Образование: исследование устойчивое развитие

309

НЕПРЕРЫВНОЕ ПРОФЕССИОНАЛЬНОЕ РАЗВИТИЕ И 

САМОРАЗВИТИЕ ПЕДАГОГОВ  КАК  ОСНОВА ИДЕАЛЬНОГО 

УПРАВЛЕНИЯ В ОБЩЕСТВЕ

Игишева Ж.А.

Явленская средняя школа №1

 им.Т. С. Позолотина-Героя Советского союза

Северо – Казахстанская область

РЕСПУБЛИКА КАЗАХСТАН

Аңдатпа

Бұл  мақалада  нақты  мектепте  үздіксіз  кәсіби  білім  беру  дейді.  Меңгеру  оқытылды 

мұғалімдердің  ұйымдастыру  кезеңдері.  Әрбір  оқытушының  рөлі  мен  үлесін  өз  қарым-

қатынасын өзгерту , мұғалімдердің қоғамдастықта жұмыс. Өзіне-өзі көмек және әріптестерінің 

мәселелерінде белсенді коучинг және тәлімгерлік пайдалану мүмкіндігі ашады. Жеке өзгерістер 

мен белсенді оқытушылар назарында мен заңдылықтары мұғалімдердің кәсіби дамуын арттыру 

мәселелерін ерекшелеуге. Педагогикалық процесінің басқару өзгерту қажеттігі. 

Негізгі сөздер: желілік қоғамдастық , жаттықтырушылық , тәлімгерлік , өзін-өзі дамыту, 

ынтымақтастық

Аннотация

В данной статье говорится о непрерывном профессиональном образовании в конкретной 

школе. Рассматриваются этапы организации работы учителей, прошедших уровневые курсы. 

Роль и вклад каждого учителя, работающего  в сообществе учителей, меняющих собственные 

психологические установки. Раскрываются возможности активного использования коучинга 

и  менторинга  в  вопросах  самообразования  и  помощи  коллегам.  Акцентируются  вопросы 

повышения уровня профессионального развития педагога в направленности и закономерности 

личностного и деятельного изменения учителя. Обосновывается необходимость в изменении 

управления педагогическим процессом.           

Ключевые слова: сетевое сообщество, коучинг, менторинг, саморазвитие,взаимодействие

          

Abstract

In  this  article  talked  about  continuous  trade  education  atconcrete  school.  The  stages  of 

organization of work ofteachers passing level courses are examined. Role anddeposit of every teacher, 

working in the association ofteachers changing own psychological options. Possibilities of the active 

use of coaching and mentoring open up in thequestions of selfeducation and help to the colleagues. 

Thequestions of increase of level of professional development ofteacher are accented in an orientation 

and conformity to lawof personality and active change of teacher. A necessity is grounded  for the 

change of management pedagogical

Key words: Network association, coaching, mentoring,,co-operation

Идеальное  управление  –  когда  управления  нет,  а  его  функции  выполняются.  Каждый 

знает, что ему делать. И каждый делает, потому что хочет этого сам. Это высказывание, взятое из 

книги А.Гина «Приемы педагогической техники» мы взяли за аксиому для профессионального 

развития учителей в нашей школе. Учителей, прошедших уровневые курсы. Скептики отметят, 

что идеального в нашей жизни нет. Но в нашем новом сообществе слова «нет» не существует.. 

Есть сомнения, вопросы, мнения, но главное, что появились убеждения видеть во всем идею, 

дело,  а  значит,  быть  компетентным  и  востребованным  для  общества,  стремящегося  быть 

310

5

идеальным.

«В  современном  мире  простой  поголовной  грамотности  уже  явно  недостаточно. 

Необходимо также уделять большое внимание функциональной грамотности наших детей, в 

целом всего подрастающего поколения. Это важно, чтобы наши дети были адаптированы к 

современной жизни,», -- отмечает Президент Республики Казахстан Н.Назарбаев. Современная 

жизнь стремительна. Она предъявляет нам разные аспекты нашего бытия. Жить и возводить 

фундамент, складывать кирпичики, строить и возводить сможет только практик. Наша задача 

вырастить их из учащихся.( Проект «Определение и отбор ключевых компетенций»).  Один 

из выводов сравнительного анализа инновационной среды обучения, подготовленный ОЭСР, 

озвучивает, что « учителя должны уметь сотрудничать….в рамках сетевых профессиональных 

сообществ и различных партнерских соглашений, предполагающих активное использование 

процессов коучинга и менторинга.».

Именно  Программа  второго  уровня  содействует  овладению  учителями  навыками, 

позволяющими  им  познакомить  коллег  с  новыми  подходами  в  преподавании,  посредством 

процессов коучинга и менторинга.(1) После прохождения курсов, получив новые знания на 

практике, я изменила свои взгляды на практическую деятельность педагогов нашей школы. 

Как  было  ранее?  Проблема.  Бурное  обсуждение  еще  раз  указывает  на  нее,  обсуждается  со 

всех сторон, много теории, но в дальнейшем она так и зависает в воздухе. Нет критического 

осмысления  действительности,  тщательной  организации  общения  как  основы  развития  и 

обучения в школе. Коучинг позволяет перейти на на качественно иной, более глубокий уровень 

понимания и принятия решений о практической реализации.(1)

На данный момент, реализация наших действий, лично моих направлена на то, чтобы 

побудить педагогов нашей школы задуматься о необходимости менять подходы в обучении 

в  связи  с  расширяющимся  полем  информационных  технологий.  Фокус-группы,  созданные 

на  базе  нашей  школы,  рассматривают,  как  препятствия  в  обучении  могут  быть  устранены 

посредством изменения практики. В школе, где работают учителя с творческим мышлением, 

понимают,  что  преобразования  важны.  А  обучение  уже  не  просто  обучение  учеников. 

Асинхронное, диалогическое, инклюзивное обучение – это то, что стремительно врывается в 

нашу жизнь  и заставляет учителей подниматься по ступенькам выше и выше. Здесь уместно 

еще раз напомнить о поэтапной работе нашего профессионального развития и саморазвития. 

Это  коучинги.  Кратко  остановлюсь  на  первом  своем  этапе  креативности.  Поскольку  речь 

идет о непрерывности профессионального развития, то уместно было вернуться к истокам. 

А именно начать с самой профессии педагога. Не это ли предполагает рефлексия всей нашей 

деятельности? Чтобы достичь результата, нужен шаг назад. Где я растерял накопления, свернул 

не туда, прошел мимо. Тот ли я человек, который нужен детям. Сколько же вопросов наберется 

в  будущем,  но  столько  же  ответов  получится  в  дальнейшем.  В  роцессе  взаимодействия 

с  коллегами,  ознакомившись  с  обоснованием  необходимости  изменений  в  преподавании 

и  обучении(1),составили  памятку.  Рассмотрели,  как  препятствия  в  обучении  могут  быть 

устранены  посредством  изменения  собственной  практики  и  самообразования.  Эти  задачи 

мы решали на коучинге. «Какой он, современный учитель?»Новые стратегии аффективные, 

когнитивные- все практическим путем, рефлексия, составление памятки. От чего я избавлюсь 

на своих уроках? Что я буду стараться делать на своих уроках. Создана коллаборативная среда, 

прошло  незаметно  время.  Удачные  презентации  из  жизни  нашей  школы,  показали,  что  все 

рассмотренное жизненно и актуально. Фокус-группа, состоящая из языковедов, открыла новые 

возможности применения икт.

Одним из ключевых принципов андрогогики является то, что взрослые могут обучаться на 

основе анализа своей практики. Теперь у нас входит в практику рассматривать себя со стороны. 

Видим  свои  действия  и  действия  учащихся,  не  так  ранимо  относимся  к  своим  недочетам, 

311

потому  что  видим  это  сами  на  практике.  Обсуждаем  свои  действия  на  уроках,получаем 

индивидуальные  задания,используя  принцип  совместной  деятельности,  создаем  постеры, 

памятки  рефлексии  своих  действий  на  уроке.  Интерактивный  способ  обучения  в  действии. 

Для измерения эффективности коучинга использую таблицу наблюдения, данные в которой 

постепенно меняются. Привожу пример первой таблицы.

действия

количество

Цели коучинга значимы для его участников.

12

Наличие аналитических заданий из собственной практики.

5

Желание продолжить сотрудничество.

10

Наличие выпрашиваемых вопросов.

6

Каждый участник уходит с краткосрочным планом действий.

12

Рефлексия участников выявила положительное отношение к 

преобразованию практики.

12

Все участники пришли по собственному желанию

10

Теперь проводя рефлексию своих действий и действий коллег, я вижу работу каждого 

участника  своей  фокус-группы.  Каждый  вносит  определенную  лепту  в  процесс  нашего 

профессионального  развития  и  саморазвивается  в  прогрессии.  А  в  памяти  звучат  слова 

Ч.Дикенса, который сказал: «Человек не может по- настоящему усовершенствоваться, если не 

помогает усовершенствоваться другим».

Далее  хочется  остановиться  на  работах  педагогов,  в  работах  которых  находишь 

источник,  план  для  дальнейшего  саморазвития.  По  мнению  П.Г  Щедровицкого,  в  основе 

идеи  непрерывного  образования  лежит  идея  подчинения  системы  образования  задачам 

развития людей. Опираюсь на научную работу Юдиной И.А., в которой говорится о том, что « 

теоретики и идеологи склонны рассматривать и трактовать развитие человека прежде всего как 

саморазвитие. Главным ресурсом, по ее мнению, развивающегося общества являются люди не 

столько подготовленные, сколько развивающиеся непрерывно».

Конечно  же  в  своей  работе  особое  место  отвожу  непрерывному  и  развивающемуся 

процессу  менторинга.  Вспоминая  исторический  экскурс  в  прошлое,  в  рефлексии  своей 

деятельности, задаю себе вопрос: «В какой роли мне комфортнее, роли Ментора или Телемаха?» 

Я люблю слушать людей, новый уровень моего профессионального развития дает мне 

возможность стать объективным слушателем и направляющим субъектом.(1) Первые шаги в 

работе с менти – ознакомление с идеями Программы. Совместный просмотр презентации о 

работе  учеников    в  команде.  Открытие  в  правилах  поведения  диалога  и  групповой  работы 

в  классе.  Совместное  изучение  руководства.  Составление  рефлексивного  дневника  и  показ 

стратегий.  Цели,  которые  мы  ставим  с  менти,  они  не  глобальные,  но  маленькими  дозами 

усовершенствуется наш путь, а значит и дорога наших учеников. Обратная связь отражается  в  

рефлексивном дневнике. Составляем ссп, уменьшаем речь  учителя, рассматриваем открытые 

и  закрытые  вопросы,  детально  изучаем  виды  бесед,  методы  оценивания  для  обучения  – 

неполный аспект инициированных как мной, так и менти тем для « открытия дверей» к высшим 

возможностям.(1)

Наша работа продолжается, и мы снова возвращаемся к первой анкете. Но как по -другому 

выглядят ответы мой подопечной. Теперь анкета выглядит в ином варианте, а первые шаги 

выглядели так:

312

5

вопросы

ответы

Какая форма работы более эффективна на уроке?

?

Комфортно ли на уроке вашим учащимся?

да

Как вы мотивируете учащихся на самостоятельную работу?

?

Поддерживаете ли вы детей во время работы.

да

Групповая работа способствует повышению познавательной 

активности учащихся?

?

Сегодня,  со  своей  менти  мы  проводим  коучинги,  отрабатываем  вопросы  связанные  с 

Таксономией Блума. Посещаем уроки учителей и растем в личностном и профессиональном 

плане.

Рассматривая непрерывное профессиональное развитие учителей нашей школы, можно 

говорить  о  том,  что  с  пополнением  коллектива  учителями,  прошедшими  уровневые  курсы, 

видоизменяется управление в нашей школе. Постепенно и ненавязчиво для каждого учителя 

образуется своеобразная комфортная зона. Учитель самостоятельно выбирает индивидуальный 

путь своего развития. Теперь это не только курсы повышения квалификации, а новые уровневые 

курсы,  учитывающие  индивидуальность  самого  педагога,  а  значит  и  самого  учащегося. 

Именно для меня это стало первым этапом и толчком для реализации дремлющих резервов. 

Созданы условия, где все учатся у всех и переносят модель обучения в собственные школьные 

«лаборатории».Приятно ощущать себя некими неформалами, наставниками, консультантами, 

помогающими  найти  себя  в  сообществе.  В  профессиональном  развитии  раскрываются 

новые возможности для социального взаимодействия. Меняется практическая деятельность, 

незыблимая на протяжении нескольких десятилетий. Учителя меняют свое мышление и через 

сотрудничество  принимают  совместные  решения,  актуализируют  проблему  и  выходят  на 

новый виток саморазвития.

Озвучивая  и подытоживая тему непрерывного профессионального развития и саморазвития 

в своей школе, конечно же нельзя обойти стороной тот факт, что работа в сообществе, фокус-

группах развивает современного педагога в области коммуникационных и информационных 

технологий.  Информационная  сеть  объединяет  разные  способы  общения  и  взаимодействия 

учителей,  как  то  аудиовизуальные,  устные  и  письменные.  Значит,  есть  различные  способы 

самореализации.  На  сегодняшний  день  педагогами  нашей  школы  создано  сообщество  из 

учителей, реализующих себя в области преподавания уроков с новым мышлением( учителя 

третьего уровня), они входят в фокус-группу учителей второго уровня, концентрирующихся 

на раскрытии профессиональных возможностей в конкретной тематике, на профессиональной 

поддержке коллег, которые в свою очередь взаимодействуют с учителями первого уровня. Есть 

профессиональные достижения и уже  собственные наработки. На базе нашей школы проведен 

областной семинар в рамках работы сетевого сообщества на тему: «Формирование ключевых 

компетенций  у  учащихся  в  процессе  преподавания  с  использованием  икт».  С  ответным 

визитом посетили учителей Шал-акынского района.В педагогическом труде наших учителей 

приобретаются  принципиально  новые  личностные  качества,  знания  и  умения,  реализуются 

личностные качества учителя, но самое главное, еще раз отмечу, меняется внутренне состояние, 

которое дает старт новому витку жизнедеятельности.

Подытоживая выше сказанное, остановлюсь на высказывании М.Барбера. Он отмечает, 

что «сегодня стала очевидной необходимость перехода к модели школы, которая подготовит 

учащихся к экономике, основанной на знаниях, путем развития у них способности к поиску, 

синтезу, критическому осмыслению все возрастающего объема информации, а также простому 

313

усвоению знаний». Непрерывное профессиональное развитие нашего школьного сообщества 

способствует развитию этих качеств у педагогов. Это дает нам право говорить о том, что этими 

способностями будут обладать наши дети.

Список использованной литературы

1.  Руководство для учителя (второй основной уровень)- 2012;

2.  Майкл  Барбер  «Создавая  будущее:  как  хорошие  образовательные  системы  могут 

стать еще более эффективными в следующем десятилетии»;

3.  Юдина  И.Непрерывное  профессиональное  развитие  учителей  как  требование 

современной школы».Вопросы образования-2010;

4.  А.Гин «Приемы педагогической техники». Москва -2004;

5.  http://maksimtischenko.com/samorazvitie-cheloveka/samorazvitie-pedagoga (20.09.15г.)

ОҚУШЫ ДАРЫНДЫЛЫҒЫН ДАМЫТУ ЖОЛЫНДАҒЫ КӘСІБИ 

ҚОҒАМДАСТЫҚ ЖҰМЫСЫНЫҢ ТӘЖІРИБЕСІ

Избамбетова Г. Н.

Атырау қаласындағы химия-биология бағытындағы 

Назарбаев Зияткерлік мектебі

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ

Түйінді сөздер: дарынды бала, кәсіби қоғамдастық, оқыту модельдері.

Ключевые слова: одаренный ребенок, профессиональное сообщество, модели обучения.

Кeywords: gifted child, professional community, learning model.

 

Аңдатпа

Мақала  Назарбаев  Зияткерлік  мектептерінде  «Оқушы  бойындағы  дарындылықты 

дамыту»  бағдарламасы  бойынша  іс-тәжірибені  тарату  мақсатында  құрылған  мұғалімдердің 

кәсіби қоғамдастығы жұмысының тәжірибесі, жетістіктері мен басымдылықтары туралы.

        

 Аннотация

Эта  статья  о  практике  работы  профессионального  сообщества  учителей  Назарбаев 

Интеллектуальных  школ,  работающего  по  программе  «Развития  одаренности  детей»: 

достижения и приоритеты. 

          

Abstract

This  article  is  about  the  practice  of  the  teachers’  professional  community  of  Nazarbayev 

Intellectual schools working on the program “Development of gifted children”: achievements and 

priorities.

          

Қазіргі  ғылым  мен  техника  үздіксіз  дамып,  түрлі  ақпарат  көздеріне  жан-жақты  жол 

ашылып,  ХХІ  ғасырдың  жаңа  экономикалық  жағдайында  жұмыс  сипатының  да  өзгеріске 

ұшырауы  күтілетін  өзгермелі  әлемде  оқушыларға  үздік  білім  алуы  жеткіліксіз  екендігі 

дәлелденген.  Сол  себепті  Назарбаев  Зияткерлік  мектептерінің  миссиясы  «Қазақстанның 

зияткерлік әлеуетін арттыруға ықпал ету» болып табылады [1].

314

5

Зияткерлік сөзінің астарында тұлғаның парасат, зият, ақыл, зерде, ой-өресі биік болуы 

туралы  ұғым  жатыр.  Бұл  қасиеттерді  оқушы  бойына  сіңіру  үшін  мұғалімнің  де  алдына 

қойылатын  міндеттері  мен  жауапкершіліктері  арта  түседі.  Отандық  және  шет  елдік    үздік 

тәжірибелерді зерделей отырып, оқушылардың жас ерекшеліктеріне сай білім мен дағдыларды 

игерулері үшін оқыту модельдері мен стратегияларды таңдай білуі, өз жұмысына рефлексия 

жасап, сын тұрғысынан ойлануы және осы тұрғыда мұғалімдердің бірлескен зерттеулері кәсіби 

қоғамдастық шеңберінде жүзеге асып отырса, педагогтердің үздіксіз кәсіби дамуына тікелей 

ықпал ететіні белгілі. 

Осы орайда әлемдегі ең үздік блімі беру жүйелерінің тәжірибелеріне сүйенетін болсақ, 

финдық әріптестеріміз: «Біз балаларды өмірге дайындауымыз керек немесе емтихан тапсыруға 

дайындауымыз керек. Әрине, біз біріншісін таңдаймыз», - дейді  [2].

Жапонияда баланың бойындағы түрлі қабілетінің ерте дамуына қатты көңіл бөлінеді. 1 жасында 

баланың бойында өзіне деген сенімділігі, 2 жасында қолөнерге икемділігі, 3 жасында өз міндеттерін 

сезінуге, 4 жасында жақсы мен жаманды ажыратуға, 5 жасында көшбасшылық қабілетін дамытып, өз 

бетінше жоспар құрып, оны орындай білуге үйретеді.  

 Жапон педагогикасының негізгі мақсаты – ұжымда үйлесімділікпен жұмыс істей білетін тұлғаны 

тәрбиелеу. Алғашында білімділік пен қабілеттілікті бірыңғай қарастырып келген болса, бүгінгі күні 

шығармашылықпен жұмыс жасауға дағдыланған тұлғаға деген сұраныстың басымдылығын басып 

айтады және дарынды балаларды ерте жасында анықтауға баса назар аударады. Жапондықтар үшін 

оқуға қабілеттілігі жоғары немесе төмен оқушылар жоқ. Олар оқушыларды жалқау және еңбекқор 

деп бөледі. Үлгермеген оқушылардың білім деңгейін репетиторлық мектептерде (дзюку) теңестіруге 

көмектеседі. Оқушылардың арасында бәсекелестіктің болмауын, ерте жастан ынтымақтастықта еңбек 

етіп, қоршаған ортаға, еліне деген сүйіспеншілігін оятуға, не нәрсенің де ақиқатын анықтай біліп, 

қоғамның дамуына өз үлесін қосуға үйретеді [3].

 Білім беру жүйесін соңғы 50 жыл ішінде түбегейлі өзгертіп, білім көрсеткіші бойынша 

биік  белестерді  бағындырып,  әлемді  таңқалдырған  Сингапур  елі  мектептердің  техникалық 

коммуникация құралдарымен жабдықталуын қамтамасыз етіп, жаңа оқу бағдарламаларын енгізген. Әр 

оқушының түрлі дағдыларды үйрене отырып, көшбасшылық қабілетін дамытуға жол ашқан. Өмір бойы 

оқу, жаңа технологияларды игеру, жауапкершілікпен шешім қабылдай білуді бала бойына жастайынан 

сіңіруге тырысқан. Оқушының қабілетін, талантын ашып, дарындылығын дамытуға тырысқан [4]. 

Демек,  іріктеу  емтиханынан  өтіп,  жоғары  білім  деңгейін  көрсеткен  дарынды  балалардың 

бойындағы  жан-жақты  қабілеттері  мен  дағдыларын  әрі  қарай  дамыту,  олардың  өмірге  икемділігін 

арттырып, өзіне деген сенімділігін қалыптастыру – мұғалімнің міндеті.

Мектеп  көшбасшылары  бастаған  оқушылардың  нәтижелеріне  ықпал  ету  мақсатында 

құрылған Атырау қаласындағы химия-биология бағытындағы Назарбаев Зияткерлік мектебі 

мұғалімдерінің  «Дарынды  бала»  кәсіби  қоғамдастығы  (әрі  қарай  кәсіби  қоғамдастық) 

ең  алдымен  мектеп  басшылығының  қолдауымен  зерттеу  жұмыстарын  жүргізді.  Зерттеу 

барысында оқушылар мен ата-аналардың көзқарастары, мұғалімдердің дарынды балалармен 

жұмыс жүргізуге теориялық дайындығы мен кәсіби біліктіліктеріне назар аударылды. Ол үшін 

мұғалімдердің  сабақтарына  қатысып,  оқушылардың  білім  алу  үдерісіне  көңіл  аударылды. 

Зерттеу барысында анықталғаны: мұғалімдердің барлығы дерлік ақпараттық-коммуникациялық 

технологияны  құрал  ретінде  үздік  қолданады;  шетелдік  веб-сайттардан  алынған  көптеген 

ресурстар мен әдістемелік құралдарға сілтемелер жасалады; топтық, жұптық жұмыстардың 

көмегімен  оқушылар  диалогтық  қарым-қатынаста  еркін  пікір  алмасады;  тапсырмалар  жас 

ерекшеліктеріне  қарай  алынған;  қалыптастырушы  бағалау  кезінде  оқушылардың  өздері 

критерийлерді  белгілейді.  Қынжылтқан  тұстары:  оқушының  алған  білімін  өмірде  қажетті 

жерде қолдана алатындай дәрежеге жетелейтін тапсырмалар қатары жоқтың қасы; оқушының 

көңіл-күйі  де  өзінің  алдындағы  белгілі  бір  міндетті  орындап  отырғандай  әсер  қалдырады, 

315

тапсырмаларды  орындау  барысында  олардың  бойында  аса  қызығушылық,  қиналу,  ойлану, 

қателесу, бірлесіп шешім қабылдау, өз гипотезаларын ұсыну қабілеттері аңғарылмайды. 

Әр  критерий  бойынша  1-ден  10  балға  дейін  бағалау  арқылы  оқушылар  арасында 

«Мұғалімнің  ерекшеліктері»,  «Сынып  туралы»  тақырыптарымен  сауалнамалар  жүргізілді 

(1,2,3-суреттер).    Оқушылардың  мұғалімнің  ерекшеліктері  туралы  сауалнама  сұрақтарына 

берген  жауаптары  жалпы  мұғалім  мен  оқушы  арасында  жақсы  қарым-қатынас  орнағанын 

көрсетеді. Келесі сұрақтар бойынша оқушылардың пікірі, бағасы жоғары:

•  олармен әр түрлі тақырыпта жеңіл тіл табысуға болады;

•  сіз туралы жақсы біледі және сыныпта атыңызбен шақырады;

•  сізді мұқият тыңдайды және не туралы айтайын дегеніңізді жақсы түсінеді;

•  әзілді жақсы түсінеді;

•  идеяларды үздік жеткізеді;

Бірақ, әрі қарай бағалау шәкілі төмендей бастайды. Ол төмендегі сұрақтарға қатысты:

•  сізді қолдап, шабыттандырып жүреді; 

•  сіздің жан дүниеңізді түсінеді;

•  өз пәніне үлкен қызығушылығы мен шабыты мол;  

•  әрдайым көмектеседі;

•  сіз тұлға ретінде оны қатты қызықтырасыз.

«Сынып туралы» сауалнама нәтижесі қазіргі заманға лайықты актуалды тапсырмалардың 

орындалатынын  көрсетеді,  дегенмен  «оқушылар  бәсекеге  қабілетті»,  «мұғалім  түсінікті 

мақсаттар  қояды»,  «тапсырмаларды  менің  өз  бетімше  орындауға  итермелейді»,  «сабақ 

барысында  орындау  үшін  түрлі  тапсырмалар  беріледі»  деген  тұстарында  бағалау  шәкілі 

қайта төмендейді.  Бұл жерден мұғалім қызметіндегі, тәжірибесіндегі, оның қолданатын әдіс-

тәсілдері мен стратегияларындағы, оқушының бойындағы ерекшеліктерімен санаса отырып, 

оны әрі қарай дамыту жұмыстары туралы ақсап жатқан тұстары бар екендігі аңғарылды. 

Ата-аналармен  жүргізілген  сауалнама  барысында  олардың  мектеп,  мектептегі 

оқу-тәрбие  жүйесіне,  мектептің  оқушы  қажеттілігіне  сай  атқарып  отырған  қызметіне 

қанағаттанатындықтары анықталды. 

Барлық  сауалнама  нәтижелерін  қорытындылай  келе  келесідей  тұжырым  жасалды: 

Зияткерлік  мектепте  мұғалімдерге  қойылатын  талап  та,  мұғалімдердің  алдында  тұрған 

міндеттер де жоғары. Соған қарамастан, мектеп ұжымының әрбір мүшесі уақытпен санаспай, 

өздерінің кәсіби біліктілігін, педагогикалық тәжірибесін арттыру жолында ізденуге, үйренуге, 

өз бетінше, топта оқуға, зерттеуге, зерделеуге дайын. Ең бастысы мұғалім мен оқушылардың, 

ата-аналардың  арасында  жақсы,  сенімді  қарым-қатынас  орнаған.  Алайда  мұғалімнің  сабақ 

үдерісіндегі қолданып отырған әдіс-тәсілдері мен оқыту стратегияларына оқушының нақты, 

сындарлы көзқарасы бар. Ал мұғалім оқушы алдында қай жағынан болмасын бір бас жоғары 

тұруы шарт. «Балалардың дарындылығын дамыту» бағдарламасына қатысты ақпараттар легіне 

сүйенетін  болсақ,  мұғалім  мен  оқушы  қайсыбір  тақырыпты  бірлесе  отырып  ізденуі,  оқып 

үйренуі қалыпты жағдай деп қаралады. Қазіргі кіріктірілген білім беру бағдарламасы бойынша 

түрлі дағдыларды меңгеру жолындағы оқыту мақсаттары бір пән төңірегінде ғана емес, түрлі 

ақпараттар мен бірнеше пән мазмұнын қамтуы әбден мүмкін [5]. Сол себепті бұл жерде ең 

бастысы – мұғалім оқытудың жаңа модельдерін қоладана отырып, оқушыға нені оқу керектігін, 

қалай оқу керектігін, алған білімді қалай, қай жерде қолдану керектігін үйренуге бағыттаушы 

адам.  Осы  тұрғыда  оқушы  бойындағы  дарындылық  қабілетін  арттыру  бағдарламасының 

теориясы  мен  стратегияларын  әріптестер  арасында  тарата  отырып,  мұғалімдерге  дарынды 

балалардың жан-жақты дамып, өз мүмкіндіктерін жүзеге асыра алуына ықпал етуіне қажетті 

тиімді  әдіс-тәсілдер  мен  стратегияларды  үйрету,  дарынды  балалар  үшін  тиісті  деңгейдегі 

күрделі тапсырмалардан тұратын білім беру ортасын құру мақсатын алға қойған «Дарынды 

316

жүктеу/скачать 11,35 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: