27
2 ОҚЫТУ ЖӘНЕ ТӘРБИЕЛЕУ АКМЕОЛОГИЯСЫ
2.1.Педагогикалық акмеология
2.1.1 Оқыту және тәрбиелеу акмеологиясының пәні мен
міндеттері
2.1.1 Ғылыми-зерттеу жұмыстарында акмеологиялық тұғыр
негізінде болашақ мұғалімдерді даярлау
Педагогикалық акмеология
Aкмеология атқаратын қызметіне қарай әртүрлі салаларға
бөлінеді. Атап айтсақ, әскери,
медициналық, экстримальді жағдай
акмеологиясы және педагогикалық. Акмеологияның пән ретінде
құрылуы
педагогикалық акмеологияның
пайда болуына әкелді.
Педагогикалық акмеология - бұл педагогтың еңбегіндегі
кәсібилікке және құзіреттілікке жету жолдары туралы ғылым.
Педагогикалық акмеологияның орталық ұғымдарының бірі - бұл
педагогтың кәсібилік ұғымы. Аталған ұғым педагогтың іс-
әрекетінің түрлерін
меңгеруін, оқыту мен тәрбиелеу бойынша
кәсіби педагогикалық міндеттерді тиімді шешуді қамтамасыз
ететін, кәсіби маңызды, психологиялық сапалаларының үйлесімінің
болуын қамтитын, педагогтың біріктіруші сипаттамасы ретінде
түсіндіріледі. Педагогикалық акмеологияда жалпы-педагогикалық
ұғымдар педагогтың кәсібилік призмасы арқылы қарастырылады.
«
Педагогикалық акмеология
» қолданбалы акмеологияның
барынша көп қарастырылған бағыттарының бірі болып табылады.
Педагогикалық акмеологияның
қарқынды дамуы жалпы
акмеологияның және оның қолданбалы бағыттарының қалып-
тасуына ықпал етті.
Педагогикалық акмеология
– педагог
еңбегінде кәсібилікке
жету жолдары туралы ғылым. Педагогикалық акмеологияға адамды
тұлға, іс-әрекет субъектісі, индивид ретінде зерттеп, жалпы алғанда
ақыл-ой әлеуеті қалыптасқан көпқырлы біртұтас адам ретінде оның
жеке ерекшеліктерін анықтайды, адамның қол жеткізген
нәтижелерін зерттеу негізінде оның әлеуетінің заңдылықтарын
қарастырады.
Педагогикалық акмеология білім сапасын арттыруда өте үлкен
маңызға ие, болашақ педагогтардың акмеологиялық моделін (Сурет
2) құруға жол ашады және адам капиталды дамыту мәселесін тиімді
шешуге бағытталады. Жоғары оқу орнынан кейін білім беру
жағдайында педагогикалық акмеологияның пәндік саласы кең, осы
28
Сурет 2 – Педагогтың
акмеологиялық моделі
ғылым саласы тұлға кәсібилігінің түрлі жақтары мен оның іс-әрекет
кәсібилігінің деңгейлерін, сондай-ақ педагог тұлғасының кәсіптік
жетілуінің шыңына жетудегі шарттары мен заңдылықтарын
зерттейді. Осыған орай оның пәндік саласына мыналар кіреді: а)
болашақ педагог-акмеологтың кезең-кезеңімен қалыптасу үдерісін
зерттеу; ә) педагогикалық іс-әрекетте кәсіби жетістіктерге жетудің
мотивтерін анықтау, осыған байланысты білім алушылардың
мотивтері,
құндылықты бағдарлары, мақсаттарын зерттеу; б) жеке
оқу пәндері мен құралдарының білім алушылардың тұлғалық
дамуына ізгілікті бағдарлануы; в) білім алушылардың болашақ
мамандығы бойынша кәсібилікке жетудің траекторияларын,
акмеограммасын жасау; г) болашақ
мамандарды даярлаудағы
акмеологиялық технологиялар әзірлеу және т.б.
Педагогикалық акмеология педагог тұлғасы жетілуінің
деңгейлері мен кезеңдерін, сонымен бірге «
Достарыңызбен бөлісу: