Нуржігіт Алтынбеков
163
Б
ІРІНШІЛІК ИММУНДЕФИЦИТТІ СИНДРОМДАР
Біріншілік иммундефицитті синдромдар
: 1) жасушалық пен гуморальдық
иммунитет; 2)
жасушалық иммунитет; 3) гуморальдық иммунитет
жеткіліксіздігі түрлеріне байланысты жіктеледі.
Жасушалық және гуморальдық иммунитет жеткіліксіз синдромдар
,
құрамдас (комбинациялы) синдромдар
деп те атлады. Аутосомды-доминанттық
типте тұқымқуалап, (швейцар
типті агаммаглобулинемия, яғни Гланцманн-
Риникер синдромы; Луи-Бар атаксиялы телеангиэктазиясы) балаларда жиі
кездеседі. Бұл синдромдарда айыршық без бен шеткі лимфоидтық тіндер толық
жетілмегендіктен (гипоплазия), жасушалық
және гуморальдық иммунитет
ақаулы болады(4-
кесте
). Иммунитет дәрменсіздігінен балаларда қайталамалы,
ауыр зардапты инфекциялық аурулар (пневмония, менингит, сепсис) жиі
байқалып, олардың физиологиялық жетілуі тежеледі Құрамдас синдромдар
кезінде құрсақта қалыптасу кемістіктері (порок – ақау емес, кемістік. - Ауд) мен
мезенхималық қатерлі ісіктер (Луи-Бар атаксиялы телеантиэктазиясы) жиі
дамиды.
Жасушалық иммунитет жеткіліксіздігі синдромдары
бірде аутосомды-
доминанттық типте (ахондроплазиялы иммундефицит, яғни Мак-Кьюсик
синдромы),
енді бірде, тума (тимустың аплазиясы мен гипоплазиясы, яғни
Дайджордж синдромы) болады. Бұл синдромдардың дамуына айыршық без бен
қоса, шеткі лимфоидтық тіндердің Т-тәуелді аймақтарының жасушалық
иммунитет тапшылығына шалдықтыратын агенезиясы мен гипоплазиясы себеп
болып, мүшелерде көптеген қалыптасу кемістігі байқалады (4-
кесте
). Балалар
қалыптасу кемістігінің немесе инфекциялық аурулардың зардаптарынан қайтыс
болады.
Гуморальдық иммунитет жеткіліксізігі синдромдары
Х-хромосомамен
тіркестікте дамып, тұқымқуалайды (4-
кесте
). Әдетте, бес жасқа дейінгі балалар
ауырады. Иммунглобулиндердің барлық түрін түзу қабілеті жоғалатын кейбір
синдромдардың (Х-хромосомамен тіркескен агаммаглобулинемия, яғни Брутон
синдромы) морфологиялық бейнесінен шеткі лимфоидтық тіндердің, әсіресе
лимфалық түйіндер мен талақтың В-тәуелді аймағы
мен плазмалы жасушалар
қатары жоғалғаны анықталады. Енді бір синдромдарда, иммунглобулиннің
нақты бір түрі тапшы (мыс., IgА-ның таңдамалы тапшылығы,
яғни Вест
синдромы) болып, лимфоидтық тіннің қалыпты құрылысы сақталады.
Дегенмен, гуморальдық иммунитет жеткіліксіздігі синдромдарының бәрінде де
бронхылар мен өкпеде, асқазан-ішек жолында, теріде, ОЖЖ-де ауыр зардапты
бактериялық іріңді-деструкциялы үдерістер дамып, көбіне сепсиспен
аяқталады.
Иммундефицитті синдромдардан басқа,
моноциттік фагоциттер жүйесі
мен
нейтрофилдер жеткіліксіз синдромдар
да белгілі, олардың ішінде
тұқымқуалайтындары
–
созылмалы гранулемалы ауру және Чедиак-Хигаси мен
Джоба, ж.б. синдромдар.
Достарыңызбен бөлісу: