Паренхималық дистрофиялар - заттардың алмасуы орындайтын қызметі жағынан жоғары специализациялы жасушаларда бұзылатын үдеріс.
Алмасуы өзгерген заттың түріне қарай, паренхималық дистрофиялар белокты (диспротеиноздар), майлы (липидоздар) және көмірсулы түрлерге бөлінеді.
Строма-тамырлық (мезенхималык) дистрофия кезінде зат алмасу үдерісі мүшелердің стромасы мен тамырларының қабырғасындағы дәнекер тінде бұзылады. Үдеріс гистионды қамтиды. Гистионның құрамына микроциркуляциялық арна мен оны қоршаған дәнекер тіндік элементтер (негізгі зат, талшықты құрылымдар, жасушалар) және жүйкелік талшықтар кіретіні белгілі. Сондықтан да строма-тамырлық дистрофиялардың басты механизмі трофиканы қамтамасыз ететін тасымалдау жүйесіндегі өзгерістер болып, оларың түрлерінің өзара сабақтастығы мен морфогенезінің ортақтығы және бір түрінің екінші түріне ұласа беретіні түсінікті жайт. Дәнекер тінде зат алмасуы бұзылса, қан немесе лимфамен келетін, дұрыс түзілмеген, дәнекер тіннің негізгі заты мен талшықтары ыдырағанда пайда болатын метаболизмдік өнімдер, әдетте жасушааралық затқа жиналады.
Алмасуы өзгерген затына қарай, мезенхималық дистрофиялар да: белокты (диспротеиноз), майлы (липидоз), көмірсулы түрлерге бөлінеді.
11. Оқушылардың өз бетінше атқаратын жұмысы:10 мин
1. Тақырып бойынша сұрақтарға жауап беру, талқылау
2. Тақырып бойынша макро және микро препараттармен жұмыс істеу
● Макропрепараттармен жұмыс:
А) «бауырдың майлы дистрофиясы» макропрепараттың сипаттамасын жазу.
Б) «миокардтың майлы дистрофиясы» макропрепараттың сипаттамасын жазу.
В) «бүйректің амилоидозы» макропрепараттың сипаттамасын жазу.
● Микропрепараттармен жұмыс:
А) «бауырдың майлы дистрофиясы» препартаттың микроскопиялық зерттеуі
Б) «эпидермистің мүйізгекті дистрофиясы». препартаттың микроскопиялық зерттеуі
В) «эпидермистің мүйізгекті дистрофиясы». препартаттың микроскопиялық зерттеуі
Г) «бүйректің амилоидозы» препартаттың микроскопиялық зерттеуі
