П у бли ка сы м әдениет, а қ п а ра т ж ә н е қ о ға м д ы қ к е л іс ім м и н и с т р л іг ін щ м ем л е к етт ік тілді дам ы ту бағдарламасы



Pdf көрінісі
бет529/879
Дата03.12.2023
өлшемі38,54 Mb.
#133403
1   ...   525   526   527   528   529   530   531   532   ...   879
Байланысты:
kazak grammatikasy fonetika sozzhasam morfologiia sintaksis

-ыртын//-іртін. 
Бұл жұрнақ есім мәнді создер- 
ге ж алғанады да, амал мәнді үстеулерді жасауға 
қатынасады (
астыртын, үстіртін). Олардың қазақ
байларымен астыртын жақындасып жүргендері
байқалады
(Сейфуллин).
-қары //-гері 
зат есім негізді создерге ж алға- 
нады да, мекендік ұғымды үстеулерді жасайды. 
Қақпадан басып кірді ііикері қадам басып
(Абай).
-ш аң//-ш ең. 
Бұл ж ұрнақ тек зат есімге жал- 
ғанып, үстеу жасайды. Мысалы: 
байпақшаң (кел),
киіміиең (үйықтайды), көйлекшең (кетті)
т.б.


М О Р Ф О Л о г и я
м о р ф о
л о г и я
1. СӨЗДЕРДІҢ МОРФОЛОГИЯЛЫҚ
ҚҰРЫЛЫМЫ
1 .1 . С Ө З Ж Ә Н Е О Н Ы Ң М А Ғ Ы Н А Л Ы Қ Е Р Е К -
Ш Е Л І К Т Е Р І М Е Н Т І Л Д І К Д Е Ң Г Е Й Л Е Р Г Е
Қ А Т Ы С Ы
Тіл - қоғам дағы адамдар арасы ндағы аса 
маңызды қаты нас құралы болғанды қтан да, ол, 
бір ж ағынан, ойлаумен, екінші ж ағынан, сол ар- 
қылы санам ен, үш інш і ж а ғы н а н , қ о ға м д ы қ
өмірде белгілі-белгілі қызметтер (комм уника- 
тивтік, эстетикалық-экспрессивтік т.б.) атқаруы- 
мен ж эне оны ң негізгі элементтері ды бы сты қ 
материалға негізделуі, оның белгілі мәнге ие бола 
алуымен байланыста болып келеді. Тіл, ең алды- 
мен, ойды ж арыққа шығарып, жетілдірудің құра- 
лы болу арқы лы ойлаумен тікелей байланысты. 
Сонды қтан тілдің негізгі-негізгі деген единица- 
лары ойлаудың басты категорияларымен сәйкес 
келіп жатады. М ысалы, сөз ұғымды білдіріп, со- 
ның тілдік көрсеткіш і болса, ойды білдірудің 
бірден-бір тілдік көрінісі сөйлем болып табыла- 
ды. Сондай-ақ басқа тіддік единицалардың өзіндік 
мәндері, атқаратын қызметтері бар. М іне, осы 
қасиеттері арқылы тіл айналадағы объективтік 
^лем, 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   525   526   527   528   529   530   531   532   ...   879




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет