Оќу-јдістемелік кешеніне кіріспе
-дәріс. Жазудың шығуы мен дамуы
жүктеу/скачать 272,55 Kb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 6-дәріс. Сөздің лексикалық мағынасы.
| 5-дәріс. Жазудың шығуы мен дамуы.
Қазіргі жазба тіліді ауызша тілідегі сөздердіңжазбаша түрдегі әріптердің тіркесімен белгіленуі деп түсінеміз. Бірақ алғашында бұлай болмаған. Жазудың тарихына көз жіберсек, әріппен таңбалаудың кейінірек пайда болғанын көреміз. Жазу өте ерте заманда жасалып, мыңдаған жылдар бойы өзгеріп, дамып келді. Жазудың мыңдаған жыл бойына дамып жетілуімен бірге, оның принциптері де өзгеріп отырды. Жазудың жүйесі таңбалардың жиынтығынан құралады. Ол таңбалар бүтіндей сөзді, небуынды, немесе дыбысты белгілейді. Әрбір жазбаша таңбаның графикалық формасы, белгілі бір мағынасы болады. Жазу жүйесіндегі не бүтіндей хабарды, не жеке сөзді, не буынды, недыбысты белгілеуіне қарай, жазу мынадай түрлерге бөлініп қарастырылады: Пиктографиялық жазу, Идеографиялық жазудың шығуы; иероглифтер. Буын және әріп жазуы; Жазу және әліпби. Грек,латын және араб әліпбиі. Криллица. Студенттердің білімін тексеруге арналған бақылау сұрақтары: 1. Қазақ әліпбиінің даму жолдарына тоқталу. 2. Жазба тіл дегеніміз не? 3. Жазудың түрлерін ата? Әдебиеттер тізімі: 1. А. Байтұрсынов. Тіл тағлымы. А., 1992. 147-148 б. 2. Қазақ грамматикасы.Астана. 2002, 93-96 б. 3. Аханов К. Тіл білімінің негіздері. А., 1993, 241-242 б. 4. Исаев С. М. Қазақ тілі.А.,1993. 5. Мырзабеков С. Қазақ тілінің дыбыс жүйесі. А., 1999, 47-58 б 6-дәріс. Сөздің лексикалық мағынасы. Тіл білімінде сөздің лексикалық мағынасы әр түрлі бағытта топтастырылып келеді. Өткен ғасырда 50- жылдары сөз мағынасына семантикалық тұрғыдан топтастыру орын алды. Сөздерді мәдени, тұрмыстық, шаруашылық, туыстық атаулар, адамға байланысты сөздер т.б. деп семантикалық топтастыру – беретін ұғымы біріңғай сөздердің мағыналық типтерін анықтауға негізделді. Сөздің тура немесе номинативті мағынасы. Фразеологиялық байлаулы мағына. Синтаксистік шартты мағына Студенттердің білімін тексеруге арналған сұрақтар: 1. Сөз бен заттың қарым – қатынасы. 2. Лексикалық мағына дегеніміз не ? 3. Шартты мағына дегеніміз не? Әдебиеттер тізімі: 1.Байтұрсынұлы А.Тіл тағылымы.А.,1992. 2. Қазақ грамматикасы.Астана. 2002, 93-96 б. 3. Аханов К. Тіл білімінің негіздері. А., 1993. 4. Исаев С. М. Қазақ тілі.А.,1993. 5. Мырзабеков С. Қазақ тілінің дыбыс жүйесі. А., 1999, жүктеу/скачать 272,55 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|