Оқулық Алматы 2021 Барлық оқу формаларындағы «Мәдениеттану»

276 
4. «Мәңгүрт» ұғымын қалай түсінесіз? 
5.«Еуразиялық мәдени тип» дегеніміз не? 
6.«Маргиналдық мәдени тип» дегеніміз не? 
 
14. ҚАЗАҚСТАННЫҢ МӘДЕНИ САЯСАТЫ ЖӘНЕ «РУХАНИ 
ЖАҢҒЫРУ» 
Мақсаты: 
Қоғамның негізгі құндылықты бағыттары мен тұлғаның 
жасампаз бастамасын қалыптастыратын саяси мәдениеті дамыған 
мемлекеттің басты идеологиялық тұғырнамасын талдау.
14.1. «Рухани жаңғыру» бағдарламасы және Ұлттық стратегия
2014 жылы 11 қараша күні Қазақстан халқына арнаған өзінің 
«Нұрлы Жол» Жолдауында Н.Ә. Назарбаев ел тағдырын алдағы күрделі 
жылдарда айқындайтын терең идеяларды ұсынады. Экономикалық 
мәселелерді айта келе, Елбасы, бұрын өзі ұсынған, «Рухани жаңғыру»
ұстанымын ұлттық идея ретінде тағы да дәлелдеп береді: «Біз 
Жалпыұлттық 
идеямыз-Мәңгілік 
Елді 
басты 
бағдар 
етіп, 
тәуелсіздігіміздің даму даңғылын Нұрлы Жолға айналдырдық. Қажырлы 
еңбекті қажет ететін, келешегі кемел Нұрлы жолда бірлігімізді бекемдеп, 
аянбай тер төгуіміз керек. Mәңгілік Ел-елдің біріктіруші күші, ешқашан 
таусылмас қуат көзі. Ол «Қазақстан 2050» стратегиясының ғана емес, XXI 
ғасырдағы Қазақстан мемлекетінің мызғымас идеялық тұғыры! Жаңа 
Қазақстандық Патриотизм дегеніміздің өзі-Мәңгілік Ел! Ол-барша 
Қазақстан қоғамының осындай ұлы құндылығы». 
«Рухани жаңғыру» бағдарламасы Елбасының 2017 жылы 12 сәуірде 
жарық көрген «Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру» атты мақаласының 
негізінде нақтылы жасалып шықты. Онда ұлтымыздың жаңа тарихи даму 
кезеңінің негізгі мақсаттары көрсетілген, атап айтқанда: рухани және 
мәдени құндылықтарымызды сақтау және ұлғайту, әлемдегі дамыған 30 
елдің қатарына ену. Осы мақсаттарға жету жолына бағытталған жобалар 
бағдарламада толық көрсетілген.
Қазақ тілінің латын әліпбиіне біртіндеп, кезең-кезеңмен көшуі 
туралы жобасы тіліміздің дамуына жаңа импульс беріп, оны әлемдік 
кеңістікке шығаруға, сөйтіп халықты тілімізді толық меңгеруге 
ынталандыруға арналған. Ал 2025 жылдан бастап латын әліпбиіне толық 
көшетін боламыз: осы уақыттан бастап барлық жазбаша дүниелер – БАҚ 
беттеріндегі жарияланымдардан бастап, кеңселік іс қағаздарын толтыруға 
дейін тек қана латын тілінде жүргізілетін болады. Оған дейін ақырын 
үйреніп, кириллицадан латынға біртіндеп өтетін боламыз. 
«Қазақ тілінде 100 жаңа оқулық» жобасы жастарға дүние жүзіндегі 
таңдаулы үлгілердің негізінде білім алуға мүмкіндік беруге, білім 
сапасын арттыруға және ұлттың өзіндік сана-сезімі мен оның тілін 
дамытуға бағытталған. Нұрсұлтан Назарбаевтың сөзімен айтқанда, 
«біздің әлеуметтік және гуманитарлық біліміміз ұзақ жылдар бойы бір 

277 
ғана ілімнің аясында шектеліп, дүниеге бір ғана көзқараспен қарауға 
мәжбүр болдық». Міне, осы шектіліктен арылу үшін, тарих, саясаттану, 
әлеуметтану, философия, психология, мәдениеттану және филология 
саласы бойынша әлемнің ең үздік 100 оқулығын қазақ тіліне аудару 
ұсынылып отыр. Бұл бағдарламаның нәтижесі 5-6 жылдан кейін-кітаптар 
студенттердің қолына тигеннен кейін өз жемісін бере бастайды, сол кезде 
отандық жоғары оқу орындарының түлектері халықаралық еңбек 
нарығында бәсекеге төтеп бере алатын болады деп күтілуде.
«Қазақстанның 100 жаңа есімдері» атты жобасы еліміздің түкпір-
түкпірінен әртүрлі жастағы және әртүрлі ұлттардың өкілдері арасынан 
жоғары жетістіктерге жетіп, отандастарына үлгі боларлық тұлғаларды 
дүйім жұртқа таныстырады. Осы жобаға енетін 100 жаңа есім қазіргі 
Қазақстанның бетке ұстар бейнесі ретінде алынады. 
«Қазақстанның киелі географиясы» атты жоба еліміздің тарихи-
мәдени және символикалық киелі негіздеріне сүйенеді. Бұл жобаға 
жататын қасиетті орындар – елде туризм индустриясын дамытуға, сөйтіп 
халықты киелі жерлерге тартуға арналады. Сонымен қатар Елбасы өз 
мақаласында республикада жаппай спортты дамыту мәселелеріне де 
көбірек көңіл бөледі. Осы орайда аталған «Туған жер» жобасы елдегі 
әлеуметтік маңызы зор мәселелерді шешуге, азаматтарды өздері тұратын 
елді мекендерді абаттандырып, өлкені жандандыруға, дамытуға, сөйтіп 
жалпы қоршаған ортаны қорғауға баулуға бағытталған. 
«Жаһандағы заманауи қазақстандық мәдениет» жобасы ұлттық 
мәдениетіміздің озық үлгілерін шетелге таныстыру жүйесін қолға алуды 
көздейді. Шын мәнісінде қазіргі заманғы қазақстандық мәдениетті 
мазмұндық жағынан да, қалыптық жағынан да ілгері дамытуға 
бағытталған. Осы орайда алдымен «Рухани жаңғыру» бағдарламасы 
шетелдік қауым назарына ұсынылып, 2017 жылы 17-19 қазан күндері 
UNESCO-ның Париждегі штаб-пәтерінде онымен таныстыру рәсімі өткен 
болатын. Осы шара аясында шетелдік көрермен қазақстандық 
мәдениеттің әртүрлі бағыттарымен танысып, көптеген мәдени іс-
шараларды тамашалады. 

жүктеу/скачать 3,53 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: