Қозғыш тіндердің физиологиялық қасиеттері


Биологиялық принцип бойынша ынталандыруды жіктеу



бет2/20
Дата25.04.2023
өлшемі238,39 Kb.
#86534
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   20
Биологиялық принцип бойынша ынталандыруды жіктеу:
1) дененің табиғи жағдайында тіндердің қозуын тудыратын минималды энергия шығындарымен барабар;
2)жеткілікті күшпен және ұзақ әсер ете отырып, тіндерде қозуды тудыратын жеткіліксіз.
Тіндердің жалпы физиологиялық қасиеттеріне мыналар жатады:
1) қозғыштық — тірі Ұлпаның физиологиялық қасиеттерінің өзгеруі және қозу процесінің пайда болуы арқылы жеткілікті күшті, жылдам және ұзақ әсер ететін ынталандыру әсеріне жауап беру қабілеті.
Қозғыштықтың өлшемі-тітіркену шегі. Тітіркену шегі-бұл бірінші рет көрінетін реакцияны тудыратын ынталандырудың минималды күші. Тітіркену шегі қозғыштықты сипаттайтындықтан, оны қозғыштық шегі деп те атауға болады. Реакция тудырмайтын төмен қарқындылықтағы тітіркенуді жер асты деп атайды;
2) өткізгіштік-қозатын тіннің ұзындығы бойынша тітіркену орнынан электр сигналы есебінен пайда болған қозуды тіннің беру қабілеті;
3) рефрактерлік — тінде пайда болған қозумен бір мезгілде қозғыштығының уақытша төмендеуі. Сыну абсолютті (кез-келген ынталандыруға жауап жоқ) және салыстырмалы (қозғыштық қалпына келеді, ал тін артқы немесе ультра жоғары ынталандыруға жауап береді);
4) құбылмалылық — қозғыш тіннің тітіркенуге белгілі бір жылдамдықпен жауап беру қабілеті. Құбылмалылық трансформация құбылысынсыз қолданылатын тітіркену ырғағына дәл сәйкестікте уақыт бірлігінде (1 с) тіндерде пайда болатын қозу толқындарының максималды санымен сипатталады.



  1. Қозғыш тіндердің тітіркену заңдары

Заңдар тіндердің реакциясының ынталандыру параметрлеріне тәуелділігін анықтайды. Бұл тәуелділік жоғары ұйымдастырылған тіндерге тән. Қозғыш тіндердің тітіркенуінің үш заңы бар:
1) тітіркену күшінің Заңы;
2) тітіркену ұзақтығының Заңы;
3) тітіркену градиентінің Заңы.
Тітіркену күшінің Заңы реакцияның ынталандыру күшіне тәуелділігін белгілейді. Бұл тәуелділік жеке жасушалар мен бүкіл тіндер үшін бірдей емес. Жалғыз жасушалар үшін тәуелділік "бәрі немесе ештеңе" деп аталады. Жауаптың сипаты ынталандырудың жеткілікті шекті мәніне байланысты. Егер төменгі шектің әсеріне ұшыраса, реакция тітіркенуі пайда болмайды (ештеңе). Тітіркену шекті мәнге жеткенде, реакция пайда болады, ол шекті және кез — келген жоғары шекті ынталандыру (заңның бір бөлігі-бәрі) әсерінен бірдей болады.
Жасушалар жиынтығы үшін (тін үшін) бұл тәуелділік әртүрлі, тіннің реакциясы қолданылатын тітіркену күшінің белгілі бір шегіне тікелей пропорционалды. Реакцияның жоғарылауы реакцияға қатысатын құрылымдар санының көбеюіне байланысты.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   20




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет