Нуржігіт Алтынбеков
жүктеу/скачать 1,09 Mb. Pdf көрінісі
|
| Нуржігіт Алтынбеков
2) автономды (вегетативті) болып бөлінеді. Жалпы нерв жүйесінің бір бөлігі болып табылады . Ағзадағы висцеральды қызметті реттеп отырады . Бұл жүйе ас қорыту жүйесіндегі мүшелердің секрет бөлу процесін , қанның қысымын , дененің жылуы мен зат алмасу процесстерін реттейтін жүйе . Внж физнологиялық ерекшеліктері мен морфологиялық жағынан екіге жіктеледі : симпатикалық парасимпатикалық . Бірақ жалпы екі жүйе де ағзадағы мүшелерді нервтендіруге қатысады . Вегетативті нерв жүйесінің орталық бөлігі болып табылатын , ол бас миы мен жұлында орналасқан ядролары , ал шеткі бөлігіне ядролардан шығатын нерв бағаналары , ( талықтары ) түйіндері мен нерв ұштары жатады . Вегетативті нерв жүйесінің орталық бөлім ядроларының, экстра- және интрамуральді ганглийлердің құрылысы Экстрамуральды ганглия паравертебральды форма симпатикалық магистраль симпатикалық бөлімге жатады. Превертебральды форма мүшелер айналасындағы симпатикалық және парасимпатикалық бөлімдерге жатады Паравертебрильды ганглий омыртқа жотасының екі жағында , ал превертебральді ганглий құрсақ аортасының алдын ала орналасып , көптеген тармақтарға бөлінеді . Бұларды жоғарғы және төменгі шажырқай ганглийлері дейді . Интрамуральды өрімдер көбінесе ас қорыту мүшелерінде , жүректе , қуықта кездеседі . Құрамында үш түрлі жасушалары ( нейрондары ) болады : Аксоны ұзын эфферентті ( 1 - типті ) – бұларда өте қысқа көптеген дендриттер болады , ал аксоны ұзын болғандықтан ганглийден алыстап кетеді . Тең өсінділі афферентті нейрондары ( 18 - типті ) өсінділерінің қайсысы аксон , қайсы дендрит екені байқалмайды , бірақ бұл өсінділер нейрон денесінен алыс орналасады . Көптеген зерттеулердің арқасында бұлардан шыққан аксон - типтегі нейрондармеи синапс түзетіні анықталған . Ш – типті ассоциативті нейрондар . Бұлардың өсінділері көршілес жатқан нейрондардың дендриттерімен байланысын синапс түзеді . 8. Cенсорлы жүйе (сезім ағзалары). Классификация. Рецепторлы бөлімдердің жасушалық ұйымдасуының жалпы принципі. Нейросенсорлы және сенэпителиальді рецепторлы жасушалар. Нерв жүйесі екі бөлімнен тұрады: 1) перифериялық; 2) орталық Перифериялық нерв жүйесі-1) нервтер 2)нерв түйіндері3) нерв ұштары болып бөлінсе, Нерв түйіндері (ганглийлер) - орталық нерв жүйеден тыс орналасқан нейрондардың шоғырлары: 1)сезімтал(сенсорлы) 2) автономды (вегетативті) болып бөлінеді. Сезімтал (сенсорлы ) жұлын нерв түйіндері жұлынның артқы мүйіздерінің бойында орналасады. Ағзадағы сезу мүшелері сыртқы ортаның әртүрлі әсерлерін қабылдап , нақты бір жүйемен ( кодирявания ) өңдейді де , оны нерв сипап импулъсіне айналдырып , өткізгіш жолдары арқылы ми қыртысына , қыртыс астына беріп , одан субъективті сезім түрінде жауап алады . Сонымен қоса , |