Оқулық «Білім беру және педагогика» мамандықтарының «Қарым-қатынас психологиясы»

303
Теріс құндылықтар-— бҧл команданың климатына, еңбек 
ӛнімділігіне, 
ата-аналармен, 
іскери 
серіктестермен 
ӛзара 
әрекеттесуіне теріс әсер ететін қҧндылықтар. Ҧйымның басшысы 
теріс қҧндылықтарды болашақта олардың қайталанбасы ҥшін және 
білім беру ҧйымының қалалық, аудандық, адамдар арасында 
беделін тҥсірмеу ҥшін, корпоративті беделін тҥсірмеу ҥшін тез 
арада жоюға және олардың пайда болу себептерін талдау қажет, 
ҚҦНДЫЛЫҚ - ӘЛЕМДІК БІРЛЕСТІК 
Байланыс мәдениетінің тиімділігі ҥшін бірлескен қызметке 
қатысушылардың 
қҧндылық 
бірлігі 
маңызды: 
әкімшілік 
қызметкерлер, мҧғалімдер, студенттер, қызметкерлер. Бҧл параметр 
жеке және әлеуметтік маңызы бар ниеттердің мақсаттары мен 
сәйкестік қоғамы ретінде қарастырылуы мҥмкін. Осы саладағы 
зерттеулер егер қызметкерлердің қҧндылықтары ҧйымның 
қҧндылықтарымен сәйкес келсе, онда олар тиімдірек жҧмыс істейді 
9-
кесте. Оң және теріс қҧндылықтар 
Оң қҧндылықтар
Теріс қҧндылықтар
Жҧмыс тек қана уақытында және сапалы 
орындалуы қажет.
Талқылау барысында шындық ашылады. 
Клиенттің және тҧтынушының 
қызығушылығы бәрінен де артық. 
Ҧйым табысы – менің табысым.
Ҧйымда жҧмыс жасау – бҧл 
шығармашылық пен ӛзін жетілдіруге 
мҥмкіндік.
Кӛмек кӛрсету және жҧмыстастармен 
жақсы қарым –қатынаста болу
Бір мақсатта жету жолында бірлесіп 
жҧмыс жасау, бәсекелестік емес.
Ҧйымда жақсы атмосфераның болуы бҧл – 
денсаулықты сақтау, жақсы кӛңіл – кҥйде 
болу, жҧмыс жасау қабілеттілігінің 
жоғары болуы.
Басшылыққа сенбеу керек, тек ӛзіңе және 
достарыңа сену қажет.
Талқылау Римді қҧлатты, бірақ кім 
талқылауға қатыспаса, сол шампанское 
ішпейді. 
Клиенттер(сатып алушылар) – кездейсоқ 
адамдар, олар біздің жҧмысымызға кедергі 
болады
Жақсы жҧмыс жасау бҧл – ӛмірдегі ең 
маңызды нәрсе емесғ сондықтан 
ерекшеленбе.
Барлық жҧмысты жасап бітіру мҥмкін емес, 
ол қасқыр емес орманға қашып кетпейді. 
Бәсекелестік пен тайталасу әрқашан 
жеңіске әкеледі, жеңімпаздарды 
сынамайды!
Адамдар – мақсатқа жету қҧралы, ал 
мақсатқа жету жолында барлық қҧралдар 
жақсы.

 
және сонымен бірге олар ӛздерінің жҧмыстарына қанағаттанатын 
болады. Қҧндылықтардың ӛзгешеленуі қақтығыстарға, қолайсыз 
атмосфераға, білім беру сапасының тӛмендеуіне, корпоративтік 
мәдениеттің нашарлауына әкеледі.
Егер қҧндылықтарды тек кӛшбасшылар ғана емес, ҧйымның 
барлық қызметкерлері де бӛлісетін болса, онда «басқарылатын 
қҧндылықтар» туралы айтуға болады. Қҧндылықтар мықты болған 
сайын, қызметкерлердің мінез-қҧлқына жақсы жағынан әсер ете 
алады. Кӛп жағдайда қҧндылықтар ҧйымның мынадай салаларында 
кӛрініс табады: жҧмыс кӛрсеткіштері, мамандардың қҧзыреттілігі, 
олардың бәсекеге қабілеттілігі, инновацияларды енгізу, оқыту 
сапасы, іскерлік қарым-қатынас деңгейлері, ата-аналардың білім 
беру қызметтерін қанағаттандыру және бизнес-серіктестермен 
сындарлы ӛзара әрекеттесу, командада жҧмыс істеу, адам 
ресурстарын тиімді басқару, білім беру мекемесінің имиджі және 
оның қоғаммен байланысуы. Кӛрсетілген қҧндылықтар ҧйымды 
ҧстанып, оның беделіне, корпоративтік имиджіне, брендіне әсер 
етеді. 
Мамандар ҧйымдық және жеке қҧндылықтарды ажыратады. 
Ұйымдық құндылықтар - қызметкерлердің рухани ӛміріне әсер 
ететін ҧйымдастыру ӛмірінің қҧбылыстары мен қҧбылыстары. Олар 
ҧйым мәдениеті мен мҧғалімдердің рухани әлемі арасындағы 
ҧйымдық және жеке ӛмір арасындағы ҧйымның сыртқы және ішкі 
ортасы арасындағы байланыс болып табылады. Бҧл қҧндылықтар, 
ең 
алдымен, 
менеджерлердің 
мҥдделерін 
ескеру 
керек. 
Корпоративтік мәдениетте кӛрсетілген б а с т ы қ ҧ н д ы л ы қ т а р : 
■ 
білім беру қызметтерінің тҧтынушыларына, іскери серіктестерге 
және ҧйым қызметкерлеріне қойылатын сезім қажеттілігі; 
■ 
қызметкерлердің жаңа идеяларды, әдістерді және білім беру 
технологияларын (педагогикалық, психологиялық, интерактивті, 
ақпарат және т.б.) енгізуге қызықтыру; 
■ 
экспериментке баруға дайындық, инновацияларды апробациялау; 
■ 
қызметкерлердің, ата-аналардың, студенттердің жҧртшылықпен 
ӛзара әрекеттестігі ҥшін қол жетімді мҥмкіндіктерге арналған 
басшылардың ашықтығы; 
■ 
бір-біріне қатысты команда мҥшелерінің достық және рухани 
туысқандығы, ҧйымға берілгендік; 
■ 
іскерлік қарым-қатынас мәдениеті. 
Ҧйым қҧндылықтарын ҧстаздардың жеке құндылықтарын 
ескермей пайдалану мҥмкін емес, олардың ӛмірлік ҧстанымдарымен 
байланысы бар болады. Оларда қоғамдық қҧндылықтар да болады, 
қызметкер оны қабылдаса да, әрдайым оны есепке ала бермейді. 
Ҧйымда кадрлық кӛрнекі ӛзгерістер болса да, қҧндылықтар сақтала 

305
алады. Сонымен қатар, білім беру ҧйымының басшылары әсерімен 
белгілі бір қҧндылыҧтар ауысуы мҥмкін, бҧл ҧйым мҥшелерінің 
мінез-қҧлықтарында және ҧйымға деген кӛзқарасында кӛрініс 
табады. 
Типтік 
ӛзара 
іс-қимыл 
стратегиясының 
дифференциациясының негізі бҧрынғыдай жазылған «қҧндылықтың 
осі» ретінде «басқа біреуге қатынасы ретінде қҧндылыққа 
қатынасы» қҧнды осі болуы мҥмкін.
Қҧндылықтар шынайы тәжірибеге нормалар мен артефакттар 
нәтижесінде айналады - ҧйымдық мәдениеттің кӛрнекі және нақты 
аспектілері, адамдар оларды ести, кӛре, сезіне алады. Олар жҧмыс 
ортасы сияқты маңызды кӛрсеткіштерді қамтуы мҥмкін; іскерлік 
әріптер мен ескертулерде қолданылатын тонна мен тіл; 
қызметкерлердің бір-біріне, басшыларға, оқушыларға, ата-аналарға 
кӛрсететін әдістері. Артефактілерге қонақжайлылық та жатады, 
қонақтар мен келушілерге кӛрсетілетін және сыртқы қоңырауларға 
жауап беретін қызметкерлер мәнері.

жүктеу/скачать 3,57 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: