Орталық ЖҮйке жүйесінің физиологиясы


Ортаңғы мидың негізгі функциялары, оның ядролары. Тоникалық рефлекстер: статикалық және статокинетикалық. Олардың мәні



бет3/30
Дата07.05.2023
өлшемі406 Kb.
#90894
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   30
3. Ортаңғы мидың негізгі функциялары, оның ядролары. Тоникалық рефлекстер: статикалық және статокинетикалық. Олардың мәні.
Ортаңғы ми воролий көпірі және сопақша мимен бірге ми-бағамының негізін құрады. Оның сырт жағында ми қақпағы, іш жағында ми аяқшалары орналасқан. Ортаңғы мидың сұрғылт заты құрамына төрт төмпешік, қара зат, қызыл ядро, ІII және IV пар ми жүйкелерінің ядроларымен торлы құрылым кіреді. Ортаңғы ми. аркылы жоғары қарай көру төмпешігіне (таламусқа), мишыққа баратын жолдар, ми қыртысынан, жолақ денеден, гипоталамустен төмен қарай бағытталған ортаңғы миға, сопақша миға, жұлынға баратын” жолдар өтеді
Ол мүмкін тұру және жаяу жасауға рефлексия ректификациялық қалыптастыру және орнату өте маңызды рөл атқарады. Сонымен қатар, ортасында ми функциясы мынадай: ол бұлшық тонусты реттейді, оны тарату қатысады. А үйлестірілген қозғалыстар үшін қажетті шарт болып табылады. Тағы бір функциясы - оған арқасында, вегетативтік процестерді бірқатар (жұтып, шайнайтын, тыныс, қан қысымы) реттеу бар. есту және көру рефлексия қорғайды, сондай-ақ (қызыл түспен, жоғарыда фото) майыстыруға ортаңғы ми өңін арттыруға байланысты кенеттен жауап тітіркенуін пайда болуын қамтамасыз ету үшін денесін дайындайды. Статокинетикалық және статикалық рефлекстер оның деңгейде іске асырылуда. Тоник рефлекстер салдарынан лауазымына өзгерістерге сынған болатын жылжуы балансы, дене бітімін, қамтамасыз етеді. кеңістікте басы мен денесінің лауазымы тері орналасқан проприоцептивтік және тактильді рецепторлардың қозғау байланысты өзгеріп кезде Олар пайда болады. ортаңғы ми Барлық осы функцияларды, ол ағзадағы маңызды рөл атқарады
Қызыл ядро орталық жүйке жүйесінің барлық бөлімдерімен және ми қыртысымен тығыз байланысқан. Ол қаңқа еттерінің тонусын реттейтін қозғалыс орталық. Ол қаңқа еттерінің тонусын реттейтін қозғалыс орталық. Егер мысықтың ми бағанын көлденең қызыл ядродан жоғарырақ жерден тіліп жіберсе, оның жүріс-тұрысында айтарлықтай өзгерістер тумайды. Ал миды қызыл ядродан төменірек жерден кессе мысықта децеребрациялық мелшию (қатып қалу -- ригидность) белгілері пайда болады: барлық , қаңқа еттері әсіресе жазылу еттері ширығып, қатаяды. Осыған-орай мысықтың басы қақшиып шалқаяды, жотасы созылып, сирақ буындары “жазылып, тікрейе сіресіп қатаяды, құйрығы тік көтеріледі. Ол ағаш аяққа мініп тұрғандай болып көрінеді. Қақшиған сирағын күшпен бүгуге болады; бірақ қоя берсе қайтадан қақайып қалшиып қалады. Мысықта мұндай құбылыс қызыл ядро мен жұлынды қосатын жол -- Манаков будағы (руброспинальдық) бұзылса да болады. Қызыл ядро мен артқы мида орналасқан Дейтерс ядросының жұлынға деген әсері-бір-біріне қарама-қарсы. Қызыл ядродан басталатын Манаков будасы жұлынның «бүгетін» орталығының альфа-және гамма мотонейрондарын қоздырады және «жазатын» орталығын тежейді. Ал Дейтерс ядросынан шығатын кіреберіс-- жұлындық жол «жазатын» орталықтарын қоздырады да «бүгетін» орталықтарды тежейді. Сондықтан Манаков будасы” “кесілгенде Дейтерс ядросы ғана жұлынға әсер етеді. Дейтерс-ядро-сын коагуляция жасап бұзса децеребрациялық мелшию жойылады.
Қара зат. Нейрондарында қара пигмент көп болғандықтан ядро қара болып көрінеді. Мұның қызметтік маңызы осы күнге дейін толық анықталмаған. Дегенмен де оның қыртыс ит және қыртыс астындағы ядролар (базальдық) торлы құрылыммен бірге қаңқа әсіресе саусақтардың нәзік және нақты қимылдарын қамтамасыз ететін еттердің тонусын реттейтіні анықталды. Қара зат экстрапирамидалық жүйеге жатады. Электр тогымен қара затты тітіркендірсе шайнау, жұту еттері жиырылады. Сондықтан мұнда шайнау мен жұту процестерін үйлестіретін орталық бар деген: де пікір бар. Соңғы кезде қара затта жолақты денедегідей дофа-” мин синтезделетіні анықталды. Бұл құрылмының жолақты денемен байланысы бұзылса Паркинсон ауруы пайда -болуы мүмкін.
Тонустық рефлекстер статикалық (қозғалыссыз) және (статокинетикалық (қозғалыс-қимылдық) деп екіге бөлінеді; -
Статикалық: рефлекстерге кеңістікте. дене кейлін сақтайтын және түрлі жағдайға байланысты дене кейпін Өзгертсе, оны қайта-орнына келтіретін рефлекстер жатады.




Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   30




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет