Molecular Biology of the cell клетканың молекулалық биологиясы Алтыншы басылым, І том


-сурет ). Осындай қосымша ДНҚ-ның кейбіреулері ген экспрессиясында ма-  ңызды рөл атқарады. 4.13-сурет



Pdf көрінісі
бет206/330
Дата27.09.2022
өлшемі52,26 Mb.
#40449
1   ...   202   203   204   205   206   207   208   209   ...   330
4.13-сурет
). Осындай қосымша ДНҚ-ның кейбіреулері ген экспрессиясында ма- 
ңызды рөл атқарады.
4.13-сурет. 
S.cerevisiae
 мен адам геномда-
рындағы гендер орналасуының салыстыр-
масы. (A) S.cerevisiae сыра мен нан ашытуда 
кең қолданылатын ашытқы болып табыла-
ды. Бірклеткалы эукариот геномы 16 хромо-
сомадан тұрады. Ондағы гендер тығыз-
дығын 
көрсету 
мақсатында 
бір 
хромосоманың кіші ауданы алынған. (Ә) (А) 
суретінде көрсетілген ашытқы геномының 
ұзындығына сай болатын адам геномының 
бөлігі. Адам гендерінің орналасу тығыздығы 
ашытқыға қарағанда төмен болады және кезек-кезек орналасатын ДНҚ тізбектері жиірек кездеседі. 
Осы суретте адам гендерінің басым бөлігі ашытқы гендеріне қарағанда әлдеқайда ұзынырақ бола-
тындығы көрсетілмегеніне назар аударыңыз (4.15-суретті қара).
Гендер арасында таралған ДНҚ көлеміндегі айырмашылықтар, бір организмді екін-
шісімен салыстырған кезде, таңғаларлық түрлілікті көрсетеді. Мысалы, адам геномы 
ашытқыларға қарағанда 200 есе үлкен, ал кейбір өсімдіктер мен амфибияларға қараған-
да 30 есе кіші болады. Адам геномы кейбір амеба түрлерінің геномнынан, тіпті, 200 
есе кем келеді. Осыған қоса, кодтамайтын ДНҚ көлеміндегі айырмашылықтар, туыстас 
организмдердегі гендер саны, шамамен, бірдей болғанымен, олардың геномдары жүз-


226 4-тарау. ДНҚ, хромосомалар мен геномдар
деген есе көлемінде ерекшеленеді. ДНҚ-ның үлкен көлемі қандай да бір артықшылық 
бергенімен эукариоттық клеткада оның көлемінің үлкен болуы оған айтарлықтай пайда 
бермейді.
Сонымен қатар геномның хромосомаларға жіктелуі әр эукариоттық организмде 
ерекше болады. Мысалы, адам клеткаларында 46 хромосома болса, кейбір маралдарда 
тек 6 ғана, ал тұқы балықтарда жүзден де көп болады. Тіпті геномдары ұқсас келетін 
туыстас организмдерде хромосомалар саны әртүрлі бола алады (


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   202   203   204   205   206   207   208   209   ...   330




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет