Нуржігіт Алтынбеков 1 А. И. Струков, В. В. Серов патологиялық анатомия бесінші басылым, стереотипті
жүктеу/скачать 7,24 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Нуржігіт Алтынбеков 317 Бронхпневмонияның морфологиялық ерекшеліктері инфекциялық агенттің түріне
| 184-сурет. Бронхопневмония:
. а — микробейнесі; б — гистотопографиялық кесінді. Бронхпневмонияның морфологиясында науқастың жас шамасына байланысты ерекшеліктер болады. Мысалы, сәбилерде дамыған пневмонияның біразында альвеолалардың ішкі бетіне гиалинді мембраналар , яғни фибринді тығыз қабықшалар түзіледі. («Балалық шақ ауруларын» қара). 1—2 жастағы, түрлі себептен әлсіреген балалардың өкпесінің көбінесе омыртқа жотасы тұсындағы, яғни туылғаннан кейін толық керілмеген артқы бөлімдері I I , VI, X сегменттері) қабынады. Бұл пневмония паравертебралық пневмония деп аталады (184-сурет қара ). Балалар өкпесінің жиырылғыштығы мен кәріздік әрекеті өте жақсы, лимфалық тамырлары көп, сондықтан олардағы пневмониялық ошақтар тез тарап кетеді. Ал 50-ден асқан адамдардың лимфалық тамырлар жүйесі тозып үлгереді, қабынған жерлер баяу жазылады. Нуржігіт Алтынбеков 317 Бронхпневмонияның морфологиялық ерекшеліктері инфекциялық агенттің түріне байланысты. Клиникалық тұрғыдан, ең маңызды түрлері — стафилококк, стрептококк, пневмококк, вирустар мен саңырауқұлақтар дамытқан ошақты пневмониялар. Стафилококтық бронхпневмония, әдетте сарғыш (золотистый) стафилококтың әсерінен дамып, көбіне вирустық инфекцияларға қосарланады. Ол ауыр әсерлі, IX және X сегменттер қабынып, некрозды ошақтар мен іріңдіктер пайда болады. Ірің бронхылар арқылы шығарылып, іріңдіктердің орнында ірілі-ұсақты кисталар қалады. Некрозды ошақтардың айналасын ұйымалы-геморрагиялы қабыну шарпиды. Стрептококтық бронхпневмонияны гемолиздік стрептококк пен вирус қосылып қоздырады. Ол жедел ағымды. Өкпе ұлғайып, кесіндісінің бетінен қанды сұйықтық ағады. Түрлі көлемді бронхылардың қабырғасын негізінен лейкоциттер жайлайды; кейде некроз дамып, абсцестер мен бронхэктаздар қалыптасады. Өкпе мен плевраның лимфалық тамырлары да қабынады. Пневмококтық бронхпневмония ошақтарында бронхиолалар зақымдалады, нейтрофилді экссудат жиналып, оның құрамында фибрин болады. Пневмониялық ошақтың жиегі су сіңіп ісініп, микробтар шоғырланады. Өкпенің кесіндісі тарғыл тартады. Саңырауқұлақтық бронхпневмонияны (пневмомикоздық) әртүрлі, көбінесе Саndida түрлес саңырауқұлақтар дамытады. Өкпе қабынып, түрлі көлемді, қаттылау, бозғылт қызылдау (бөлікшелік, біріккен) ошақтар қалыптасады. Олардың жидіп, ыдыраған орталық аймағында саңырауқұлақтың жіпшелері болады. Вирустық бронхпневмонияны РНҚ-лы немесе ДНҚ-лы вирустар дамытады. Вирустар тынысалу жолдарының эпителийіне өтеді. РНҚ-лы вирустар цитоплазмада топтасып, базофилді қосымшалар түзіп, жасушаны зақымдайды. Жасушалар сыдырылады және көбейе келе шоғырланып, алып жасушалар қалыптастырады. Ал ДНҚ-лы вирустар жасушаның ядросына енеді; жасушалар сыдырылғанымен, жаңармайды. Кілегейлі қабықшадан алынған жұғынды препараттан сыдырылған жасушалар табылып, олардың ішінде жаңа қосымшалар болса, оның диагноз қоюға үлкен септігі бар. Вирус эпителийлік бөгенді зақымдайды, сондықтан вирустық пневмонияға көбінесе бактериялық инфекция қосарланады. Вирустың жеке өзінің әсерінен пневмония сирек дамиды. Вирустық пнөвмония көбіне гриппен, парагриппен, аденовирустық инфекциямен, цитомегалиямен, жел шешекпен, қызылшамен ауырғандарда байқалады (« Балалық шақ аурулары » мен « Инфекциялық ауруларды » қара ). Бронхпневмонияның жүктеу/скачать 7,24 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|