Оқулық Алматы, 2014 Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің «Оқулық»
жүктеу/скачать 28,1 Mb. Pdf көрінісі
|
| 15.5 Теңіз эстакадаларын жобалау
Теңіз эстакадалары қоршаған ортаның ауыр жағдайларында жұмыс істейтін көпірлі типті ғимараттар болып табылады. Оларды жобалау көпірлік типті ғимараттарға арналған және кәсіпорындық ғимараттарға арналған нормативтік құжаттарды қолданып жүргізіледі. Олар тіректерге сүйенетін бойлық құрылым жүйелерінен тұратын сызықтық бойлық ғимарат, олардың типі мен олардың арасындағы арақашықтық теңіз тереңдігіне, құрылыс орнындағы грунттық жағдайларға, климаттық жағдайларға және эстакада құрылысының қабылданған схемасына тәуелді. Эстакада тірегінің таңдалған типіне байланысты тіректің негізгі өлшемдерін таңдауға және оның конструктивті ерекшеліктеріне қатысты сұрақтар шешіледі. Сонымен қатар тәжірибе негізінде кейбір негізгі ұсыныстарды басшылыққа алу керек. Тура типті металл тіректерін қолдану жағдайы мен құрылыстың пионерлік тәсілінде: - 20 м дейінгі теңіз тереңдігінде бір ярусты немесе екі ярусты байланыс жүйелері бар жазық тіректер қолданылады; - 27 м дейінгі теңіз тереңдігінде екі ярусты байланыс жүйелері бар кеңістіктік тіректерді қолданған жөн; - 27 м жоғары тереңдікте блокты конструкция тіректерін қолданған және құрылыстың жүзбе материалдары қолданылатын схемасына ауысқан абзал; - эстакада тіректерінің свайларын тиеу әдісі грунт сипатына тәуелді; свайларды тығуға мүмкіндік бермейтін тығыз грунттарда бұрғылау не- месе аралас свайлары қолданылады; әлсіз грунттарда камуфлетті не- месе винтті свайларды қолдану мүмкіндігін қарастырған жөн; қажетті салмақ түсетін қабілеттерге ие және свайды кәдімгі механизмдермен тиеуге мүмкіндік беретін жұмсақ грунттарда жасырынған свайларды қолдану ұсынылады; - тіректі құбырлық қима элементтерінен құрастырған жөн; - ригель мен тіректің свай осьтерінің қиылысу нүктелері арасындағы қашықтық құрылыстың пионерлік әдісінде қолданылатын эстакада құрылыстық механизмге байланысты қабылданады; - тірек бағандарының қисаюы рамалардың бағыттаушы бағандарының қисаюына сәйкес алынады; - тіректің көлденең созылымы теңіз горизонтынан 2-3 м биіктікте орна- ласуы қажет, сонымен қатар бұл қашықтық тіректің орнатылу орнының тереңдігі артқан сайын көбеюі керек; 399 - қима осі көлденең созылым осьтері мен суасты бөліктері свайларының қиылысу нүктесі арқылы өтуі керек және 0,5 м суасты бөлікте теңіз түбіндегі свай осімен қиылысуы керек; - тірек бағандарының диаметрі қолданылатын эстакада құрылыстық кранның жүккөтерімділігімен үйлестірілуі қажет (эстакада құрылы- сының пионерлік әдісінде). Тіректің басқа типтерін қолдану жағдайында: - темірбетонды элементтерден тұратын тура типті тіректерді қолдануды тірек бағандарын свайлы жабдықтары көмегімен немесе вибротиегіштер көмегімен тиеу мүмкіндігі бар болатын жағдайлармен, екі жағдайда да свай жүктемесін жеңілдетумен шектеуге болады; - эстакада тіректерін жобалауда кәдімгі призмалы свайларды немесе свай-қабықшаларды қолдануға болады. Свайдың тік иілуі құрылыс техникасының мүмкіндіктерімен анықталады. Диаметрі 1,2 м немесе одан артық қабықтарды қолдану жағдайында тік тірек элементтері бар схемаларды қолданған жөн; - қосымша көлденең байланыстары мен қималары бар темірбетонды эле- менттерден құралған тіректі схемаларды қолдануға болмайды; - гравитационды типті тіректерді құрастыру кезінде құрылыс орнында тіректі орналастыру жұмыстарын минимумға жеткізетіндей шешімдер қабылдау қажет. Эстакадаларды жобалау кезінде теңіз эстакадасының экономикалық тиімділігі оның тірек қадамына тура тәуелділікте екенін есте сақтау қажет. Эста- када тіректерінің қадамы оның тұрғызылу схемасымен анықталады. Теңіздік мұнай кәсіпшілігінің құрылысында эстакада құрылыстық крандарының көмегімен тұрғызылатын теңіз эстакадалары кең таралған. Қолданылатын кран- дар типі эстакада тіректері арасындағы мүмкін бойларды, жүріп өтетін бөлік енін анықтайды, максимал ауыр элементтер салмағын азайтып, тіректің свайы диаметрін айтарлықтай шектейді. Металдан жасалған бойлық құрылымды эстакадаларды жобалау кезінде металл құбырлық тіректер элементтерінде келесі тұжырымдарды пайдалану қажет: - 20 м дейінгі тереңдіктерде жазық тіректер мен эстакада тұрғызудың пионерлік тәсілінде тіректер қадамын эстакада құрылыстық кран типіне байланысты 14 немесе 20 м тең деп қабылдайды; - 20 – 27 м тереңдіктерде және эстакада тұрғызудың пионерлік тәсілінде тіректер қадамын 20 м тең деп қабылдайды; - үлкен тереңдіктер мен кранды судаларды қарастыратын құрылыс тәсілінде тіректер қадамы 40-50 м тең деп қабылданады. Эстакадаларды жобалауда эстакадалардың температуралық жапсарларын байланыс бағандарынан 100 м аспайтын қашықтыққа орнату қажет екенін есте сақтау қажет. 400 Эстакадаларға тікелей әсер ететін көлденең жүктемелерді қабылдайтын байланыс бағандарын температуралық блок ортасына орналастырған абзал, кеңістіктік тірек блоктарында байланыс бағандары орнатылмайды. Авторазъездерді бір-бірінен 250-350 м қашықтыққа орналастырып, температуралық блоктардың байланыс бағандарымен біріктірген абзал, авто- разъездерге құбырлар компенсаторларын орнату мүмкіндігін қарастыру қажет. Теңіз эстакадасының тірегінің типі мен геометриялық өлшемдерін орнатқаннан кейін есептік жүктемелер мен олардың үйлесуін анықтау қажет. Теңіздік эстакадаларды жобалауда ғимараттың құрылысының барлық кезеңінде пайда болуы мүмкін жүктемелердің барлық мүмкін үйлесімдері қарастырылуы кажет. Нормативті уақытша қозғалмалы тік жүктемелер эстакадаларға екі жағдай үшін қабылданады: 1. Н-30 схемасы бойынша стандартты жүктеме; 2. Автобаған құрамындағы бір автокөлікті Э-10011 маркасының (жүксіз) шынжыр табанында ауыстыруға болатын Н-30 схемасы бойынша стан- дартты жүктеме. Желдік, толқындық жүктемелер мен ағыс жүктемелері сәйкес нормативтік құжаттар бойынша анықталады. 15.2-сурет. Кеңістіктегі тіреулердің эстакадалық схемасы: а – фасад; б – жоба; в – тік қима; 1 – тіреуіш свай; 2 – анкер; 3 – суасты байланыс; 4 – суүсті байланыс; 5 – ригель; 6, 7 – қысқа уақыт құрылымы. Эстакада құрылысы кезеңінде ол сол кезеңге тән жүктемелер үйлесіміне есептелуі керек. Бұл есептік жағдайда тік және көлденең күштерді анықтауда эстакадада орналасқан технологиялық құрылыс жабдықтарының жүктемелері, түрлі монтаждау жүктемелері ескерілуі қажет. 401 Желдің есептік жылдамдығын бақылау мәліметтері бойынша қабылдаған жөн, бірақ 12 м/с артық емес. Сонымен қатар желдік жүктемені жоғарғы құрылым конструкциясынан, монтаждау кранынан, монтаждалатын ферма- дан және эстакаданы монтаждау үшін қолданылатын басқа механизмдерден құрастырады. 15.3-сурет. Кеңістіктегі тіреулердің эстакадалық схемасы: а – фасад; б – жоба; в – тік қима; 1 – тіреуіш блок; 2, 3 – қысқа уақыт құрылымы; 4 – свай; 5 – қысқа уақыт құрылымы. 15.4-сурет. Жазық теңіз тіреуіштерінің эстакадалық схемасы: а – бірярусты; б – екіярусты; в – а және б жағдайлары үшін қырынан көрінісі; 1 – свай; 2 – суүсті байланыс; 3 – суасты байланыс; 4 – ригель 15.2-суретте кеңістіктегі тіреуіш эстакадасының схемасы келтірілген. Ұшу бөлігінің ұзындығы басында 14 метрден асқан жоқ, ал содан кейін Шихметовтық және «Гипроморнефть-20» жүйесінің көтергіштерін қолданғаннан кейін оны 20 402 метрге дейін ұзартты. Осындай құрылыс жүйесінің көмегімен 27 метрге дейінгі тереңдікті меңгеру жүзеге асты. Барлық эстакада-құрылыс көтергіштерінің кемшілігі болып орын ауыс- тырғанда және монтаж конструкциясы кезінде олардың эстакаданың ұшуына ауырлық түсіруі табылады. Құрылыс теңіздің ұсақ бөліктерінде жүргізілгенге дейін көтергіштердің монтаждық ауырлығы эксплуатационды және ұшу құрылысы фермасынан асып кеткен жоқ және үнемді болды. Үлкен тереңдіктегі құрылыстың пионерлік схемасының сақталуы қуатты көтергіштердің пайда бо- луына және тіреуіш қадамының ұлғаюына қажеттілік тудырды. Бұл монтажды жүктелудің ұлғаюына алып келді, олар көбірек өндіре бастады. Нәтижесінде, эстакаданың жүзгіш көтергіштер көмегімен жаңа конструктивті схемасы жасалды. Құрылыстың осындай әдісінде эстакаданың тіреуіш бөлігі жағалық базада толығымен жабылған кеңістік блок түрінде орындалады. Блокты құрылыс алаңына жеткізгеннен кейін, оны жүзгіш крандар көмегімен жоба жағдайына орналастырады және бұрыштық тіреуіштер сваи арқылы астымен бекітеді. Блоктар призматикалық және пирамидалық болуы мүмкін. Кеңістіктегі терең сулық эстакада жүйесі 15.2-суретте көрсетілген. жүктеу/скачать 28,1 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|