П у бли ка сы м әдениет, а қ п а ра т ж ә н е қ о ға м д ы қ к е л іс ім м и н и с т р л іг ін щ м ем л е к етт ік тілді дам ы ту бағдарламасы

40
ФОНЕТИКА
Ш дауыссыз дыбысының үндесім түрлері
Ж уан езуліктүрі: Ш АШ , Ш Ы Қ т .б . 
(20-1-
сурет)
Жасалымы: 
тіл үшы мен қы зы л иек өзара 
жайылыңқы жуысады (2-3), жасалу орнына қарай 
тіл ұшы; тіл ауыз қуысында кейін шегініп жатады 
(8), тілд ің ж аты сы н а қарай кей ін д і; дауы с 
желбезегі тербелмейді (5-4), желбезек қатысына 
қарай тербеліссіз; ерін жазылып (езу тартып) 
барып (1-3) жасалады, ерін қаты сы на қарай 
езулік дыбыс болып табылады.
Айтылымы: 
тіл ұшы мен қы зыл иек өзара 
н ы қ ж уы сад ы , ж уы сы м күш ін е қ а р а й н ы қ
жуы сы ңқы ; ауыз қуысы үлкейіп, көм ей қуысы 
кішірейеді, үстеме жасалым орнына қарай көмей 
қуысты дыбыс болып табылады.
Е стіл ім і: 
тіл ұш ы м ен қ ы з ы л и е к т ің
жуысымы күшті леппен бітеді, жуысым бітіміне 
қарай күшті лепті; дауыссыз шуыл дыбысталады, 
үн қаты сы на қарай қатаң; әуез қаты сы на қарай 
жуан ж әне езу әуезді дыбыс болып табылады.
Ш жуан езулік түрінің айыры м белгілері

жүктеу/скачать 38,54 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: