Нуржігіт Алтынбеков 1 А. И. Струков, В. В. Серов патологиялық анатомия бесінші басылым, стереотипті



Pdf көрінісі
бет43/832
Дата20.09.2023
өлшемі7,24 Mb.
#109191
1   ...   39   40   41   42   43   44   45   46   ...   832
Байланысты:
струков патан

22-сурет. Алкогольдік 
жедел гепатит. Гепатоциттің цитоплазмасында түзілген алкогольдік 
фибриллалы гиалин
. 20 000.
 
Нейрофиламенттер патологиялық өзгеріске
ұшырағанда нейрофиламенттік 
өрмелер қалыптасады; олар көптеген патологиялық үдерістерде байқалған. 
Шеткі жүйкелік сабақтар аксондарының өне бойында және жүйкелік өрмелерде 
кездесетін нейрофиламенттер ерекше аурулардың бірі 

тұқымқуалайтын алып 
аксонды нейропатияға
тән. Нейрофиламенттік өрмелер алжыған қарттар мен 
Альцгеймер ауруына тән сенильдік түйіншіктердің де негізін құрайды. Бірақ 
сенильдік түйіншіктерде амилоид түзілгенде, яғни қарттар амилоидозының 
миды зақымдайтын шектелген нысанында нейрофиламенттер мен оның 
өрмелері амилоид түзеді деуге болмайды.
Бүгінгі күні 
кардиомиопатияның
кейбір нысандары аралық филаменттердің 
(десмин) дұрыс алмаспауының зардабы ретінде бағамдалып жүр. 
Кардиомиопатияның, миокард әрекетінің жеткіліксіздігі біртіндеп өршитін, 
ерекше нысанында кардиомиоциттерге аралық филаменттерден тұзілген PAS-
негативті заттар тым көп жиналады. Әдетте, эпителийлік және мезенхималық 
жасушаларға көп жиналған аралық филаменттер 
созылмалы алкоголизмнің
морфологиялық маркері
болып табылады (23-сурет). 
23-сурет. Созылмалы алкоголизм. Тері эндотелиоциттерінің цитоплазмасына шоғырланған аралық 
филаменттер
. 20 000.
 


Нуржігіт Алтынбеков 
45
Микротүтікшелер
Микротүтікшелер атқаратын әрекет алуан түрлі екені белгілі; олар 
хромосомалар мен митохондриялардың, рибосомалар мен цитоплазмалық 
түйіршіктердің қозғалысы мен бағдарын реттейді және цитоплазмадағы 
тасымалды жүзеге асырады. Сондықтан микротүтікшелердің 
патологиясы
да 
әр алуан. Микротүтікшелерге оның әрекетін жандандыратын заттармен 
(винбластин, изофлуран, ж.б.) әсер еткенде микротүтікшелердің көлемі 2

3 есе 
ұлғайған. Олар рибосомалармен жалғасқан шоғырлар мен гексогонольді құрам 
бөліктерден қатталған паракристалдық қосындылар да түзеді. Микротүтікшелер 
иондаушы сәуленің әсерінен ауыр зақымдалады да, жасушаның гендік аппараты 
бүлініп, патологиялық митоз орын алады. Этанолдың әсерінен микротүтікшелер 
күрт азайып (әсіресе гепатоциттерде), пішіні дөңгеленеді; оны аралық 
филаменттер ығыстырады. 
Кейде микротүтікшелер патологиясы бірқатар клиника-морфологиялық 
синдромдардың негізі. Оның мысалы 

қозғалмайтын кірпікшелер синдромы

бұрын ол Картагенер синдромы деп аталатын. 
Бұл тума синдромда тыныс жолдарының және ортаңғы құлақтың шырышты 
қабатының 
жамылғы 
эпителийі 
кірпікшесінің 
негізі 
ақаулы 
микротүтікшелерден түзілсе, ол кірпікшелер қозғалмайды. Сол себепті 
мукоцеллюлалық тасымал күрт нашарлап немесе толық тоқтап, тыныс жолдары 
мен ортаңғы құлақтың созылмалы қабынуына түрткі болады. Құйрығы 
кірпікшелерден түзілгендіктен, ондай науқастардың сперматозоидтары да 
қозғалыс әрекетін жоғалтады. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   39   40   41   42   43   44   45   46   ...   832




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет