Оқулық «Білім беру және педагогика» мамандықтарының «Қарым-қатынас психологиясы»



Pdf көрінісі
бет263/297
Дата24.10.2022
өлшемі3,57 Mb.
#45110
түріОқулық
1   ...   259   260   261   262   263   264   265   266   ...   297
Тапсырманы орындаңыз 
Ежелгі орыс мақал-мәтелдерінде этикеттің кейбір талаптары 
келтірілген. Бҧл талаптарды қалай тҥсінесіз? Оларды бҥгінгі кҥнде 
пайдалана аламыз ба?
«Тәрбиелі балаға әкесінің бҧйрығы қиындық әкелмейді». 
«Айқайлау, жанжалдасу, балағаттау барлық жерде жасала 
бермейді». 
«Қандай жерде қҧрмет, ар - ҧят сақталса, онда кӛп сӛйлесуге 
болмайды». 
«Мақтап, мадақтау ӛзгелердің аузынан шығу қажет, сенің емес». 
ЖЕКЕ ТҦЛҒАНЫҢ ӚЗІН-ӚЗІ ҦСТАУ 
МӘДЕНИЕТІ 
 
Этикетті зерттеу барысында қалыптасқан ұстанымдар - ӛзін 
ҧстаудың, сыртқы мінез-қҧлықтың нысанын, басқа адамдармен 
қарым-қатынас жасаудың, сондай-ақ сӛйлеуде пайдаланылатын 
дауыс, интонация және ӛрнектің ҥні. Бҧдан басқа, бҧл қаңылтыр, 
жҥріс, бет-әлпет, кӛрініс, тҧру, адамға тән. Жақсы мінез-қҧлық 
әдетте қарапайым мінез-қҧлыққа, эмоциялардың ҧстамдылығы 
жатады (эмоциялық мәдениеттің бір тҥрі), басқа адамдарға нәзік 
және нәзік қарым-қатынас. Жаман мінез-қҧлық әдетте эмоционалды 
аңыздар, жалған мінез-қҧлық, қоғамдық орындарда әдепсіз сӛздерді 
қолдану, мінсіздік пен бейтараптық болып келеді.
Адамгершілік мінез-қҧлық адам мінез-қҧлық мәдениетіне 
жатады және этикетпен реттеледі. Жаман әдет-ғҧрыптары 
жанжалды жағдайлардың бастамашысы болып, сезімтал және 
білімді адамдар тәжірибесінің себебі. Адамның кез келген 
жағдайда, әртҥрлі адамдармен қарым-қатынасында, жасына және 
мәртебесіне қарай, формальды немесе бейресми жағдайларда 
моральдық қҧндылықтар мен принциптерге негізделгенде, жеке 


 
мінез-құлық мәдениетін айтуға болады. 
Адам мінез-қҧлқының мәдениетінің маңыздылығы кәсіби 
қарым-қатынаста әсіресе жоғары. Сократ, ғалым және философ, 
адамдармен қарым-қатынас жасауды білетін кез келген адам жеке 
және ортақ істерді де жақсы жҥргізетінін және осы жерде де, 
қателерді де қалайша білмейтінін байқады. 1936 жылдан бері адами 
қарым-қатынастар саласындағы маман Дейл Карнеги бизнесменнің 
жетістігі мен оның қаржылық игілігін тек 15% кәсіптік біліктілік 
деңгейіне және 85% адамдармен қарым-қатынас жасау қабілетіне 
байланысты екенін атап ӛтті. Сонымен қатар, ресейлік 
бизнесмендер іскер топтардың жалпы ережелеріне жеткілікті тҥрде 
таныс емес және мінез-қҧлық мәдениетіне ие болмағандықтан, іскер 
адамдар ҥшін тиімді болатын келісімдердің 70% -ы белгілі болған 
жоқ. 
Біздің кәсіпкерлерімізге қарағанда, жапондықтар әдептілік, 
жҥздеген мінез-қҧлық мәдениеті туралы жақсы әдеп пен кеңестерді 
ҥйренуге жылына миллион доллар жҧмсайды. Олар кез келген 
компанияның табысы оның қызметкерлерінің қабілетіне, ортақ 
мақсатта бірге жҧмыс істеуге қабілетіне байланысты екенін жақсы 
біледі. Әдетте этикеттің және жалпы мәдениеттің маңыздылығын 
тҥсіну қатал бәсекелестік жағдайында, Д. Карнегидің қайта 
қҧрудың алғашқы жылдарында, сондай-ақ Аллан Пизаның ның 
вербалды емес коммуникация қҧралдарына арналған кітаптары 
бестселлер болды және онымен бірнеше рет Ресейдің әр тҥрлі 
қалаларында қайта басып шығарылды. Олар әлі кҥнге дейін талап 
етіледі. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   259   260   261   262   263   264   265   266   ...   297




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет