Клиникалық анатомия
319
дистроф иялы ң өзгеруіне байланы сты (скаленус-
синдром , алд ы ң ғы
саты лы бүлш ы ңет). Б ү л синдром к езін д е м ой ы н да, и ы ң үстінде,
и ы ңта ж ән е б іл ек тің м едиалды бөлігінде ауы рсы н у сезім і п ай д а
болады. Әуелі, ауы рсы н у түнде болады , к ей ін н ен ауы рсы н у сезім і
күндіз де ш ы ғады . А уы рсы ну терең дем а л ған д а, басты бүрғанда
ж әне басты сол ж а ң ң а игенде ш ы ғад ы .
Б ү л синдром , л атер ал д ы ү ш б ү р ы ш тағы ң ан там ы р — нерв ш оғы-
ры ны ң тун н елдік н европ ати ясы д ам у ы н а б айланы сты .
А й ты лған синдром , л атер ал д ы ү ш б ү р ы ш ты ң ң ан там ы р , нерв-
терін, ңосы м ш а м ойы н ңабы рғасы ң ы сң ан д а да ш ы ғад ы (ңосым-
ш а мойы н қ абы р ға синдром ы ). Р у д и м ен ттік м ойы н ң аб ы р ға (Суп)
5 — 6% ж ағд ай д а кездеседі. Кобінесе м ойы н ң аб ы р ға е к і ж ағы н д а
да болады (57 — 75% ).
Б үған асты венан ы ң то п о гр аф и ял ы ң е р ек ш ел ігін е б ай лан ы сты
п ункц и я ж ән е к а тет е р и зац и я ж а са у өте ы ң ғай л ы . Д егенм ен, бүл
м ан и п у л яц и ян ы ж а са у қ а у іп т і б олғанды ң тан
м ы н ал ар еск ер іл у
ңажет:
— бүғанасты вена кең (әсіресе іш к і м ойы нды ры қ венасы на қү яты н
жерде);
— вена ай н ал асы н д ағы тін ге ж а б ы с қ а н , сон д ы қтан ж а р аң а т т а н
кей ін оздігінен ж аб ы л м ай д ы ;
— бүғанасты вена беткей о р н ал асқ ан , сон д ы қтан ену ж о л ы оң ай .
Б үғанасты вена, қ о л ты қ асты вен ан ы ң (и.
a x illa r is ) ж а л ғ ас ы , I
ңабырғадан іш к і м о й ы н ды р ы қ венасы н а дейін созы лған . Үзын-
дығы 2 — 5 см, ди ам етрі 0 ,8 — 2,3 см. О рналасу тер ең д ігі 2 — 5 см.
Бүғанаасты венасы н ы ң п р о е к ц и я л ы қ бағы ты — бүған а сү й ек тің
іш кі ж ән е орталы ң 1 /3
арасы нда, сы р ты н ан іш к е қ а р а й ж ән е ас
тынан үстіне қ ар ай ж ү р ед і. В енада ек і қ а ң п а қ ш а бар. Іш к і мойы н-
дырық венаға қ ү я д ы . Қ олды тез ң и м ы л д а тқ а н д а , бүған асты вена I
ңабырға ж оне бүғанасты бү л ш ы қетім ен қ ы сы л ы п , бүлш ы ң ет пен
венаның тром бозы на әк ел ед і. Б ү л веналы ң а ғы сты ң н аш ар л ау ы -
на,
қолды ң ісін уіне, беткей вен ал ар д ы ң ком п ен саторлы кеңею іне
әкеледі (П едж егш ретер синдром ы ). Қ ы сқ а ж оне к ең кеуделілер-
де бүғанасты вена
(v. su b cla via ) ү зы н д ау . О ларда вен ан ы ң проек-
циясы, бүған ан ы ң іш к і ж оне ор таң ғы 1 /3 -н ен с ы р т қ ар ы ы ғы сқан .
А л үзы н ж ән е тар кеуделілерде вена и іл ген . П р о е к ц и я л ы ң сы-
зығы бүғананы ң іш к і ж ән е ортаң ғы 1 /3 -н ен іш к е р і орн аласады .
Б үғана сүйек ортасы бүғанасты а р тер и я н ы ң п р о ек ц и ясы н а сай.
Аттас вена ар тер и яд ан м еди алды ж ән е он ы ң алд ы н д а ж а т ад ы . Ве-
наны п у н к ц и я л ау бүғана сү й ек асты н ан нем есе үстін ен — м ойы нда
ж үргізіледі. Б ү ған аү сті ай м аң ты ң ш ек ар асы : м еди алды — кеуде-
бүғана-емізікш е б ү л ш ы ң еттің ар тң ы қ ы р ы ; л атер ал д ы — бүға-
320
5 бөлім. Мойынның
клиникалық анатомиясы
н ан ы ң іш к і ж ән е ортаң ғы 1 /3 ж ү р гізіл ге н сы зы қ бойы. А й м аң
б и ік тігі — 1,5 — 2 см, бүғана сүйектен ж о ғар ы ж ер д е. Б ү ған асты ве-
насы н п у н к ц и я л а у к езін д е, и нен і к ір г ізу н ү к тесі бүған а сүйектен
0 ,5 —0 ,8 см ж оғары ж ерде.
Достарыңызбен бөлісу: