Оқулық Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым министрлігі оқулық ретінде бекіткен

153 
 
11 - тақырып: 
 
11.1 БӘСЕКЕ ТҤСІНІГІ ЖӘНЕ ТҤРЛЕРІ. БӘСЕКЕНІҢ ДАМУЫ 
 
Бәсеке
– 
табиғи жағдайда немесе заңнама аясында объективті және 
субъективті қажеттіліктерді қанағаттандыру ҥшін бәсекелестер арасындағы 
кҥресте жеңіске немесе басқа да мақсаттарға қол жеткізу ҥшін субьектінің 
ӛзінің артықшылығын басқару ҥрдісі.
Жоғарыда келтірілген анықтамаға сәйкес келесідей 
ҥрдістердің болуы 
мҥмкін
: 
– қоғамдық және жеке; 
– экономикалық, қҧқықтық, әлеуметтік және табиғи; 
– басқарушылық және ӛндірістік; 
– қамтамасыз ету, тҥрлендіру және аяқтау ҥрдісі; 
– материалдық және виртуалдық; 
– объективті және субъективті; 
– тепе – теңдікті сақтайтын (баланс) және ҧдайы ӛндірістік;
– логикалық және эмоционалдық және т.б. 
«Бәсеке» тҥсінігіндегі «басқару» сӛзінің қҧраушылары: 
Бәсекелік артықшылықты іздестіру, жасап шығару, қолдау, пайдалану, 
дамыту және оның ескіру.
«Бәсеке»
тҥсінігінде «субъектілер» ретінде кез-келген әлеуметтік, 
ӛндірістік және биологиялық жҥйелер болуы мҥмкін.
Субъектілердің 
бәсекелік артықшылықтары 
 
мҧрагерлік, қҧрылымдық, 
технологиялық, ақпараттық, біліктілік, басқарушылық, табиғи-климаттық және 
т.б. болуы мҥмкін. 
Жҥйе мақсаттары
ретінде мыналар болуы мҥмкін:
– кәсіпорын миссиясын орындау; 
–спорттық немесе шығармашылық конкурстарда жеңімпаз болу, нарықтық 
жҥйеде нақты тауардың бәсекелестігімен жеңіске жету; 
– сыртқы және ішкі даму немесе бәсекелесті ӛз қҧрамына қосып алу 
арқылы белгілі бір жоғары деңгейге қол жеткізу;
– қол жеткізілген деңгейді сақтау және жақсарту; 
Қажеттіліктер 
тӛмендегідей болуы мҥмкін: 
– объективті (табиғат немесе қоғам туындатқан) немесе субъективті 
(басқару субъектісімен арқылы); 
– бастапқы немесе жоғарғы; 
– ӛткен, қазіргі және болашақтағы; 
– байланысқан немесе байланыспаған; 
– ғаламдық және жеке; 
– теріс немесе оң; 
– дара немесе қоғамдық және т.б. 
Заңнама жҥйесіне
мыналар кіреді: 

жүктеу/скачать 2,45 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: