Molecular Biology of the cell клетканың молекулалық биологиясы Алтыншы басылым, І том


-сурет ). Келтірілген  мысалдардан құрылымдардың жиналу процесінің өте күделі екенін көріп отырмыз. 3.30-сурет



Pdf көрінісі
бет147/330
Дата27.09.2022
өлшемі52,26 Mb.
#40449
1   ...   143   144   145   146   147   148   149   150   ...   330
3.30-сурет
). Келтірілген 
мысалдардан құрылымдардың жиналу процесінің өте күделі екенін көріп отырмыз.
3.30-сурет. 
Инсулин жиналуындағы протеолитикалық кесілу. 
Полипептидтік инсулин гормонының дисульфидтік байланыста-
ры үзілгеннен кейін қайта жинала алмайды. Ол үлкенірек белок 
(проинсулин) түрінде синтезделеді. Осы молекула фолдингке 
ұшырағаннан кейін ол протеолитикалық кесілуге шалдығады. 
Проинсулин құрамындағы кесіліп алынатын тізбек инсулиннің 
қалыпты фолдингісіне қажетті болады. Инсулиннің денатура- 
циясынан оның екі тізбегі ажырайды және қайта жинала алмай-
ды. 
Амилоид талшықтары көптеген белоктардан 
құрыла алады
Клетканың қалыпты функциялары үшін қолданылатын 
белоктық құрылымдардың арнайы класы реттелмеген 
жағдайда әртүрлі адам аурулары тууы мүмкін. Өзді-
гінен көбейе алатын осындай тұрақты β-қатпарлар 
амилоид фибриллалары немесе талшықтары деп 
аталады. Мұндай фибриллалар ұзын β-қатпарлар 
түзетін және бірінің үстіне бірі орналасатын бірдей 
полипептидтік тізбектер жиынтықтарынан құралады. 
Мұндай талшықтарда β тізбектер фибрилла осіне пер-
пендикуляр бағытта орналасады да, тігілген-бета филаменттерін түзеді (
3.31-сурет
). 
Әдетте, жүздеген мономерлер агрегацияланады да, ені 5-15 нм және ұзындығы бірнеше 


БЕЛОКТАРДЫҢ ПІШІНІ МЕН ҚҰРЫЛЫМЫ
159
микрометр болатын тармақталмаған фиброздық құрылымдар түзеді. Белоктардың үл-
кен фракциясы осындай құрылымдар түзе алады, себебі фибрилланың өзегін қалып-
тастыратын полипептидтік тізбектің қысқа сегментінде әртүрлі тізбектер бола алады 
(
3.32-сурет
). Дегенмен, клетканың ішінде тек бірнеше белоктар ғана осындай құрылым 
түзе алады.
3.31-сурет. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   143   144   145   146   147   148   149   150   ...   330




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет