Нуржігіт Алтынбеков 1 А. И. Струков, В. В. Серов патологиялық анатомия бесінші басылым, стереотипті
жүктеу/скачать 7,24 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Нуржігіт Алтынбеков
- Ісіктің өсуі Ісіктің толысу дәрежесіне
| Қызметтік атипизмның
нышандары ісіктік жасушаның тіндік және мүшелік ерекшеліктерін бейнелейтін морфологиялық және биохимиялық (гистохимиялық) катаплазияның даму дәрежесіне байланысты. Айтарлықтай дәрежеде толысқан ісік өзін туындатқан тіннің қызметін атқара береді. Мысалы, ұйқы безінің ұясынан өнген ісік инсулин түзеді, бүйрекүсті безі немесе гипофиздің алдыңғы бөлімінің ісігі өз гормондарын бөлу қарқынын үдетіп, сол гормондардың әсеріне тән клиникалық симптомдар дамиды. Сөйтіп, ісіктің ішкі секреция безінің қайсысында дамығанын жорамалдау мүмкін болады. Ісікті алып тастаса, әлгі симптомдар да жойылады. Нуржігіт Алтынбеков 194 Сонымен, қатерлі ісікте байқалатын мынадай фенотиптік негізгі нышандарды атап өтуге болады: ісіктік жасуша белгілі дәрежеде агрессиялы (инфильтрациялы өседі), өзара әрекеттеспейді (жасушалық жалғамдарын жоғалтып, жасушалық кешеннен шығып қалады), бірақ ол толық дербестікте деуге де болмайды және түрлі дәрежеде толысып, шамалы немесе, тіпті толық дәрежеде өз қызметін де атқара алады. Ісіктің өсуі Ісіктің толысу дәрежесіне қарай, үш өсу түрі (жолы) бар: экспансиялы, аппозициялы, инфильтрациялы (инвазиялы). Экспансиялы жолмен ісік төңірегіндегі тіндерді ығыстырып, «өзі-өзінен» өседі. Ісіктің айналасындағы паренхималық элементтер семіп, мүшенің стромасы қабысып, ісікті қоршап, қабық тәрізденіп, қоршайды (псевдокапсула – жалған қабық). Экспансиялы жолмен баяу дамитын, жетілген, қатерсіз ісіктер өседі. Кейбір қатерлі ісіктер де экспансиялы жолмен өсе алады (бүйрек карциномасы, қалқанша бездің карциномасы, фибросаркома, т.б.). Аппозициялы жолмен өскен кезде ісік алаңындағы қалыпты жасушалар ісіктік жасушаға айналады (« Ісіктің морфогенезін » қ ара ). Инфильтрациялы, яғни инвазиялы, жолмен ісіктік жасушалар қоршаған тіндерді зақымдап ( диструкциялы ), арасына жайыла ( инвазиялы ) өседі. Ісік, әдетте кедергі аздау бағытта, тінаралық саңылауларды, жүйкелік талшықтарды, қан және лимфа тамырларының бойын қуалай жайылады. Ісіктік жасуша кешендері ол құрылымдарды ыдыратып, қанға және лимфаға өтіп, жұмсақ дәнекер тінге жайылады. Егер ісіктік жасушаның жайылу жолында мүшенің қабығы, мембраналар мен басқа тығыз тіндер кездессе, ісіктік жасуша алғашында олардың үстіне ғана жайылып, кейін қабық пен мембраналарды бұзып, мүшеге тереңдей өседі (99-сурет). Міне осыдан, инфильтрациялы өскен ісік айқын шектелмейтіні, басқа тіндермен шекарасының айқын болмайтыны түсінікті. Инфильтрациялы өсу жылдам дамитын, жетілмеген қатерлі ісіктерге тән. жүктеу/скачать 7,24 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|