4.2.2. Бұзау азықтандыру
Туылғаннан кейін сиырға бұзауын жалатып, қажетболса таза сабан, кенеппен ысқылап, массаждап ширатады. Бұзауын жалаудың оның енесінеде тигізер пайдасы бар екенін ескереді. Бұзаулаған сиыр желінін жылы сумен жуып, шүберекпен сүртіп, құрғатып тазартады да, емшек үрпісінде жиналған сүттің алғашқы, микробтармен ластануы мүмкін бөлігін жеке ыдысқа сауады. Содан кейін бұзауды енесінетеліп, уызымен ауыздандырады. Мұның оның иммундық жүйесін қалыптастырып, өміршендігін жетілдірудегі маңызы зор екенін ескеріп, өмірінің алғашқы күндері өз енесінің уызына қанығуын қадағалайды. Ондай мүмкіндік болмаған жағдайда бұзауға жаңа бұзаулаған басқа сиыр уызын ішкізеді
Бұзауды сөйтіп өмірінің алғашқы күндерінегі уызды кезеңінде енесімен бірге ұстап, уызымен қоректендіредіде, уызсүтке айналғаннан кейін басталатын сүттік кезеңіндеенесінен бөліп, оның өз сүтімен азықтандыруға мүмкіншіл болмаған жағдайда, жиынтық сүтпен (сборное молоко)қоректендіреді. Сүт өндіру бағытындағы тұқым бұзауларының 6-айлығына, ал сиыр етін өндіру бағытындағы тұқым бұзауларының 8-айлығына дейін созылатын бұзау өсірудің сүтті кезеңінде оларды арнайы азықтандыру жобасымен (схемасымен) азықтандырып өсіреді. Азықтандыру жобасынтаңдағанда бұзаудың тұқымдық ерекшіліктеріне байланыстысалмақ қосуымен қатар шаруашылықтағы бұзау азығына кажет диеталық жемшөп пен қосындылардың қорында ескереді. Сүтті тұқым бұзауларының азықтандыру жобалары 4.9-4.11 кестелерде келтірілген.
4.9-кесте.Бұзау азықтандырудың №1 жобасы
Жасы
|
Тірі
салмағы,
кг
|
Тәулігіне бір басқа берілетін мөлшері, кг
|
ай
|
он
күні
|
сүт
|
пішен
|
сүрлем
|
тамыр-
жемісті
|
жем
|
ас
тұзы,г
|
преци-питат, г
|
І
|
1-ші
|
44
|
5
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
2-ші
|
5
|
үйрету
|
үйрету
|
үйрету
|
0,1
|
5
|
5
|
3-ші
|
5
|
үйрету
|
үйрету
|
үйрету
|
0,3
|
5
|
5
|
1-шіайда
|
|
150
|
үйрету
|
үйрету
|
үйрету
|
4
|
100
|
100
|
II
|
4-ші
|
|
3/3
|
0,2
|
үйрету
|
0,2
|
0,5
|
10
|
10
|
5-ші
|
|
0/6
|
0,3
|
үйрету
|
0,3
|
0,9
|
10
|
10
|
6-шы
|
61
|
0/6
|
0,5
|
үйрету
|
0,5
|
1,0
|
10
|
10
|
2- ші айда
|
|
30/
150
|
10,0
|
үйрету
|
10
|
24,0
|
300
|
300
|
III
|
7-ші
|
|
0/3
|
0,7
|
0,5
|
0,5
|
1,3
|
10
|
10
|
8-ші
|
|
0/2
|
1,0
|
1,0
|
1,0
|
1,4
|
10
|
15
|
9шы
|
78
|
-
|
1,3
|
1,5
|
1,5
|
1,6
|
10
|
15
|
3-шіайда
|
|
0/50
|
30,0
|
30,0
|
30,0
|
43,0
|
300
|
400
|
|
10-шы
|
|
-
|
1,5
|
2,0
|
1,5
|
1,6
|
15
|
15
|
IV
|
11-ші
|
|
-
|
1,5
|
2
|
1,5
|
1,5
|
15
|
15
|
12-ші
|
96
|
-
|
1,5
|
3
|
1,5
|
1,5
|
15
|
15
|
4-ші айда
|
|
-
|
45,0
|
70
|
45,0
|
46,0
|
450
|
450
|
V
|
13-ші
|
|
-
|
2,0
|
3
|
1,0
|
1,3
|
15
|
15
|
14-ші
|
|
-
|
2,5
|
4
|
1,5
|
1,1
|
15
|
15
|
15-ші
|
113
|
-
|
3,0
|
5
|
1,5
|
0,8
|
15
|
15
|
5-шіайда
|
|
-
|
75
|
120
|
45
|
32
|
450
|
450
|
VI
|
16-шы
|
|
-
|
3,0
|
5
|
1
|
0,8
|
20
|
15
|
17-ші
|
|
' -
|
3,5
|
6
|
1
|
0,7
|
20
|
15
|
18-ші
|
130
|
-
|
3,5
|
7
|
1
|
0,6
|
20
|
15
|
6-шы айда
|
-
|
100
|
180
|
300
|
21
|
600
|
450
|
6 айда барлығы
|
180/
|
260
|
400
|
160
|
170
|
2200
|
2150
|
Ескерту:
1)5-онкүндіктен сүт орнына майсыздандырылған көк сүт беріледі;
2)алғашқыда ұнтақталып, қабығынан тазартылып берілетін сұлы жармасы 4-онкүндіктен арнайы құрамажеммен ауыстырылады.
4.10-кесте.Бұзау азықтандырудың №2 жобасы
Жасы
|
Тірі
салмағы, кг
|
Тәулігіне бір басқа берілетін мөлшері,кг
|
ай
|
он
күні
|
сүт
|
пішен
|
сүрлем
|
тамыр-жемісті
|
жем
|
ас
тұзы,г
|
преци-питат,г
|
4.10-кестенің жалғасы
|
І
|
1-ші
2-ші
3-ші
|
52
|
6
6
6/2
|
-
үйрету үйрету
|
-
үйрету
үйрету
|
-
үйрету үйрету
|
-
0,1
0,4
|
5
5
|
-
5
5
|
1-ші айда
|
|
180/
|
үйрету
|
үйрету
|
үйрету
|
5
|
100
|
100
|
ІІ
|
4-ші
5-ші
6-шы
|
72
|
2/4
/6
/6
|
0,2
0,3
0,5
|
үйрету
үйрету үйрету
|
0,2
0,3
0,5
|
0,6
0,9
1,1
|
10
10
10
|
10
10
10
|
2-шіайда
|
|
/180
|
10
|
үйрету
|
10
|
26
|
300
|
300
|
ІІІ
|
7-ші
8-ші 9шы
|
92
|
/6
/6
/5
|
0,7
1,0
1,3
|
0,5
1,0
1,5
|
0,5
1,0
1,5
|
1,1
1,2
1,2
|
10
10
10
|
15
15
15
|
3-ші айда
|
|
/170
|
30
|
30
|
30
|
43
|
300
|
400
|
ІV
|
10-шы
|
113
|
/5
|
1,5
|
2,0
|
1,5
|
1,2
|
15
|
20
|
11-ші
|
/2
|
1,5
|
2
|
1,5
|
1,4
|
15
|
20
|
12-ші
|
|
1,5
|
3
|
1,5
|
1,6
|
15
|
20
|
4-ші айда
|
|
/70
|
45
|
70
|
45
|
42
|
450
|
600
|
V
|
13-ші
|
134
|
-
|
2,0
|
3
|
1,5
|
1,5
|
20
|
20
|
14-ші
|
-
|
2,5
|
4
|
1,5
|
1,4
|
20
|
20
|
15-ші
|
-
|
3
|
5
|
1,5
|
1,3
|
20
|
20
|
5-ші айда
|
|
-
|
75
|
120
|
45
|
42
|
600
|
600
|
VІ
|
16-шы
|
155
|
-
|
3
|
5
|
1
|
1
|
20
|
25
|
17-ші
|
-
|
3,5
|
6
|
1
|
1
|
20
|
25
|
18-ші
|
-
|
3,5
|
7
|
1
|
1
|
20
|
25
|
6-шы айда
|
-
|
100
|
180
|
30
|
30
|
600
|
710
|
6 айда барлығы
|
200/
|
260
|
400
|
160
|
180
|
2350
|
2801
|
4.11- кесте.Бұзау азықтандырудың №3 жобасы
Жасы
|
Тірі
салмағы,
кг
|
Тәулігіне бір басқа берілетін, кг
|
ай
|
он
күні
|
сүт
|
пішен
|
сүрлем
|
тамыр
жемісті
|
жем
|
аc
тұзы, г
|
преци-питат,г
|
І
|
1-ші
|
60
|
7
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
|
2-ші
|
7
|
үйрету
|
-
|
-
|
0,1
|
5
|
5
|
3-ші
|
7
|
үйрету
|
-
|
үйрету
|
0,2
|
5
|
|
1 -ші айда
|
|
210
|
үйрету
|
-
|
үйрету
|
3
|
100
|
100
|
ІІ
|
4-ші
|
83
|
4/4
|
0,2
|
-
|
0,2
|
0,3
|
10
|
20
|
5-ші
|
/8
|
0,3
|
үйрету
|
0,3
|
0,6
|
10
|
20
|
6-ы
|
/8
|
0,5
|
үйрету
|
0,5
|
0,8
|
10
|
20
|
2-ші айда
|
|
/200
|
10
|
үйрету
|
10
|
17
|
300
|
600
|
|
7-ші
|
106
|
/8
|
0,7
|
0,5
|
0,5
|
0,8
|
15
|
20
|
III
|
8-ші
|
/8
|
1
|
1
|
1
|
0,8
|
15
|
20
|
|
9шы
|
/8
|
1,3
|
1,5
|
1,5
|
0,8
|
15
|
20
|
3-ші айда
|
|
/240
|
30
|
30
|
30
|
24
|
450
|
600
|
|
10-шы
|
130
|
/7
|
1,5
|
2
|
1,5
|
1
|
15
|
20
|
ІV
|
11-ші
|
/6
|
1,5
|
2
|
1,5
|
1,2
|
15
|
20
|
|
12-ші
|
/3
|
1,5
|
3
|
2
|
1,5
|
15
|
20
|
4-ші айда
|
|
/160
|
45
|
70
|
50
|
37
|
450
|
600
|
4-11 кестенің жалғасы
|
|
13-ші
|
150
|
-
|
2
|
3
|
2
|
1,7
|
20
|
25
|
V
|
14-ші
|
-
|
2,5
|
4
|
2
|
1,7
|
20
|
25
|
|
15-ші
|
-
|
3
|
5
|
2
|
1,7
|
20
|
25
|
5-ші айда
|
|
-
|
75
|
120
|
60
|
51
|
600
|
750
|
|
16-шы
|
175
|
-
|
3
|
5
|
2
|
1,6
|
25
|
30
|
VІ
|
17-ші
|
-
|
3,3
|
6
|
2
|
1,6
|
25
|
30
|
|
18-ші
|
-
|
3,5
|
7
|
2
|
1,6
|
25
|
30
|
6-шы айда
|
-
|
100
|
180
|
60
|
48
|
750
|
900
|
6 айда барлығы
|
250/
|
260
|
400
|
210
|
180
|
2650
|
3550
|
Тұқымдық еркек бұзауға берілетін сүт пен жем мөлшері кестелерде келтірілген ұрғашы бұзаудікінен 10-15% арттырылады. Сиыр етін өндіру бағытындағы тұқым бұзаулары 8-айлығына дейін енесінен ажыратылмай, еркін еміп өседі. Сүт кезеңінен кейін бұзауларды жынысына қарай бөліп, топтастырады да, өсіру мақсатына сәйкес бағыттап азықтандырады. Айталық, сүтті сиыр мақсатында өсірілетін тананың қарын-ішегін мейлінше кернеп, ұлғайтып, аумақты жемшөпті көп қорытуға бейімделген сүтті сиыр өсіру бағытында азықтандырады.
Достарыңызбен бөлісу: |
