Несіпбек Айтұлы Бәйтерек I



бет1/8
Дата03.05.2023
өлшемі69,98 Kb.
#89568
  1   2   3   4   5   6   7   8



Несіпбек Айтұлы
Бәйтерек
I
Түбiне тiршiлiктiң тағдыр ие,
Тәңiрдiң ғұзырында бар дүние.
Қызыл тiл қара тасты балқытады,
Келгенде қылқобыздай зар күйiне.
Сүрiнбес, су төгiлмес тiлiм жорға,
Атасы ақпа жырдың, пiрiм, қолда!
Шақырып аруағыңды, атыңды атап,
Өзiңе сыйынбаған күнiм бар ма?!
Өлеңнiң ақтангерi арғы бабам,
Басынан ешкiм асып қарғымаған.
Түсiмде Тәуелсiздiк Падишасы
Ақ қағаз, алтын қалам бердi маған! -
поэманың дүниеге келуі

Сенемiн асыл сөздiң тозбасына,
Жетедi өз бақытым өз басыма.
Күбiрлеп құлағыма жетi түнде,
Қоймады осы жырды жазбасыма!..

Қолыңда жүйрiк қалам жарқылдаса,
Сөзiңдi арманың не ел тыңдаса!
Кеудемде көз бар шығар қайнап жатқан,
Тамшысы таңдайымның сарқылмаса!..

II
Жаныма жақындасаң мұңдасыңмын,


Келмейдi ендi ешкiмнен сыр жасырғым.
Не пайда дүниенiң кеңдiгiнен,
Болмаса бостандығы бiр басыңның?
Шүкiрлiк жарылқаған Аллаға мың,
Маңдайы жарқырады кең даланың.
Тәуелсiз атқан таң мен шыққан күннiң
Керемет құдiретiне таңғаламын.
Айығып ой тұманнан, сана бұлттан,
Жазылды ескi жара жан ауыртқан.
Азаттық аясында қандай бақыт
Тәуелсiз тыныс алып, ауа жұтқан.
Тарихты қазып қайтем сан айтылған,
Ақ сарай талай қирап, талай тұрған.
Түгендеп алар өзi керек қылса,
Асықпай артық-кемiн санайтын жан.
Халқымның сан ғасырлық ғұмыры да
Уақыттың жұқ болмапты жұмырына.
Армысың, Азаттығым, қыран қанат,
Қалықтап қайта қонған тұғырына.
Қаймықпай тас қамалдан, мұз бөгеттен,
Жарқ етiп түскендейсiң бiзге көктен.
Жолыңда жорық салып бабаларым,
Арыстар аласұрып iздеп өткен.
Аруақтар аунап түстi тебiренген,
Сақтасын жатқа қайта телiгеннен.
Алмастай жарқылдаған ақ жүзiңдi,
Адамда арман болмас көрiп өлген!
Тағдырын тәлкек қылып айлалыға,
Талайлар тура жолдан таймады ма?
Шынжырда шыр айналып тұрса-дағы,
Ит қана семiредi тойғанына.
Қайратың қара тасқа қайралғандай,
Қай кезде төрт құбылаң сай болғандай.
Құлқынның құлдарына қарағанда,
Пақырдың парасаты пайғамбардай.
Туған ел, жаралғалы не көрмедiң,
Көрейiн көсегеңнiң көгергенiн.
Қиырда қыршындарың қалды қанша,
Бұйырмай бiр жапырақ сенен кебiн.
Көзiндей бабалардың бағзы мекен,
Бас иiп тау-тасыңа тағзым етем.
Шиыры озбырлықтың шым-шытырық,
Соқпағы әдiлдiктiң жалғыз екен...

III
Жеткiзбес құдай сүйсе баққа кiмдi,


Қарыны ақ түйенiң ақтарылды.
Ат шаптыр, аруақ шақыр, тойла, қазақ,
Тәуелсіз Президентің атқа мінді.
Ошақтың үш бұтындай үшкiл қазақ,
Ел болып еңсе көтер, күш қыл, қазақ.
Сиырдың бүйрегiндей бытырасаң,
Қашанда көрер күнiң мүшкiл, қазақ!
Тажалдың тамағы боп игiлiгiң,
Заманның көрдiң салған қиғылығын.
Еркiңде қалай бұрсаң аттың басын,
Өзiңе өз тiзгiнiң тидi бүгiн!
Жүндеген жуанды да, жуасты да,
Бодандық батты мәңгi су астына.
Ұлт болсаң ұятың бар, иманың бар,
Ал ендi жиналыңдар Ту астына!
Бiр Алла тiлегiңдi етсе қабыл,
Бiтедi қораңа мал, бақшаңа гүл.
Төрiңе түгел шығып қасқа-жайсаң,
Кенелсiн абыройға патшаң әдiл!
Қолдаса игi жақсы ел ағасы,
Патшаның халыққа тең дара басы.
Қырағы көптiң көзiн байлай алмас
Тағдырдың тұмшалаған томағасы.
Билiктiң жалына кiм жармаспаған,
Серкелер сүрiнбесiн ел бастаған.
Перiште алтын көрсе жолдан тайып,
Тонаса өзiн-өзi оңбас қоғам.
Ежелгi жұрт едiк қой дүркiреген,
Хандары күн астында күркiреген.
Көтерiп төбесiне сыйласқанын,
Тулақтай егескенiн сiлкiлеген.
Жасайды өз дегенiн озған заман,
Құбылып, қылаң ұрып көздi алдаған.
Тау құлап, орман қурап, теңiз көшер,
Тағынан Тәңiр ғана қозғалмаған.
Келмейдi адамзатқа қайғы алыстан,
Соны айтып қамықпады қай данышпан?
Елдiгiн сақтай алмас енжар халық,
Қулықпен, сұмдықпенен айналысқан.
Арасын бақ пен сордың көрдi көзiң,
Арындап асқақтайтын келдi кезiң.
Көлденең көк аттылар басынбай ма,
Тарпаңдай танытпаса ел мiнезiн?
Кең ашып берекеге есiгiңдi,
Түзетiп, тербете бiл бесiгiңдi.
Сан ғасыр бұршақ салып мойыныңа,
Құдайдан тiлеп едiң осы күндi!
Бүгiлiп тiзе бүктi белдескенiң,
Өлгенiң қайта туып, жанды өшкенiң.
Бұлқынған қасiреттi қынабында,
Суырдың намысыңның наркескенiн.
Томирис, Едiл патша, Елтерiс хан,
Аңсаумен еркiн өмiр арпалысқан.
Жете алмай жерұйыққа Асанқайғы,
Желдiртiп желмаясын жер тауысқан.
Жерұйық iздемесең таптыра ма,
Бұйырар бiр түп жусан тоқтыға да.
Қызырды кiрiп келген танымасаң,
Басыңа байырқалап бақ тұра ма?
Бұтағы бойламаса күнге қарай,
Халық – бiр қаусап бiткен қу қарағай.
Қандағы қасиеттен айырылсаң,
Қалмайды қуған қырсық құлғанадай.
Тiрiсiң – туған ана тiлiң барда,
Өлiсiң – түп тамырың жұлынғанда.
Қуатты күннiң нұры құтқармай ма,
Жас өркен үскiрiкке ұрынғанда.
Жоғалса қыздан иба, ұлдан иман,
Кең далаң кiмге керек құр далиған?
Жолында Бостандықтың төгiлген қан
Кетедi судай зая құмға құйған.
Кезеңде қиқу салып жау қаптаған,
Тұлпар жоқ омырауын шаң қаппаған.
Ешқашан еңкеймейдi елдiң туы,
Ерлерi бiрiн-бiрi ардақтаған!
Адамға түсiрмесе адам жарық,
Тiрлiктi түнек басар қараң қалып.
Қақ жарған қара қылды билiк барда,
Қашанда патшасына адал халық!
Өмiрдiң ажыратпай ақ-қарасын,
Шарадай шайқаған көп шақша басын.
Әлек боп ел басқару әркiмге оңай,
Халыққа Көсем болу – патшаға сын!

IV
Қисыны келелi iстiң дер шағында,


Күш-қуат келiде емес, келсабында.
Сөйлейдi Назарбаев Нұрсұлтан боп,
Көк тулы Қазақстан жер шарында.
Шарпысып жаңа дәуiр ескiменен,
Көз көрдi хикметтi естiмеген.


Достарыңызбен бөлісу:
  1   2   3   4   5   6   7   8




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет