халифаны бала бірақ
(Ерімбет). Мансұр
халифа астана байтақты салудың
сәтті уақытын табудың тағдырнама – талихнамасын (гороскопын) жасауға
бұйрық берді
(А. Машанов). Сол масғұт
халифаға уәзір бопты, Тарқатыпты
алдынан көп пен топты. Бағанағы қыдыр шал бір уақытта, Түсінде аян беріп
жолығыпты
(Абай). Қуанай қазірет: − Тәйт!... Бөркіңді неге кимейсің?!...
Қарашы шашын жалбыратып отырғанын!... Сендерді біз
«қалипаның» орнында дейміз!... Әр намаздың соңынан бата қыламыз!... Сендер сүйтесіңдер...
Киіп отыр бөркіңді! – деді
(С. Сейфуллин). Бір күні Темір қожадан: «Қожа, өзің
білесің, ертедегі
халифтердің лақап аты болған... Алда-жалда мен
халиф болсам, лақап атым кім болар еді», − деп сұрайды
(«Қожанасыр әңгімелері»). Мұхаммед Юсуф Мұса «Әбу-Әли ибн-Сина философиясындағы әлеуметтік,
саяси ағымдар» деген кітабында: «Егер
халиф пен хакім күнәға белшесінен
батып, жұртқа қиянат істей бастаса, онда былайғы халық Көтерілісшілерге қол
ұшын бергені дұрыс» − деп жазды
(Г. Брагинский). Халифат (қылапат, халифат) −
1) орын басу;2) орнын басушылық; тарих. Мұхаммедтен кейінгі араб басқыншыларының халифалар басқарған мемлекеттер аты; 3) халифалардың діни және саяси билігі (халифалар басқарған дәуір); 5) халифалар дәрежесі. «Мысырдан шықты бір қыз
таңғажайып, Деп болмас Зылихадан сол, бірақ. Оның үстінен еркек шыбын
өткен емес, Һәм ерсіз жатқан емес бір күн мұнда-ақ. Әлі қыз қырық баласы
қылапатта», Шеше алмай көп адамның көңілі – дақ
(Ерімбет). Орнына тақсыр
ердің,
қылапатқа , Атасы Әбубәкір мініп еді. Неше жыл халыққа шашып
үкіматын, Бір күні ол шамшырақ сөніп еді
(Ерімбет). Аббас
