  Кроме  того  энергетические  затраты  на  эксплуатацию 
существующего  оборудования  для  поддержания  микроклимата  картофелехранилища 
достаточно  велики  и  составляет  в  среднем 110-170 кВт,  что  требует  поиск  новых  путей 
решения энергосберегающих  технологий, которые сократят потребление энергоресурсов [3].   
 Одним  из  путей  решения  задач  по  энергосбережению,  на  наш  взгляд,  является  
применение низкопотенциальных  источников энергии (энергии солнца, воздуха и грунта) 
с  использованием  теплового  насоса  с  электрическими  регуляторами.  Применение  ТН, 
поддерживающего  температурный  режим  картофелехранилища,  и  эффективно  функцио-
нирующего при использовании  электрических регуляторов, может снизить энергетичес-
кие затраты и уменьшить использование органического топлива. 

234 
 
Материалы и методы 
 Одним  из  составляющих  при  использований  ТН  является  электрические  регуля-
торы.  Они  предназначены  для  системы  автоматического  регулирования  температуры 
(САРТ)  в  хранилище.  Эффективность  САРТ  воздуха  в  хранилище  зависит  не  только  от 
выполненной схемы регулирования, но и типа установленного регулятора. 
Различие  типов  регуляторов,  схемы  их  исполнения  и  конструктивные  особенности 
выполненных  узлов  предопределяются  такими  факторами,  как  принцип  действия 
чувствительного  органа  и  исполнительного  механизма,  вида  энергии,  типа  передачи  от 
чувствительного элемента к регулирующему органу, требуемое перестановочное усилие в 
регулирующем органе. 
В  странах  дальнего  и  ближнего  зарубежья  выпускается  терморегуляторы:  РТ-
ДО(ДЗ), РТС, РТП-32,  РТП-32М, РТБ, РТ, РТП, РТК-5215-ТК-15, РТК-22-16, ТГТГ- СК, 
ТКП; ТРВ, 12ТРВЕ, 22ТРВДЕ, 1-12ТРВ, 1-22ТРВ и другие.  
ГОСТ 28923-91 предусматривает  следующие  значения  основных  параметров 
терморегуляторов, которые приведены на таблице 1[4]. 
 
Таблица 1. Основные параметры терморегуляторов 
 
Тип 
терморегулятора
 
Диапазон 
настройки, °С
 
Неравномерность,°С
Нечувстви-
тельность,
о
С
 
Инерционность,с
РТП 
РТПД
 
35-100 
35-100
 
Нерегулируемая 
от 6до 10
1
40
 
РТИД
 
35-110
 
нерегулируемая 
от 6до 12
1
40
 
РТП/В 
РТПД/В 
РТИД/В 
фиксированная 
настройка на 
заданную 
температуру 
нерегулируемая 
от 6до 15 
3 
100 
 
По  конструктивным  признакам  терморегуляторы  могут  быть  разделены  на  две 
группы: непрямого и прямого действия. В    автоматических терморегуляторах 
непрямого 
действия  чувствительный  орган  воспринимает  изменение  температуры,  а  затем  это 
изменение преобразуется и усиливается, и в зависимости от вида применяемой энергии на 
регулирующий  орган  воздействует  исполнительный  механизм  пневматического  или 
электромеханического  типа.  Чувствительным  элементом  в  автоматических  регуляторах 
являются термометры манометрического, дилатометрического и биметаллического типов, 
а  также  термометры  сопротивления.Регуляторам  непрямого  действия  характерны 
недостаточная инерционность и чувствительность. 
 В    автоматических  терморегуляторах 
прямого  действия  изменение  температуры 
энергоносителя  воспринимается  чувствительным  элементом,  который  непосредственно 
без усиления воздействует на регулирующий орган системы поддержания микроклимата, 
перемещая его.  Недостатками  терморегуляторов  прямого  действия являются  большая  их 
инерционность,  наличие  значительной  погрешности,  возможность  разгерметизации 
сильфона, не всегда достигается линейная характеристика работы.  
Для  устранения  указанных  недостатков,  а  также  для  эффективного  функциониро-
вания  теплового  насоса  с  электрическими  регуляторами    автоматическим  управлением, 
целесообразно  использования  трехпозиционного  регулятора,  статическая  характеристика 
которого является нелинейной.  
С целью ее линеаризации при различных диапазонах изменения входного сигнала от 
датчика  температуры,  используя  работу  Е.  П.  Стефани  и  других,  целесообразно 
использовать 
релейно - импульсный регулятор  термоэлектрическим модулем ТМ 12. 
 
 

235 
Структурная схема релейно – импульсного регулятора показана на рисунке 1 [5]. 
Из теплового насоса 
В картофелехранилище 
На объект отопления 
Рисунок 1. Структурная схема релейно-импульсного регулятора 
1 – датчик температуры; 2 – электронный блок управления; 3 – электрический 
исполнительный механизм; 4 –регулирующий орган 
В  этом  регуляторе  исполнительный  механизм  может  находиться  в  трех 
установившихся  состояниях:  вращение  вала  с  постоянной  скоростью,  неподвижности, 
вращение выходного вала в обратную сторону с постоянной скоростью.  
Электрический  регулятор  с  твердым  наполнителем  итермоэлектрическим 
модулемТМ12 может работать в режимах нагрева и охлаждения. 
Регулятор  позволяет  осуществлять  нагрев  твердого  наполнителя  от  термоэлектри-
ческого модуля и теплоносителя. ТМ12 преобразует электрическую энергию в тепловую 
за  счет  элементов  р-n -типов,  на  спаях  которого  выделяется  и  поглощается  теплота 
(эффект Пельтье). Конструктивное решение модернизированного 
электрического регуля-
тора  с  твердым  наполнителем  и  электронагревателем  позволяет  одновременную 
передачу  теплоты  твердому  наполнителю,  как  от  жидкого  энергоносителя,  так  и  от 
электронагревателя.  При  этом  твердый  наполнитель  получит  суммарную  тепловую 
энергию  и расширяется, что позволит поддерживать требуемые параметры микроклимата 
хранилища.  На рисунке 2 приведена функциональная схема  ТМ 12. 

жүктеу/скачать 8,12 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: