Molecular Biology of the cell клетканың молекулалық биологиясы Алтыншы басылым, І том
жүктеу/скачать 52,26 Mb. Pdf көрінісі
|
| 3.75-сурет.
Белоктың бір бағытта қозғалу жолы. (A) АТФ гидролизімен қозғалысқа келтірілетін аллостерикалық моторлық белок. Үш әртүрлі кон- формациялар арасындағы транзиция АТФ гидролизінің қадамы арқылы жүзеге асады. Нәтижесінде бүкіл циклды қайтымсыз күйге айналдыратын «бірбағытты сылдырақ» түзіледі. Қайталмалы циклдар арқылы белок тізбек бойымен тоқтамай қозғалады. (Ә) Жоғары жылдамдықты атомдық күш микроскопының көмегімен қозғалып жатқан миозин моторлық бе- локтың тікелей бақылануы; қадамдар арасындағы уақыт 0,5 секундтан кем (Ә, N. Kodera et al., Nature 468:72-76, 2010 көзінен Macmillan Publishers Ltd рұқсатымен өзгертіліп қолданылды). БЕЛОК ФУНКЦИЯСЫ 201 АВС тасымалдағыштары (АТФ-байланыстырушы кассеталық тасымалдаушылар – ATP-binding cassette transporters) мембранамен байланысқан маңызды насостық бе- локтар класын құрайды. Клетка бұл тасымалдағыштарды цитоплазмадан гидрофобты молекулаларды шығару үшін қолданады. Олардың кейбір өкілдері қарын-ішек жолы- ның шырышты бетінде немесе гемато-энцефалиттік бөгетте токсинді молекулаларды жояды. АВС тасымалдағыштары айналасындағы зерттеулер медицина үшін өте маңы- зды, себебі белоктардың осы класының кенеттен тыс өндірілуі ісік клеткаларының химиотерапиялық дәрмектерге төзімділігін арттырады. Бактерияларда белоктардың осыған ұқсас класы әртүрлі заттарды клетка ішіне тасымалдау үшін қолданылады. АВС тасымалдағыштары плазматикалық мембрананы тесіп өтетін суббөліктер жұбы және олармен байланысқан мембрананың ішкі бетіне жақын орналасқан АТФ-байла- ныстырушы суббөліктер жұбынан құралады. АТФ гидролизінен пайда болатын энергия АВС тасымалдағышының молекуласында конформациялық өзгеріс тудырады, осыдан кейін мембрананы тесіп өтетін суббөліктер олармен байланысқан молекулаларды ли- пидтік биқабаттан өткізе бастайды ( жүктеу/скачать 52,26 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|