220 4-тарау. ДНҚ, хромосомалар мен геномдар
ДНҚ-дағы әр тізбектің
комплементарлық қасиеті тіз-
бектің синтезінде матрица болу қабілетін, яғни клеткаға
көшірілу немесе
репликациялану қасиетін береді. Біз осы
процесті 5-тарауда талқылаймыз.
Организмдер бір-бірінен
ДНҚ молекулаларының
құрамындағы нуклеотидтердегі ақпараттың әртүрлі бо-
латындығына сәйкес әртүрлі болады. Бірақ нуклеотидтер
әліппесі ақпаратты құрастыру үшін қалай қолданылады?
ДНҚ құрылымының
ашылғанына дейін гендерде
белоктарды синтездеуге қажетті
нұсқаулардың болатын-
дығы белгілі болды. Егер гендер ДНҚ-дан құрылса, онда
ДНҚ-да белоктарды кодтаудың бір амалы болуы тиіс еді
(
4.7-сурет
). 3-тараудың мәліметтеріне
сай белоктардың
белсенділігі олардың үшкеңістіктік құрылымына тәуелді
болады. Ал олардың үшкеңістіктік құрылымы, өз кезегін-
де, полипептид құрамына кіретін амин қышқылдарының
сызықты тізбегіне сәйкес болады.
Гендегі нуклеотидтер
тізбегі белоктағы амин қышқылдарының тізбегін кодтауы
тиіс. ДНҚ-ның төрт әріптік әліппесінің белоктардың 20
аминқышқылдық әліппесіне сай болуы
генетикалық код
Достарыңызбен бөлісу: